(HNM) - Trước đây, tội phạm chủ yếu hoạt động đơn lẻ, chuyện xuất hiện một vài băng nhóm manh nha hoạt động phạm pháp đã là hiện tượng khó chấp nhận. Nhưng thời gian gần đây, hiện tượng cấu kết thành băng nhóm dường như đang là xu hướng phát triển của tội phạm, chúng hoạt động manh động, trắng trợn, gây nhiều tội ác khiến dư luận bức xúc...
Theo báo cáo của Bộ CA, trong tháng 3-2013, tình trạng tụ tập đông người, sử dụng các loại vũ khí, hung khí để thanh toán, giải quyết mâu thuẫn diễn ra nghiêm trọng, một số vụ gây thương vong lớn. Hoạt động của các băng nhóm tội phạm bảo kê, cho vay nặng lãi, siết nợ, đòi nợ thuê gia tăng và xảy ra một số vụ đòi nợ theo kiểu xã hội đen (đâm chém, bắt cóc con nợ, cưỡng đoạt tài sản...) gây tâm lý lo lắng trong nhân dân. Với loại tội phạm cướp giật, cơ quan CA thống kê có đến 40% số vụ là do các băng nhóm gây ra. Cũng chỉ riêng trong tháng 3, CA cả nước đã triệt phá 106 băng, nhóm tội phạm... Những con số đó cho thấy phần nào diễn biến phức tạp và sự gia tăng của hình thức tội phạm băng nhóm.
Có thể dễ dàng nhận thấy, cùng với việc xã hội phát triển đa dạng, phức tạp, nhiều loại tội phạm mới xuất hiện và để đối phó với cơ quan pháp luật, tội phạm có xu hướng móc nối với nhau. Các loại tội phạm liên tỉnh, liên quốc gia như tội phạm ma túy, buôn bán người, tội phạm công nghệ cao thường liên kết thành đường dây rất tinh vi. Việc phát hiện, bóc gỡ những đường dây tội phạm như vậy gặp nhiều khó khăn do những mắt xích trong đường dây thường hoạt động độc lập, có liên hệ nhưng không biết rõ nhau. Nhưng loại liên kết khác là tội phạm hình sự, côn đồ, tụ tập thành băng nhóm để chuyên hoạt động phạm pháp dưới hình thức trộm cắp, cướp giật, cưỡng đoạt tài sản có những điểm khác... Gần đây, tội phạm côn đồ hung hãn hoạt động theo băng nhóm diễn biến hết sức phức tạp, có lúc ngang nhiên, trắng trợn. Tuy chưa đến mức độ hình thành các tổ chức tội phạm quy mô nhưng tội phạm băng nhóm côn đồ hung hãn đang gia tăng và dù có thể cấp độ còn nhỏ nhưng mức độ ảnh hưởng đến TTATXH của các băng nhóm tội phạm là đáng lo ngại...
Một ổ nhóm tội phạm khiến nhiều người liên tưởng đến hoạt động của băng nhóm tội phạm "Khánh Trắng" (Hà Nội) trước đây là nhóm tội phạm do Nguyễn Văn Tý (trú tại quận Thủ Đức, TP Hồ Chí Minh) cầm đầu có vỏ bọc nhân viên Công ty Vận tải tại bến xe Miền Đông (TP Hồ Chí Minh) vừa bị Cục CSĐT tội phạm về TTXH (Bộ CA) triệt phá cuối tháng 3-2013. Đây là tổ chức tội phạm hoạt động bảo kê nhà hàng, cho vay nặng lãi, cưỡng đoạt tài sản, cố ý gây thương tích... Điều đáng nói là băng nhóm này tồn tại và hoạt động trong thời gian dài không bị triệt xóa và có thông tin cho rằng, trên địa bàn bến xe Miền Đông không chỉ có băng nhóm của Nguyễn Văn Tý.
Tại Hà Nội, dù chưa thấy báo cáo của cơ quan CA khẳng định có những băng nhóm côn đồ, tội phạm hoạt động có tổ chức, nhưng qua quá trình điều tra một số vụ án, CA cho rằng có những băng nhóm tội phạm quy mô không nhỏ, lôi kéo hàng chục đối tượng lưu manh. Như quá trình điều tra vụ án mạng xảy ra cuối năm 2012 tại Yên Mỹ (Hưng Yên), kết quả điều tra bước đầu làm lộ ra cuộc "thư hùng" giữa 2 băng nhóm tội phạm mà mắt xích - nạn nhân là Chu Văn Huy (SN 1980, quê ở huyện Yên Mỹ, Hưng Yên). Hóa ra Chu Văn Huy là một trùm giang hồ tại Hà Nội, cầm đầu nhiều đối tượng hoạt động bảo kê tại nhiều chợ đầu mối. Khi y thiệt mạng sau vụ ẩu đả với một băng nhóm khác, hàng chục đàn em còn đến tận bệnh viện, khống chế bác sĩ để cướp xác "đàn anh"...
Kiểu hoạt động manh động như trên khiến cho dư luận không khỏi băn khoăn về khả năng phát hiện sớm và triệt xóa những băng nhóm côn đồ của lực lượng chức năng. Bộ CA khẳng định, luôn quan tâm chỉ đạo, hướng dẫn các đơn vị, địa phương triển khai quyết liệt các biện pháp phòng ngừa, đấu tranh trấn áp tội phạm, nhất là tội phạm có tổ chức, các băng nhóm tội phạm hoạt động theo kiểu "xã hội đen". Nhưng, các băng nhóm tội phạm vẫn hoạt động phức tạp, thường chỉ bị phát hiện, triệt xóa khi đã gây hậu quả cho xã hội, đe dọa sự nghiêm minh của pháp luật và bình yên của nhân dân.
Đã đến lúc, việc phát hiện, triệt xóa những băng nhóm tội phạm kiểu côn đồ cần phải được thực hiện quyết liệt hơn nữa. Nhiệm vụ này phải được CA các cấp xác định là công tác thường xuyên và trọng tâm. Với tội phạm băng nhóm côn đồ, kết quả triệt xóa khi xảy ra vụ án là yêu cầu bức thiết, song việc phát hiện sớm, không để hình thành mới là chiến công nhiều ý nghĩa.
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.