Lá rụng về cội

Và đây tiếp tục là một minh chứng nữa cho tư duy nghệ thuật dựa trên nền tảng bản sắc dân tộc để tìm kiếm sức mạnh trong thời buổi toàn cầu hóa. Giống như điện ảnh, văn học… phải trở về tận cùng bản sắc dân tộc để chạm tới tinh thần chung của nhân loại.

Nhìn lại các công trình mà ông cha ta đã xây dựng thì thấy rõ sự gần gũi và thân thiện với môi trường được xem như một quy tắc ứng xử. Không phải ngẫu nhiên mà bộ ba cây đa - bến nước - sân đình xuất hiện trong không gian làng quê người Việt. Khi nền văn hóa phương Tây ào đến trong công cuộc chinh phục các nước thuộc địa thì cũng là lúc xuất hiện các công trình kiến trúc mang phong cách Đông Dương. Ở đó, các kiến trúc sư đã biết kế thừa và phát triển những đặc trưng của kiến trúc bản địa kết hợp với phong cách kiến trúc phương Tây để cho ra đời những công trình mà đến nay vẫn là những viên ngọc lấp lánh trong lòng đô thị. Dễ tìm thấy ở đây dấu vết của những ngôi nhà ống thuần nhất mang tinh thần Việt, dài mà không sâu thăm thẳm, như những cơ thể sống tràn đầy hơi thở trong những lúc giao mùa. Những khoảng đặc, khoảng rỗng, những phân tuyến phương ngang, phương dọc, những góc nhìn thấp thoáng mái ngói lô xô rêu phủ, những vạt nắng tung tẩy bên tiếng chim gù. Cả một nếp sống quyện trong nhiều tầng văn hóa!

Gần đây, KTS trẻ Võ Trọng Nghĩa được tôn vinh ở nhiều giải thưởng quốc tế cũng chính là nhờ các công trình tận dụng vật liệu tre truyền thống, cộng với các nguyên lý tiêu biểu như trên.

Mở rộng ra các lĩnh vực khác. Như TTX Việt Nam đưa tin, cuốn tiểu thuyết "Bóng mát dịu êm" của cô gái trẻ người Pháp gốc Việt vừa giành giải Nhất văn học Bỉ thực chất cũng là một thành công nhờ việc biết dẫn dắt người đọc khám phá những phẩm chất của tâm hồn dân tộc. Tại diễn đàn điện ảnh quốc tế diễn ra tại Việt Nam cuối năm 2012, nhà phát hành phim mang hai quốc tịch Pháp - Việt chẳng đã từng nói: Điện ảnh đương đại Việt Nam chưa có nhiều dấu ấn bởi nó chưa có tầm nhìn về văn hóa.

Thế nên, hô hào đến với kiến trúc xanh ở ta kỳ thực không phải điều gì xa vời, cũng là lá rụng về cội mà thôi!