Hướng tới SEA Games 30: Pencak Silat khó trăm bề

Khi các nhà vô địch ASIAD đứng ngoài cuộc chơi

Mới năm trước, Pencak Silat còn đóng góp đáng kể vào thành tích 4 Huy chương Vàng của Đoàn Thể thao Việt Nam tại Đại hội Thể thao châu Á (ASIAD) - 2018. Trong thành tích chung đó, võ sĩ Trần Đình Nam (hạng dưới 75kg) và Nguyễn Văn Trí (hạng dưới 95kg) giành 2 Huy chương Vàng, tạo nên cột mốc mới cho Pencak Silat Việt Nam. Nhưng ngay từ dạo đó, người trong nghề đã khẳng định, dù vô địch ASIAD nhưng chưa chắc cả Trần Đình Nam cũng như Nguyễn Văn Trí có cơ hội lên ngôi vô địch tại SEA Games 30 diễn ra vào năm 2019. Đấy là nhận định của những người đã quá hiểu sân chơi SEA Games, nơi nhiều môn, nhiều nội dung bị loại khỏi chương trình thi đấu vì những lý do khó hiểu.

Đáng tiếc, dự báo của giới chuyên môn lại thành sự thật. Trong chương trình thi đấu của SEA Games 30 tại Philippines được công bố vào cuối năm 2018, vẫn có môn Pencak Silat. Dù vậy, nội dung đối kháng nam chỉ còn 3 hạng cân vốn không phải là sở trường của các võ sĩ Việt Nam, trong khi đó nội dung đối kháng nữ tranh 2 bộ huy chương. Những hạng cân nặng, trong đó có hạng dưới 75kg và dưới 95kg đều không có trong chương trình thi đấu.

Đáng nói là cả hai hạng cân này đều đang chứng kiến sức mạnh tuyệt đối của Trần Đình Nam (dưới 75kg) cũng như Nguyễn Văn Trí (dưới 95kg) tại sân chơi thế giới, châu lục. Muốn thi đấu tại SEA Games 30, Trần Đình Nam phải giảm khoảng 15kg, Nguyễn Văn Trí giảm khoảng 20kg - 25kg. Đó là điều không khả thi với cả hai nên họ đã xác định tinh thần đứng ngoài cuộc chơi SEA Games 30 và chờ cơ hội tại SEA Games 31 diễn ra ở Việt Nam.

Cũng phải kể thêm, Nguyễn Văn Trí từng giành ngôi vô địch ở SEA Games 29. Tấm Huy chương Vàng của Nguyễn Văn Trí cũng là tấm Huy chương Vàng thứ 3 và là cuối cùng của Pencak Silat Việt Nam, Đoàn Thể thao Việt Nam ở SEA Games đó. Nhờ vậy, Đoàn Việt Nam mới giành được vị trí thứ 3 toàn đoàn, hơn đúng 1 Huy chương Vàng so với đoàn xếp sau là Singapore.

Đó cũng là kỳ SEA Games đáng nhớ của Pencak Silat Việt Nam khi có tới 9 võ sĩ lọt vào chung kết nội dung đối kháng. Thế nhưng, thất bại trước các võ sĩ chủ nhà cũng như Thái Lan đã khiến Pencak Silat Việt Nam chỉ giành được 3 Huy chương Vàng. Trong 6 thất bại tại các trận chung kết năm đó, có cả thất bại khó hiểu mà rõ nhất là trường hợp của Trần Đình Nam - sau này vô địch ASIAD 2018. Dù vậy, điều lệ của môn thể thao này còn nhiều bất cập, cách chấm điểm phụ thuộc vào ý chí cá nhân của trọng tài, khiến các võ sĩ thường lâm vào cảnh "dở khóc dở cười" khi nhận thất bại.

Tất cả đã khiến người trong cuộc thêm lo cho Pencak Silat Việt Nam tại kỳ SEA Games tới, nhất là khi nội dung biểu diễn cũng khó “chia lửa” với các võ sĩ đối kháng. Nội dung biểu diễn nữ, vốn là thế mạnh của Pencak Silat Việt Nam, lại chỉ có nội dung biểu diễn đơn nữ. Trong khi đó, nội dung biểu diễn nam vẫn được tổ chức. Điều đó chỉ càng cho thấy sự bất cập, khác người của sân chơi SEA Games mà thể thao Việt Nam đành chấp nhận khi tham gia.

Chọn tinh binh để hoàn thành mục tiêu

Vấp phải hàng loạt khó khăn từ chương trình thi đấu, Pencak Silat Việt Nam chỉ khiêm tốn đặt chỉ tiêu giành 1 Huy chương Vàng ở SEA Games 30. Đó thực sự là nghịch lý với Pencak Silat Việt Nam - thường trong nhóm đầu thế giới. Kể cả khi sân chơi này có sự góp mặt của Indonesia, Malaysia thì đó vẫn là chỉ tiêu khiêm tốn. Tuy nhiên, nếu không cẩn thận, vẫn có thể không hoàn thành chỉ tiêu. Muốn không rơi vào tình trạng này thì chỉ còn trông vào nỗ lực của những người làm chuyên môn, đặc biệt công tác tuyển chọn phải thực sự chính xác, đúng người.

Cũng bởi vậy nên ngay từ đầu năm 2019, Tổng cục Thể dục thể thao cũng như Vụ Thể thao thành tích cao 1 (Tổng cục Thể dục thể thao, quản lý trực tiếp môn Pencak Silat) đã đề nghị các bên liên quan phải rõ ràng, minh bạch trong khâu tuyển chọn. Việc chốt nhân sự đội tuyển dự SEA Games 30 sẽ diễn ra trước khoảng 2 - 3 tháng thông qua kết quả ở Giải vô địch toàn quốc.

Vụ trưởng Vụ Thể thao thành tích cao 1 Hoàng Quốc Vinh cho hay: “Các giải vô địch toàn quốc của những môn thể thao do Vụ quản lý đều sẽ diễn ra từ 2 - 3 tháng trước SEA Games 30 nhằm giúp vận động viên được tuyển chọn đủ thời gian chuẩn bị. Ngoài ra, thành tích tại giải cũng là tiêu chí để xét chọn vận động viên dự SEA Games. Trong thời điểm này, đó là cách làm bảo đảm sự công bằng ở mức tối đa”.

Vì thế Giải vô địch Pencak Silat toàn quốc - 2019 từ ngày 20 đến 28-9 tới được giới chuyên môn trong làng Pencak Silat Việt Nam chờ đợi rất nhiều, nhất là ở những hạng cân sẽ có vận động viên góp mặt ở SEA Games tới. Cho nên, khâu trọng tài tại giải đấu này càng được coi trọng để bảo đảm những quyết định phân thắng thua cho vận động viên đều công bằng, chính xác.

Theo Trưởng bộ môn Pencak Silat Hà Nội Trần Thu Hương, đó cũng là nguyện vọng chung của các đoàn tham dự. Sẽ không thừa nếu phía Tổng cục Thể dục thể thao chăm chút cho khâu này để Giải vô địch toàn quốc thực sự là nơi tuyển chọn một cách công bằng nhất các thành viên đội tuyển Pencak Silat Việt Nam dự SEA Games 30.

Có thể nói, đây là kỳ SEA Games nhiều thử thách nhất của Pencak Silat Việt Nam kể từ khi đặt dấu ấn mạnh mẽ tại sân chơi này từ năm 1997. Giờ thì trông cả vào khả năng vượt khó của đội tuyển, bắt đầu từ khâu tuyển chọn.