Ky Quan San - ''người đẹp chưa thức giấc''

Leo núi bằng “đầu”

Núi Ky Quan San thường được các trekker (người leo núi) gọi bằng cái tên khá thơ mộng: Bạch Mộc Lương Tử. Nhưng theo những người dân bản địa, Ky Quan San (Ko Kouan Chan) mới là tên chính thức của dãy núi này.

Ky Quan San có độ cao 3.046m so với mực nước biển. Đây là đỉnh núi cao thứ tư tại Việt Nam sau Fansipan (3.143m), Pu Ta Leng (3.096m), Pu Si Lung (3.076m). Cả bốn ngọn núi này đều nằm ở địa phận hai tỉnh Lào Cai và Lai Châu. Con đường từ điểm bắt đầu cuộc hành trình - bản Sàng Ma Sáo lên đỉnh Ky Quan San dài 34km nhưng càng lên cao, độ dốc càng lớn, thậm chí có những đoạn dốc dựng ngược kéo dài khiến nhiều người muốn bỏ cuộc giữa chừng. Phần lớn thời gian trong năm, mây mù bao phủ Ky Quan San, không khí lạnh, ẩm ướt khiến đường trơn trượt, khó đi.  

Chặng đường dài đầy khó khăn không chỉ thử thách thể lực mà còn đòi hỏi các trekker phải luôn giữ vững tinh thần. Dường như Ky Quan San hiểu lòng người nên sau mỗi đoạn dốc khó đi lại là con đường bằng phẳng. Hai bên đường, thiên nhiên chào đón du khách bằng tiếng suối chảy róc rách, những rừng hoa mua tím ngắt, rừng phong lá đỏ hay rừng trúc và rừng thảo quả nguyên sơ...

Sau khoảng 7 tiếng đồng hồ, du khách tới lán nghỉ ở độ cao 2.100m. Căn lán gỗ rộng khoảng 80m2 đủ sức chứa 80 - 100 khách, được đồng bào dân tộc Mông dựng bằng vật liệu chở từ dưới chân núi lên, hoàn toàn bằng sức người. Từ đây, tùy theo hành trình, du khách có thể đi tiếp hoặc nghỉ qua đêm để lấy sức cho chặng đường tiếp theo. Trong ánh lửa bập bùng, du khách quây quần sưởi ấm và trò chuyện, thưởng thức món thịt nướng đã được chủ nhà chuẩn bị. Hơi ấm từ lửa xua tan cái lạnh giá của núi rừng, kéo con người lại gần nhau hơn.

Ngày hôm sau, du khách dậy từ mờ sáng để ngắm bình minh trên núi Muối, nơi mặt trời nhô lên từ biển mây huyền ảo. Sau đó, du khách tiếp tục cuộc hành trình, băng qua “sống khủng long” - một vách đá cheo leo, hiểm trở, hai bên là vực sâu để đặt chân tới đỉnh Ky Quan San. Anh Huỳnh Nhật Chung, du khách đến từ thành phố Hồ Chí Minh cho biết: “Vượt bao khó khăn, mệt nhọc để lên đến đỉnh, tôi thấm thía cảm giác leo núi bằng “đầu” - đi bằng sức mạnh của ý chí, tinh thần. Phần thưởng xứng đáng cho những người chiến thắng bản thân mình là khung cảnh hùng vĩ, thiên nhiên hoang sơ và cảm xúc tự hào, yêu quê hương đất nước mà bình thường rất khó cảm nhận”.

Đánh thức nàng tiên say ngủ

Nếu ví Ky Quan San là nàng tiên đang say ngủ thì điều đó vừa đáng mừng, vừa đáng lo. Mừng là bởi những giá trị nguyên sơ của thiên nhiên, văn hóa bản địa và con người còn được bảo lưu giữ gìn, nhưng lo bởi loại hình du lịch mạo hiểm này đang được khai thác một cách tự phát. 

Thực tế, tour chinh phục Ky Quan San mới bắt đầu từ năm 2012, do các “phượt thủ" tự đi và truyền kinh nghiệm cho nhau trên các diễn đàn du lịch. Trên cả cung đường, không có bất kỳ một tấm biển chỉ dẫn hay cảnh báo an toàn cho du khách. Nhiều đoạn, địa hình vô cùng hiểm trở, nếu không có người địa phương hay hướng dẫn viên thạo đường, du khách rất dễ bị lạc đường hay gặp tai nạn.

Ông Nguyễn Hồng Thắng, Giám đốc Công ty S-Travel cho biết: “Hiện nay, tour trekking Ky Quan San hầu hết đều do du khách tự tổ chức và thuê người dẫn. Việc phát triển một cách ồ ạt loại hình du lịch này rất nguy hiểm bởi tai nạn có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Chúng tôi đang nỗ lực để hoạt động ngày một chuyên nghiệp thông qua việc huấn luyện, đào tạo hướng dẫn viên và người dân bản địa để mang tới cho du khách những trải nghiệm và dịch vụ tốt nhất, an toàn nhất”.

Đánh giá cao tiềm năng du lịch trekking tại Ky Quan San nói riêng và các tỉnh miền núi phía Bắc nói chung, ông Lương Duy Doanh, Giám đốc Công ty Fivestar Travel cho rằng: Việt Nam có nhiều lợi thế để phát triển loại hình du lịch trekking so với nhiều nước trong khu vực. Tuy nhiên, để loại hình này phát triển một cách bài bản, cần có sự vào cuộc của chính quyền địa phương và ngành Du lịch để có chính sách phát triển phù hợp, đưa ra các tiêu chuẩn, hàng rào kỹ thuật riêng cũng như đầu tư cho hệ thống cơ sở hạ tầng, biển báo và đào tạo nguồn nhân lực để loại tour chuyên biệt này phát triển đúng hướng, mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội bền vững.