Học hộ, thi hộ có nguyên nhân từ quản lý đào tạo

- Các phương tiện truyền thông từng đưa tin và đặt vấn đề về có hay không những cán bộ trong cơ quan nhà nước thuê người thi hộ, học hộ để chuẩn hóa bằng cấp… Ông nhận định về vấn đề này thế nào?

- Cứ mỗi đợt chuẩn bị tuyển dụng, đề bạt, bổ nhiệm hay chuẩn bị đại hội các cấp thì tình trạng chạy bằng, thậm chí "học giả" lấy bằng thật bằng việc nhờ người thi hộ, học hộ. Vừa rồi báo chí đưa tin còn có một số người cho biết tham gia các khóa đào tạo ở nước ngoài nhưng trên thực tế không học mà chỉ nộp tiền và ghi danh rồi lấy bằng từ những "công xưởng" sản xuất bằng giả. Điều này gióng lên hồi chuông cảnh báo là khi mà tuyển dụng, đề bạt, bổ nhiệm mà quá coi trọng bằng cấp thì người ta sẽ cố "chạy" để có bằng cấp cần thiết. Chúng ta phải xác định rằng, năng lực thực tế mới quan trọng, bằng cấp chỉ là một tiêu chí chứ không phải tiêu chí duy nhất. Ở các nước tiên tiến, họ coi trọng năng lực thực tế và kiểm tra thông qua các bài thi, phỏng vấn cụ thể hay đưa ra các phương án để người dự tuyển trình bày. Nếu làm được như thế, đội ngũ cán bộ mới tốt.

- Với những trường hợp cán bộ thuê người học hộ, thi hộ… cần phải xử lý như thế nào, thưa ông?

- Luật Giáo dục quy định rõ, học phải thi thì mới được cấp bằng, chứng chỉ. Vậy, cán bộ không học, không thi vẫn có bằng thì vừa vi phạm các quy định của Luật Cán bộ, công chức về hành vi gian dối trong thi cử, vừa vi phạm quy định của Luật Giáo dục. Cán bộ, công chức mà vi phạm như thế thì phải xử lý nghiêm.

- Có thực tế là các trường đại học mở các hệ đào tạo từ xa, đây có phải mở đường cho tình trạng học hộ, thi hộ, "chạy" bằng cấp?

- Học hộ, thi hộ có nguyên nhân từ phía các cơ sở đào tạo. Các cơ sở đào tạo mở ra nhiều nhưng không kiểm soát được học viên nên không bảo đảm chất lượng đào tạo. Các cơ quan quản lý nhà nước cần phải có trách nhiệm hơn trong việc thanh tra, kiểm tra, kịp thời xử lý khi phát hiện những hiện tượng đó. Cùng với đó, nếu phát hiện người có bằng mà không đi học, không đi thi thì phải lập tức hủy bằng.

- Ngoài giải pháp tăng cường thanh tra, kiểm tra, có ý kiến cho rằng đã đến lúc phải quy hoạch sắp xếp lại việc mở ra các hệ đào tạo từ xa. Ý kiến của ông về vấn đề này?

- Hiện có rất nhiều cơ sở đào tạo được thành lập, chưa kể các hệ liên kết nhưng không kiểm soát được chất lượng từ đội ngũ quản lý đến đội ngũ giáo viên nên cần phải chấn chỉnh, quy hoạch, chuẩn hóa lại các cơ sở đào tạo. Không thể để tỉnh nào, huyện nào cũng có cơ sở đào tạo theo phương thức đào tạo từ xa như thế. Rõ ràng, nhiều cơ sở chưa đáp ứng được yêu cầu đào tạo nhân lực trình độ cao.

- Xin cảm ơn ông!