Hỗ trợ người lao động khó khăn về nhà ở góp phần phục hồi thị trường lao động

Bảo đảm hiệu quả, kịp thời, nhanh chóng, đúng đối tượng, tránh trùng lặp

Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg ngày 28-3-2022 của Chính phủ quy định về việc thực hiện chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động đang ở thuê, ở trọ, làm việc trong các khu công nghiệp, khu chế xuất; khu vực kinh tế trọng điểm; 24 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thuộc 4 vùng kinh tế trọng điểm được quy hoạch, thành lập theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ (gồm các tỉnh, thành phố: Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Hải Dương, Hưng Yên, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Thừa Thiên - Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, thành phố Hồ Chí Minh, Bình Phước, Tây Ninh, Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, Long An, Tiền Giang, Cần Thơ, Cà Mau, An Giang và Kiên Giang).

Quyết định nhằm thực hiện hai chính sách. Thứ nhất là chính sách hỗ trợ người lao động đang làm việc trong doanh nghiệp. Cụ thể: Người lao động đang làm việc trong doanh nghiệp tại khu công nghiệp, khu chế xuất hoặc khu vực kinh tế trọng điểm được hưởng mức hỗ trợ 500.000 đồng/tháng, tối đa 3 tháng. Thứ hai là chính sách hỗ trợ người lao động quay trở lại thị trường lao động. Theo đó, người lao động đang làm việc trong doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh tại khu công nghiệp, khu chế xuất hoặc khu vực kinh tế trọng điểm được nhận mức hỗ trợ 1 triệu đồng/tháng, tối đa 3 tháng, phương thức chi trả hằng tháng. 

Trao đổi với báo giới, Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Lê Văn Thanh nhấn mạnh, nguyên tắc triển khai phải “bảo đảm hỗ trợ kịp thời, đúng đối tượng, công khai, minh bạch, không để lợi dụng, trục lợi chính sách”. Thực hiện nhiệm vụ này, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội chịu trách nhiệm hướng dẫn, kiểm tra, giám sát việc thực hiện chính sách đối với người lao động, đồng thời, hướng dẫn, xử lý các vấn đề phát sinh trong quá trình tổ chức thực hiện.

Bộ Công an hướng dẫn cập nhật kết quả hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động kết nối với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để xác thực thông tin người lao động. UBND cấp tỉnh kiểm tra, xác minh thông tin đối tượng được hỗ trợ trên hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư đảm bảo việc hỗ trợ đúng đối tượng, tránh trùng lặp, lợi dụng chính sách để trục lợi, vi phạm pháp luật. Bảo hiểm xã hội Việt Nam chịu trách nhiệm hướng dẫn việc xác nhận tình trạng tham gia bảo hiểm xã hội của người lao động.

Phân tích rõ hơn về các giải pháp tránh tình trạng trục lợi, Cục trưởng Cục Việc làm, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Vũ Trọng Bình nhấn mạnh hai vấn đề. Thứ nhất, người lao động phải làm đơn đề nghị hỗ trợ tiền thuê nhà theo mẫu số 01 tại Phụ lục ban hành kèm theo Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg và chịu trách nhiệm về tính chính xác thông tin để gửi doanh nghiệp tổng hợp. Đáng chú ý, trong mẫu số 01, chủ cơ sở cho thuê, cho trọ phải ký xác nhận, ghi rõ họ tên, số điện thoại, cùng người lao động cam kết thông tin kê khai hoàn toàn đúng sự thật, nếu sai phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.

Thứ hai, UBND cấp tỉnh phải chỉ đạo các cơ quan chuyên môn và UBND các cấp phối hợp với lực lượng công an cập nhật, kiểm tra, xác minh thông tin đối tượng được hỗ trợ trên hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư đảm bảo việc hỗ trợ đúng đối tượng, tránh trùng lặp, lợi dụng chính sách để trục lợi, vi phạm pháp luật. Nói cách khác, trách nhiệm của chính quyền địa phương là rất lớn trong việc bảo đảm hỗ trợ đúng đối tượng.

Dành khoảng 6,6 nghìn tỷ đồng thực hiện chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động

Trả lời câu hỏi của báo giới về tổng số tiền ngân sách dành cho việc thực hiện chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động, Cục trưởng Cục Việc làm Vũ Trọng Bình cho biết, việc ban hành Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg nhằm thực hiện chính sách tài khóa hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội được nêu tại Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 30-1-2022 của Chính phủ và triển khai Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11-1-2022 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ chương trình. Trong đó, xác định sử dụng khoảng 6,6 nghìn tỷ đồng từ nguồn tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách trung ương năm 2021 để hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động có quan hệ lao động, đang ở thuê, ở trọ, làm việc trong các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu vực kinh tế trọng điểm.

Trên cơ sở báo cáo khảo sát của các địa phương, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội dự kiến sẽ có 3,4 triệu người lao động được thụ hưởng các chính sách hỗ trợ này.

Triển khai thực hiện Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg, Bộ Tài chính căn cứ quy định tại Quyết định này, quy định pháp luật có liên quan và số thực chi của các địa phương (có xác nhận của Kho bạc Nhà nước) để xem xét, hỗ trợ kịp thời từ ngân sách trung ương cho từng địa phương. Trường hợp dịch bệnh xảy ra trên phạm vi lớn, ngân sách địa phương không đủ nguồn lực để thực hiện, căn cứ đề nghị của UBND cấp tỉnh, Bộ Tài chính bổ sung cho ngân sách địa phương tối đa bằng 70% mức dự kiến đề xuất ngân sách trung ương hỗ trợ để kịp thời thực hiện chính sách. Sau khi địa phương có báo cáo kết quả chi ngân sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động, Bộ Tài chính bổ sung hoặc thu hồi dự toán ngân sách trung ương trên cơ sở thực tế hỗ trợ đối tượng theo quy định; tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện. Đồng thời phối hợp với Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội trong việc kiểm tra, giám sát tình hình thực hiện chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động.

Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Lê Văn Thanh khẳng định, mục tiêu chính của việc ban hành Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg là nhằm góp phần phục hồi thị trường lao động thông qua việc hỗ trợ, thu hút lao động quay lại thị trường; chia sẻ, hỗ trợ người lao động còn khó khăn về nhà ở yên tâm làm việc; đồng thời, hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh giữ chân người lao động để phục hồi sản xuất kinh doanh, góp phần phục hồi kinh tế - xã hội. Chính vì vậy, người lao động có hợp đồng lao động không xác định thời hạn hoặc hợp đồng lao động xác định thời hạn từ 1 tháng trở lên đều có cơ hội được hỗ trợ. Kế hoạch triển khai Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg sẽ sớm được ban hành, bảo đảm trình tự, thủ tục thực hiện nhanh gọn, thuận lợi cho người lao động.