Khắc phục khó khăn, tạo chuyển biến căn bản, toàn diện GD-ĐT

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà và Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn dự, chủ trì hội nghị. Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Vũ Thu Hà chủ trì tại điểm cầu thành phố Hà Nội.

Nhận diện hạn chế để khắc phục

Phát biểu khai mạc hội nghị, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn nhận định: Năm học 2022-2023 là năm học nhiều khó khăn và thách thức với ngành Giáo dục, khi vừa phải tiếp tục cùng cả nước khắc phục, nỗ lực vượt qua khó khăn do hậu quả của đại dịch Covid-19, vừa phải củng cố, nâng cao chất lượng. Toàn ngành Giáo dục đã hoàn thành kế hoạch năm học, trong đó có nhiều kết quả tích cực, tuy nhiên vẫn còn tình trạng thiếu giáo viên; thiếu trường lớp; công tác hỗ trợ, tư vấn tâm lý, kỹ năng phòng, chống bạo lực, xâm hại trẻ em, học sinh chưa hiệu quả. Tình trạng bạo lực học đường, mất an toàn vệ sinh thực phẩm trong trường học vẫn còn xảy ra gây bức xúc trong dư luận… và nhiều thách thức, khó khăn khác cần tiếp tục nhận diện, có giải pháp phù hợp để khắc phục.

Khẳng định quyết tâm khắc phục những hạn chế, tồn tại, nhất là việc thiếu giáo viên, ý kiến tham luận của nhiều địa phương đã chia sẻ những giải pháp và đề xuất các nội dung liên quan.

Với quy mô giáo dục lớn nhất trong cả nước, dù đã gặt hái nhiều kết quả, song thành phố Hà Nội cũng đối diện với việc thiếu giáo viên. Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Vũ Thu Hà kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, tham mưu và trình Thủ tướng sớm triển khai về việc số hóa sách giáo khoa; quan tâm, có chế độ chính sách đối với giáo viên và cán bộ quản lý, công chức công tác trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo để thực hiện chủ trương tại Nghị quyết số 29-NQ/TƯ của Ban Chấp hành Trung ương về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, cụ thể là: “Lương của nhà giáo được ưu tiên xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp và có thêm phụ cấp tùy theo tính chất công việc, theo vùng”.

Ông Nguyễn Minh Luân, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau cho biết, tỉnh còn thiếu nhiều giáo viên nhưng không có nguồn tuyển, nhất giáo viên các môn học theo chương trình mới. Thời gian tới, tỉnh tập trung sắp xếp trường, lớp học đồng thời với việc rà soát đội ngũ nhà giáo; tăng cường bồi dưỡng, đào tạo giáo viên và quan tâm đến chính sách cho giáo viên. Ông Nguyễn Minh Luân kiến nghị bộ, ngành xem xét tháo gỡ khó khăn quy định khung vị trí việc làm cho nhân viên làm việc tại các cơ sở giáo dục mầm non; bổ sung các chương trình kiên cố hóa trường lớp, đặc biệt là nhà công vụ để giáo viên yên tâm ông tác.

Liên quan đến vấn đề nhân lực của ngành Giáo dục, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Triệu Văn Cường cho biết, biên chế của ngành Giáo dục năm 2021 là 1.375.715 người, trong đó khối trung ương là 50.699 người, còn lại là ở địa phương. Số lượng biên chế giao bổ sung trong năm học 2022-2023 là 27.850 người.

Năm học 2023-2024, Bộ Nội vụ phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo xem xét, căn cứ nhu cầu, so sánh định mức để trình Chính phủ cùng các cấp có thẩm quyền để bổ sung biên chế trong thời gian tới. Hiện nay, ở nhiều nơi đang diễn ra tình trạng thừa, thiếu giáo viên cục bộ tại một số địa phương và thiếu cân đối cơ cấu giáo viên giữa các môn học cùng một cấp học ở các vùng miền có điều kiện kinh tế xã hội khác nhau. Nguyên nhân là do các quy định hiện hành về số học sinh/lớp học không phân biệt vùng miền. Nhiều địa phương không bố trí đủ học sinh/lớp (có nơi ở vùng sâu, vùng xa chỉ 10-20 học sinh/lớp); một số địa phương không tuyển dụng được giáo viên theo số biên chế được giao, do đó, thời gian tới sẽ xem xét điều chỉnh biên chế theo từng vùng miền.

Về giải pháp cho thực trạng trên, ông Triệu Văn Cường nêu, các địa phương cần đẩy mạnh việc sắp xếp, tổ chức lại các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông gắn với nâng cao chất lượng giáo dục; hình thành trường phổ thông nhiều cấp; chuyển đổi mô hình các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông công lập sang ngoài công lập ở những nơi có khả năng xã hội hóa...

Kiên trì mục tiêu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo

Ghi nhận, đánh giá cao kết quả đạt được về giáo dục và đào tạo, Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng thẳng thắn nêu một số tồn tại, hạn chế cần tập trung khắc phục trong thời gian tới như còn tình trạng thừa, thiếu giáo viên cục bộ; nhiều địa phương chưa bảo đảm đủ định mức giáo viên theo quy định, đặc biệt là giáo viên mầm non và giáo viên để thực hiện chương trình giáo dục mới. Chính sách, chế độ đãi ngộ còn bất cập, chưa hấp dẫn, khó thu hút, giữ chân đội ngũ giáo viên...

Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tiếp tục rà soát, sửa đổi, bổ sung kịp thời thể chế, cơ chế, chính sách, hoàn thiện hành lang pháp lý thuận lợi để thực hiện đổi mới giáo dục, đào tạo. Đồng thời, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về giáo dục, trong đó ưu tiên xây dựng Luật Nhà giáo; quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; sớm công bố phương án thi tốt nghiệp trung học phổ thông theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018...

Thủ tướng cũng yêu cầu các đơn vị, địa phương tiếp tục xây dựng, sửa đổi, bổ sung các chính sách, chế độ đãi ngộ đối với đội ngũ giáo viên; có giải pháp tài chính hỗ trợ giáo viên vùng sâu, vùng xa, giáo viên mầm non; nâng cao chất lượng đào tạo giáo viên sư phạm và các lớp tập huấn, bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên...

Tại hội nghị, Thủ tướng cũng giao nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành, trong đó yêu cầu Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì, phối hợp với các địa phương tổ chức tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW nghiêm túc, khách quan, sát thực tiễn, làm cơ sở để tham mưu với Bộ Chính trị ban hành văn bản chỉ đạo nhằm tạo đột phá trong đổi mới giáo dục, đào tạo.

Bộ Giáo dục và Đào tạo cần nghiêm túc thực hiện kết luận của Đoàn Giám sát Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tình hình thực hiện đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông; tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được về xây dựng chương trình, thẩm định sách giáo khoa, đổi mới phương pháp giảng dạy và kiểm tra đánh giá. Đồng thời, khắc phục những tồn tại, hạn chế, trong đó chú trọng bảo đảm điều kiện về đội ngũ giáo viên, cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhất là ở vùng miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn; công tác cung ứng và giá thành sách giáo khoa.

Thủ tướng cũng gợi mở một số vấn đề cần triển khai thực hiện trong năm học mới như kiên quyết không để ma túy xâm nhập học đường; khắc phục tình trạng bạo học đường; tiếp tục đổi mới chương trình, sách giáo khoa; chú trọng nâng cao chất lượng giáo dục; rà soát việc dạy học môn giáo dục công dân trong trường phổ thông; khắc phục thiếu giáo viên, thiếu trường học ở các vùng sâu, xa, biên giới hải đảo…

Trước thềm năm học mới 2023-2024, Thủ tướng mong muốn, các thầy, cô giáo, những người làm giáo dục khắc phục mọi khó khăn, kiên trì mục tiêu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.