Kịch “Dời đô”: Lấy xưa nói nay

Kịch bản "Dời đô" của tác giả Lê Duy Hạnh đã được Đoàn Nghệ thuật cải lương Đồng Nai dựng thành vở cải lương cùng tên và đoạt HCV Hội diễn sân khấu Cải lương chuyên nghiệp toàn quốc (năm 2009). Tác phẩm cũng dựa trên bối cảnh lịch sử khi Vua Lý Công Uẩn quyết định dời đô từ Hoa Lư về Đại La - Thăng Long, nhưng đi sâu vào vấn đề "trị quốc", "bình thiên hạ" và những kế sách phát triển lâu dài trên đất định đô mới. Ngoài làm nổi bật quyết sách dời đô thể hiện tài đức vượt trội của Lý Thái Tổ, tác giả Lê Duy Hạnh cũng khắc họa đức vua là người "tinh đời", biết trọng dụng người tài, để việc "trị quốc an dân". Bên cạnh đó, "Dời đô" còn có nhiều tình huống giải quyết mâu thuẫn, xung đột dẫn đến "bùng nổ" giữa vua với bề tôi, giữa cha và con, giữa vợ và chồng... trong quyết định trọng đại nghìn năm trước.

Có thể thấy, kịch bản của tác giả Lê Duy Hạnh "gài" nhiều chi tiết hiện đại, phản ánh bóng dáng của cuộc sống hội nhập và phát triển hôm nay - lấy xưa nói nay. Theo NSƯT Minh Hằng, Giám đốc Nhà hát Kịch quân đội, đoàn sẽ tuân theo đúng ý tưởng của tác giả. Bởi vở diễn ra mắt không chỉ để CBCS, khán giả hiểu về lịch sử, mà còn như một lời nhắc nhở trách nhiệm của mỗi công dân trước những quyết định trọng đại của quốc gia - phải thực sự đặt quyền lợi của dân tộc và nhân dân lên hàng đầu.

Đây là vở diễn đầu tiên của Nhà hát Kịch quân đội dàn dựng nhưng lại không mang đề tài về chiến sĩ. Theo đạo diễn NSND Lê Hùng, đó là một bước tiến mới cho thấy sự cởi mở và hướng đến "phục vụ chiến sĩ" nhiều hơn là "nói về chiến sĩ" theo đúng mục tiêu của Nhà hát - đáp ứng nhu cầu thưởng thức nghệ thuật của anh em chiến sĩ. Vì vậy, êkip NSND Lê Hùng (đạo diễn), NSND Doãn Châu (họa sĩ), NSƯT Trọng Đài (nhạc sĩ), GS sử học Dương Trung Quốc (cố vấn lịch sử) vô cùng hứng khởi khi bắt tay với nghệ sĩ của nhà hát cùng thực hiện vở diễn này.

Vở diễn quy tụ các nghệ sĩ đã gắn bó với sân khấu quân đội nhiều năm như: Anh Huy (vai Vua Lý Công Uẩn); Quốc Trị (Tổng trấn Đại La); Thu Quế (Lập giáo Hoàng hậu); Trần Hùng (Lê Hoài Vương); Huệ Đàn (Đào Cam Mộc); Quang Tèo (Hà Tài); Ngọc Thư (mẹ công tử Kỳ Phong)... Các nghệ sĩ của Nhà hát Kịch quân đội cho rằng, đây là cơ hội để họ thể hiện và chứng tỏ khả năng "đứng sân" ở môi trường chuyên nghiệp. Nhưng để vở diễn kịp ra mắt vào cuối tháng 9 tới, chắc chắn anh chị em nghệ sĩ sẽ phải nỗ lực tập luyện rất nhiều. Đạo diễn NSND Lê Hùng cho biết, ông sẽ "nhào nặn", bố cục lại bởi tác giả viết "Dời đô" cho sân khấu cải lương. "Dời đô" này sẽ có nhiều kịch tính và cao trào hơn.

Hy vọng, vở kịch sẽ xứng tầm là một tác phẩm nghệ thuật có ý nghĩa kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội của các nghệ sĩ quân đội.