Họa sĩ Hiền Nguyễn: Mong muốn chạm đến những nguồn cảm hứng mới

Theo đuổi đề tài vũ trụ còn nhiều bí ẩn - dường như là cách để chị đào sâu vào trong tâm hồn mình, với những khát khao sáng tạo, thử thách và đổi thay. Để rồi, các tác phẩm sơn mài mang tên Hiền Nguyễn đã có bản sắc riêng, in dấu trong lòng người yêu hội họa.

- Thưa họa sĩ Hiền Nguyễn, theo đuổi một đề tài khó và cũng nhiều bí ẩn về vũ trụ, có khi nào chị thấy mình đang bước đi trên một con đường thênh thang?

- Tôi theo đuổi đề tài về vũ trụ đã 5 năm rồi. Đối với tôi, đề tài này mang lại nhiều cảm hứng sáng tác. Đây cũng là đề tài mà nhiều người tò mò, muốn tìm hiểu. Bản thân tôi cũng phải tìm đọc những cuốn sách về đề tài vũ trụ để cập nhật kiến thức, đồng thời kích thích sự tò mò của mình. Tôi vẫn thường đặt câu hỏi và đi tìm câu trả lời, thậm chí đôi khi còn lật ngược lại vấn đề, hoặc để sự mơ mộng liên tưởng dẫn dắt mình. Tất cả những điều đó mang lại cho tôi cảm hứng để tìm hiểu một “kho báu” và đưa nó vào trong hội họa. Tất nhiên trong lúc vẽ không phải khi nào cũng “đầu xuôi đuôi lọt”. Ví dụ, bức tranh “Vô cực” tôi vẽ trong 2 năm. Trong quá trình thực hiện, có những lúc mình cảm thấy chán nản, thậm chí bế tắc vì không được như mình mong muốn. Những lúc ấy tôi dừng lại và chuyển sang một chất liệu khác: Sơn mài trên toan, bắt đầu thử nghiệm từ năm 2021. Và khi tôi bắt tay vào vẽ thì tất cả thời gian, tâm trí đều dành cho nó.

- Cùng một đề tài nhưng chị thể hiện bằng hai cách vẽ. Vẽ sơn mài trên vóc khác vẽ sơn mài trên toan như thế nào, thưa chị?

- Tôi thực hành vẽ sơn mài trên vóc đã hơn 20 năm nay. Tôi có một thói quen coi thực hành nghệ thuật như đức tin, khiến mình trầm tính hơn, để nuôi ý tưởng, đẩy cảm xúc theo từng giai đoạn, cho đến khi nào cảm thấy hài lòng thì đó cũng là lúc hoàn thiện. Điều đó cũng có nghĩa là, làm sơn mài trên vóc, cảm hứng của mình sẽ được nuôi dưỡng dần dần. Còn với sơn mài trên toan, nó cũng không thua kém việc thể hiện những bức sơn mài trên vóc là bao. Nhưng tôi có lợi thế khi vẽ trên toan là mình có thể vẽ những ý tưởng ngay lập tức, mạnh mẽ và có thể tương tác cảm xúc nhanh hơn, đưa ra tín hiệu mình muốn gửi gắm ngay lập tức hơn.

- Một đề tài tương đối khó và cũng khá “mông lung” với bất cứ ai mong muốn được khám phá sự vô cùng, vô tận, lại được thể hiện bởi phong cách trừu tượng. Đối với họa sĩ Hiền Nguyễn, có khi nào chị “gặp lại chính mình” trong những suy nghĩ và vô tình trong những nét bút?

- Tôi không bao giờ cho phép mình vẽ trùng lặp bất kỳ bức tranh nào. Khi có ý tưởng, bản thân tôi sẽ đi tìm câu trả lời và thể hiện trên tác phẩm. Đó cũng là khi tôi dành cho nó tất cả thời gian, tâm sức và tình yêu nhưng sau khi hoàn thiện, tác phẩm sẽ không thuộc về mình nữa. Đó là điều rất hiển nhiên với tất cả những người làm nghệ thuật: Khi đứa con tinh thần của mình được sinh ra, nó sẽ phải ra ngoài đời và học hỏi, đối mặt với thực tế. Lòng tự trọng của người nghệ sĩ không bao giờ cho phép tôi lặp lại.

Vũ trụ mà chúng ta thấy bao gồm rất nhiều hành tinh khác nhau, với những đặc điểm, cách vận hành riêng. Nó cũng giống như con người bởi mỗi chúng ta là một vũ trụ thu nhỏ, nếu mở lòng đón nhận thì sẽ vô cùng thú vị, còn nếu chỉ thu mình trong vỏ ốc sẽ là một điều đáng tiếc. Nếu nhìn kỹ, các bạn sẽ nhận thấy trong các tác phẩm về vũ trụ của tôi không có điểm đầu và điểm cuối, như một sự mặc định về quan điểm thẩm mỹ.

Trong quá trình làm việc, tự tôi sẽ tìm tòi những kỹ thuật mới, hoặc tích lũy những kinh nghiệm. Ví dụ, quan điểm của tôi trong việc sử dụng những kim loại quý như vàng, đá quý trong tranh sơn mài, đó chỉ là một màu sắc trong hội họa mà thôi, vàng dùng để vẽ chứ không phải để khoe, thậm chí là màu lót để hiển thị lên sắc độ mà mình ưng ý. Hay khi dùng sơn mài trên toan, tôi có sự cách tân mạnh hơn, tôi kết hợp nhiều mảng màu chồng lớp để ra một bề mặt mà mình ưng ý, tương tác rất mạnh về cảm xúc với người thưởng lãm, tạo ra một không gian đương đại, tối giản, đường nét mạnh mẽ, dứt khoát.

Người phụ nữ có chông chênh, mong manh nhưng họ cũng rất mạnh mẽ, thậm chí nhiều khi hơn cả những đấng mày râu. Như vậy, có thể gọi tên con đường nghệ thuật của tôi là nghệ thuật ý niệm, với hình thức tối giản và chỉ đưa ra những tín hiệu, đủ để bắt được cảm xúc của người thưởng lãm và thể hiện điều tôi mong muốn.

- Hành trình tiếp theo của chị với đề tài vũ trụ sẽ như thế nào?

- Tôi sẽ tiếp tục làm việc. Khi nào trong đầu mình còn có câu hỏi thì mình sẽ tiếp tục tìm câu trả lời. Còn trăn trở có nghĩa là còn làm việc. Vũ trụ là đề tài kích thích tôi tò mò, khám phá. Có lẽ một phần may mắn, tôi không bị rơi vào trạng thái lặp lại. Tôi mong muốn có những cơ hội để chạm đến những nguồn cảm hứng mới, thúc đẩy mình sáng tạo những điều mới mẻ.

- Trân trọng cảm ơn họa sĩ Hiền Nguyễn!