Hội An nỗ lực tham gia Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO

Theo thông tin tại hội thảo, tháng 2-2023, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án về việc phát triển mạng lưới thành phố sáng tạo nằm trong hệ thống thành phố sáng tạo của UNESCO, trong đó, xây dựng lộ trình gia nhập Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO cho 9 thành phố của Việt Nam từ năm 2023 đến năm 2030. 

Các thành phố này gồm: Cần Thơ, Đà Lạt, Đà Nẵng, Hạ Long, Hải Phòng, Hội An, Huế, thành phố Hồ Chí Minh và Vũng Tàu. Theo lộ trình, dự kiến năm 2023, Việt Nam sẽ trình UNESCO hồ sơ 2 thành phố là Hội An (lĩnh vực thủ công và nghệ thuật dân gian) và Đà Lạt (lĩnh vực âm nhạc). Hiện có hơn 300 thành viên từ 90 quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới tham gia Mạng lưới thành phố sáng tạo.

Ông Hồ Quang Bửu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam nhấn mạnh, việc được tham gia mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO sẽ mở ra cho Hội An những triển vọng và cơ hội mới, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể, tạo điều kiện cho quá trình sáng tạo, sản xuất và giới thiệu các sản phẩm, dịch vụ, hoạt động văn hóa; tăng cường hợp tác trong khu vực và quốc tế.

Việc này cũng sẽ góp phần xây dựng Hội An là một điển hình như một thành phố toàn cầu trong việc bảo tồn, phát huy di sản, đổi mới sáng tạo và phù hợp với tầm nhìn, lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy Quảng Nam về "Xây dựng và phát triển Hội An theo định hướng thành phố văn hóa - sinh thái - du lịch” trong thời gian đến.

Theo Phó Chủ tịch UBND thành phố Hội An Nguyễn Văn Lanh, ngày 11-7-2022, UBND thành phố Hội An chính thức ban hành Kế hoạch triển khai xây dựng Hồ sơ “Hội An -Thành phố sáng tạo” đề cử tham gia mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO. Trên cơ sở đánh giá tài nguyên, tiềm năng, lợi thế và căn cứ vào định hướng chiến lược phát triển, tiếp thu ý kiến tham vấn của các chuyên gia, Hội An lựa chọn mảng thủ công mỹ nghệ và văn nghệ dân gian để tham gia “Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO”. 

Bà Nghiêm Thái Hạnh, đại diện Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam chia sẻ, việc Thủ đô Hà Nội là thành phố đầu tiên của Việt Nam được gia nhập “Mạng lưới các Thành phố Sáng tạo của UNESCO” trong lĩnh vực thiết kế vào ngày 31-10-2019, là bước đi đầu tiên nhưng có ý nghĩa quan trọng, tạo động lực cho các thành phố khác của Việt Nam tiến hành xây dựng hồ sơ tham gia mạng lưới, trong đó có Hội An. 

Để bảo đảm chất lượng và tính cạnh tranh của hồ sơ, Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam góp ý hồ sơ của Hội An cần nêu được các giá trị nổi bật của thành phố trong lĩnh vực đăng ký là thủ công mỹ nghệ và nghệ thuật dân gian có thể góp phần thực hiện các mục tiêu của mạng lưới, cơ hội phát triển, các chiến lược và chính sách phát triển toàn cầu. Đồng thời, thành phố cần chuẩn bị các văn bản theo quy định của UNESCO. 

Là thành phố được UNESCO công nhận là thành phố sáng tạo về thủ công và nghệ thuật dân gian vào năm 2016, thành phố Chiang Mai (Thái Lan) có nhiều sự tương đồng với Hội An. Chia sẻ kinh nghiệm tại hội thảo, đoàn đại biểu thành phố này góp ý Hội An tham khảo kỹ hướng dẫn và quy định của UNESCO về hồ sơ tham gia Mạng lưới thành phố sáng tạo. Hồ sơ tham gia của Hội An cần trình bày cô đọng, rõ ràng, cụ thể, đi vào trọng tâm các yếu tố điểm mạnh như nghề thủ công mỹ nghệ, văn hóa nghệ thuật truyền thống. 

Đặc biệt, với nghề thủ công mỹ nghệ, đại diện Thái Lan gợi ý Hội An cần nhấn mạnh những mô hình kết hợp giữa yếu tố sáng tạo với tái chế như tượng nghệ thuật “tái sinh” từ củi lũ hay gốc tre. Đây là những mô hình “ăn điểm”, phù hợp với mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc về bảo vệ môi trường, bảo vệ khí hậu.