Hành trình xanh khởi nguồn từ những trang trại xanh

Trang trại xanh - thân thiện môi trường

Canh tác hữu cơ, sử dụng năng lượng mặt trời, vận dụng mô hình kinh tế tuần hoàn... đã đưa Vinamilk trở thành doanh nghiệp sữa đầu tiên có trang trại đạt chứng nhận trung hòa carbon quốc tế.

Với hệ thống nhà máy, trang trại quy mô công nghệ cao và hàng triệu sản phẩm được cung cấp mỗi ngày, Vinamilk đã xây dựng chương trình hành động tập trung vào 4 lĩnh vực trọng tâm: Nông nghiệp bền vững, sản xuất xanh, logistics thân thiện môi trường và tiêu dùng bền vững. Trong đó, nông nghiệp bền vững và sản xuất xanh có liên quan chặt chẽ với chiến lược Net Zero tại các trang trại bò sữa.

Thực tế, Vinamilk đã hiện thực hóa chương trình bền vững từ hơn 15 năm trước. Với mục tiêu chủ động nguồn nguyên liệu sữa tươi chất lượng trong nước, Vinamilk ra mắt trang trại đầu tiên tại tỉnh Tuyên Quang năm 2007. Năm 2015, doanh nghiệp này là đơn vị đầu tiên sở hữu chứng nhận Thực hành Nông nghiệp tốt toàn cầu (Global GAP) cho trang trại bò sữa tại tỉnh Nghệ An. Đến nay, tất cả trang trại của Vinamilk đều đã đạt được chứng nhận này.

Cũng dưới chiến lược phát triển bền vững, Vinamilk đã đầu tư hơn 300 triệu USD cho 3 trang trại sinh thái Vinamilk Green Farm tại tỉnh Tây Ninh, Quảng Ngãi, Thanh Hóa với đàn bò gần 20.000 con và con số này tiếp tục gia tăng. Đây cũng là mô hình được nhiều chuyên gia quốc tế đánh giá là tiên phong về nông nghiệp bền vững và thân thiện với môi trường.

Bà Mai Kiều Liên, Tổng Giám đốc Vinamilk chia sẻ, Vinamilk nhận thấy đây là hướng đi đúng đắn và đã đưa ra các quyết định từ rất sớm. Người tiêu dùng chính là động lực để công ty kiên định với phát triển bền vững, vì đây là một bài toán đầy thách thức.

Tạo vòng tuần hoàn xanh khép kín

Theo Phó Giám đốc Văn phòng Doanh nghiệp vì sự phát triển bền vững (Liên đoàn Công nghiệp và Thương mại Việt Nam) Nguyễn Quỳnh Nga, thực hành trang trại Vinamilk Green Farm Tây Ninh là một ví dụ cụ thể cho cách tiếp cận biến rào cản khí hậu thành cơ hội, tạo vòng tuần hoàn xanh khép kín và lan tỏa lợi ích ra cộng đồng.

Điều khiến nhiều người ấn tượng không chỉ là vòng tuần hoàn đất, nước, xử lý chất thải... được hình thành bên trong trang trại mà còn là cách Vinamilk mở rộng ra cộng đồng địa phương, tạo nên một vùng nông nghiệp vệ tinh của các trang trại được phát triển theo hướng bền vững.

Chất thải gia súc vốn là vấn đề nhức nhối của mọi mô hình chăn nuôi, tại trang trại của Vinamilk đã trở thành "vàng đen" để cải tạo đất. Một vòng tuần hoàn đất đã dần được hình thành và sắp tới đây doanh nghiệp còn đưa vào phần mềm để đánh giá sức khỏe đất.

Ngoài việc biến 30 - 45 tấn phân bò mỗi ngày thành nguồn phân bón hữu cơ, lượng khí methane sinh ra trong quá trình xử lý phân cũng không bị lãng phí mà được thu gom vào hệ thống biogas. Nguồn năng lượng tái tạo này được sử dụng đun nước, sấy cỏ và sử dụng cho nhiều thiết bị khác, giúp tiết kiệm hơn 100 triệu đồng tiền điện mỗi tháng.

Nguồn phân bón hữu cơ được cung cấp cho các hộ dân hợp tác và nhân viên trang trại sẽ được phân công hỗ trợ nông dân canh tác theo chuẩn thực hành nông nghiệp tốt, đảm bảo chất lượng. Năm 2024, doanh nghiệp cũng đã bao tiêu, thu mua hơn 365.000 tấn bắp sinh khối từ nông dân, tăng thu nhập cho người dân. Người dân trở thành một mắt xích trong chuỗi giá trị bền vững, được hưởng lợi ích và từ đó, tham gia sâu cùng với doanh nghiệp.

Tại nhà sấy cỏ, hệ thống sấy cỏ được sáng chế bởi chính nhân viên trang trại. Hoạt động theo nguyên lý sấy chè, cỏ mombasa tươi có thể được sấy ở nhiều mức độ theo nhu cầu và đạt chất lượng tương đương nhập khẩu. Nhờ đó, trang trại tự chủ sản xuất cỏ sấy ngay tại chỗ với giá chỉ khoảng 2.000 đồng/kg, rẻ hơn 10 lần so với cỏ nhập khẩu trước đây.

Trong hoạt động trồng trọt và chăn nuôi, hướng tới các mô hình bền vững hơn, các trang trại của doanh nghiệp đang trong tiến trình hạn chế những tác động lên môi trường. Trang trại Vinamilk Organic Đà Lạt, ngay từ khi khánh thành (đầu năm 2017), đã được tổ chức toàn cầu Control Union (Hà Lan) chứng nhận là trang trại bò sữa organic tiêu chuẩn châu Âu đầu tiên tại Việt Nam. Với phương pháp organic, doanh nghiệp đã dành 3 năm chuyển đổi để "trả" nguồn đất về trạng thái tự nhiên nhất: Không hóa chất, không thuốc trừ sâu, thuốc bảo vệ thực vật hay phân bón hóa học.

Toàn bộ 13 trang trại của Vinamilk trên toàn quốc đều chuyển đổi năng lượng theo hướng "xanh hóa". Thay vì nguồn năng lượng hóa thạch hoặc thủy điện, Vinamilk đã ứng dụng công nghệ thân thiện với môi trường như năng lượng sinh khối (biogas), năng lượng tái tạo... Hiện tại, 100% trang trại của Vinamilk đã được lắp đặt hoàn thiện hệ thống năng lượng mặt trời, đóng góp tỉ trọng lớn trong tổng năng lượng tiêu thụ.

Một khâu quan trọng trong tiến trình hướng tới giảm phát thải là hấp thụ carbon. Hầu hết các trang trại của doanh nghiệp sữa lớn nhất Việt Nam đều dành từ 50 - 70% diện tích để trồng cây xanh cũng như phát triển các hồ nước điều hòa sinh thái... Tại Tây Ninh, vào mùa cao điểm nắng nóng, trang trại Vinamilk vẫn có thể duy trì nhiệt độ ở mức 27oC tại các khu vực chuồng nuôi bò sữa nhờ hệ thống cây xanh bao quanh. Song song đó, doanh nghiệp tích cực đầu tư cho hoạt động trồng cây, hình thành những mảng xanh hay còn gọi là "bể carbon" để hấp thụ, trung hòa phát thải khí nhà kính.

Khi "phát triển bền vững" là một trong những từ khóa chiến lược của nhiều doanh nghiệp, việc tham khảo lộ trình và cách tiếp cận từ Vinamilk giúp các doanh nghiệp chủ động hơn trong việc triển khai các tiêu chuẩn quốc tế, hay cụ thể hơn là thực hành ESG... vốn ngày càng quan trọng trong nền nông nghiệp thời đại mới, từ đó dẫn đầu xu thế tương lai khi mà giá trị kinh tế sẽ luôn đi đôi với phát triển bền vững.