Kỷ niệm 130 năm Ngày sinh nhà văn Ngô Tất Tố

Nhà văn Ngô Tất Tố sinh năm 1893; quê ở làng Lộc Hà, tổng Hội Phụ, phủ Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh, nay là làng Lộc Hà, xã Mai Lâm, huyện Đông Anh, Hà Nội. Ông xuất thân trong gia đình nhà Nho có truyền thống hiếu học. Sự nghiệp sáng tác của ông trải rộng và xuất sắc trên nhiều lĩnh vực văn học, báo chí, dịch thuật, nghiên cứu...

Trong suốt cuộc đời của mình, ông luôn lựa chọn “dấn thân” trên con đường viết lách. Ông đã cho biết bao thế hệ độc giả thấy được sức sáng tạo của một nhà văn tiên phong sáng lập và phát triển trào lưu văn học mới - văn học hiện thực; một nhà báo mang tư tưởng tân tiến góp phần thúc đẩy sự chuyển mình mạnh mẽ của báo chí nước nhà; một học giả dồi dào những công trình nghiên cứu, dịch thuật. Những tác phẩm của Ngô Tất Tố, điển hình như “Tắt đèn”, “Việc làng”, “Lều chõng”…, vẫn còn nguyên giá trị văn học và xã hội cho đến hôm nay. 

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam khẳng định, Ngô Tất Tố là một nhà văn, nhà báo, nhà văn hóa, học giả lớn của dân tộc. "Ông đã xác lập con đường đi của mình từ khi còn rất trẻ và kiên định, bản lĩnh, trí tuệ, quả cảm trên con đường đó, trở thành người viết luôn đứng về phía nhân dân, về phía ánh sáng lương tri để chống lại bóng tối. Tất cả những trang viết, tác phẩm dịch của ông đều trở thành di sản của nền văn học, văn hóa Việt Nam và vẫn còn giá trị lớn trong đời sống tinh thần của con người Việt Nam đương đại. Cuộc đời và sự nghiệp của ông mãi xứng đáng được ngưỡng mộ, tôn vinh và là tấm gương để các thế hệ nhà văn, nhà báo, thế hệ trẻ học tập và đi tới", nhà thơ Nguyễn Quang Thiều nhấn mạnh. 

Tại lễ kỷ niệm, các nhà văn, nhà thơ, nhà nghiên cứu uy tín đều nhấn mạnh những đóng góp giá trị, kiệt xuất của nhà văn Ngô Tất Tố cho văn hóa, văn học, nghệ thuật nước nhà; khẳng định, ông là một chân dung lớn, với một sự nghiệp trải rộng trên nhiều lĩnh vực; đồng thời phân tích giá trị những tác phẩm tiêu biểu của ông. 

Trong đó, Giáo sư Hà Minh Đức nhận định: “Tác phẩm của Ngô Tất Tố là ranh giới giữa văn hóa cổ và hiện đại. Ông đã từng dịch và giới thiệu Nho giáo, Lão Tử, Mạnh Tử, Kinh dịch, thơ Đường, tác phẩm “Hoàng Lê nhất thống chí”… Tuy nhiên, nhà Nho lão thành cũng lại vô cùng sắc sảo quan tâm đến nhiều vấn đề xã hội. Một Ngô Tất Tố hiện đại qua hàng loạt bài báo với tinh thần đấu tranh bảo vệ chân lý, quyền sống cho người nông dân bị áp bức khổ cực. Một Ngô Tất Tố hiện đại với những tiểu thuyết phóng sự phản ánh sâu sắc, chân thực những bức tranh quê, những đổi đời của văn hóa phong kiến suy tàn”...

Nhân dịp này, Nhà Xuất bản Hội Nhà văn cũng giới thiệu tác phẩm “Cẩm Hương đình” của Tống Lang, do Ngô Tất Tố dịch - ấn bản kỷ niệm 100 năm bản dịch đầu tiên ra mắt. “Cẩm Hương đình” đề cập đến nỗi khổ đau và khát vọng hạnh phúc của con người trong một thời đại tao loạn, cũng như giá trị sống đích thực của con người. Cuốn sách được nhà văn Ngô Tất Tố dịch năm 1915, in và phát hành tại Hà Nội lần đầu năm 1923.