Hành lang xanh, không gian xanh là điểm nhấn

Các đại biểu Quốc hội tham quan đồ án Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050. Ảnh: Nhật Nam

Mở rộng đô thị trung tâm đến Vành đai 4

Báo cáo về quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội của Chính phủ do Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Hồng Quân trình bày trước Quốc hội cho biết, đô thị trung tâm hạt nhân của Hà Nội được giới hạn gồm phía Bắc sông Hồng (Long Biên, Gia Lâm, Đông Anh, Mê Linh) và từ phía Nam sông Hồng đến đường Vành đai 4. Đây là trung tâm chính trị, văn hóa, lịch sử, dịch vụ, y tế, đào tạo chất lượng cao của Hà Nội và cả nước. Trong đó, khu vực hữu ngạn sông Hồng đến Vành đai 3 là khu vực nội đô hiện hữu, sẽ kiểm soát gia tăng dân số, tập trung cải thiện hạ tầng, chỉnh trang kiến trúc, cảnh quan, bảo vệ môi trường. Khu vực mở rộng phía Nam sông Hồng là chuỗi đô thị phía Đông đường Vành đai 4 gồm Đan Phượng, Hoài Đức, Hà Đông, Thường Tín, với các khu đô thị mới, trung tâm thương mại, văn hóa, tài chính cấp vùng và quốc gia. Chuỗi đô thị này sẽ có dân số 1,2 triệu đến 1,3 triệu người, được ngăn cách với khu vực đô thị tiếp giáp từ đường Vành đai 3 trở vào nội đô bằng vùng đệm vành đai xanh sông Nhuệ. Chuỗi đô thị này góp phần thu hút rất lớn dân số dịch chuyển từ nội đô ra và tiếp nhận nhiều dự án từ hơn 750 đồ án, dự án đang được rà soát. Khu vực mở rộng phía Bắc sông Hồng là ý tưởng chủ đạo của TP hai bên sông, hình thành không gian xanh, mặt nước, văn hóa; trục động lực kinh tế Nhật Tân - Nội Bài gắn với trung tâm tài chính, thương mại, dịch vụ, triển lãm...

5 đô thị vệ tinh và không gian xanh chủ đạo

Cùng với đô thị trung tâm, Thủ đô Hà Nội dự kiến có 5 đô thị vệ tinh, với dân số 1,3-1,4 triệu người, hỗ trợ, chia sẻ cho đô thị trung tâm, tạo việc làm cho dân tại chỗ và dân nhập cư. Đô thị vệ tinh này phát triển độc lập, kết nối với đô thị trung tâm bằng các tuyến giao thông công cộng tốc độ cao. Đô thị Hòa Lạc có động lực phát triển là khoa học, công nghệ, du lịch, nghỉ dưỡng, với trọng tâm là ĐH Quốc gia Hà Nội và Khu công nghệ cao Hòa Lạc, dân số dự kiến 60 vạn người. Đô thị này gắn kết với trung tâm bằng đường Láng - Hòa Lạc và trục Thăng Long.

Hà Nội trên đường phát triển. Ảnh: Viết Thành
Đô thị Sơn Tây, với Thành cổ Sơn Tây và Làng cổ Đường Lâm, là đô thị văn hóa lịch sử, động lực phát triển là du lịch, dịch vụ, y tế, nông nghiệp sinh thái, kết nối thông qua tuyến đường 32 và trục Thăng Long. Dân số dự kiến khoảng 18 vạn người. Đô thị Xuân Mai sẽ là đô thị tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ, dân số dự kiến 22 vạn người. Đô thị Phú Xuyên - Phú Minh là đô thị công nghiệp, đầu mối trung chuyển hàng hóa, dịch vụ y tế cho cả vùng phía Nam Hà Nội thông qua hành lang kinh tế Bắc - Nam; dân số dự kiến 12,7 vạn người. Đô thị Sóc Sơn là đô thị công nghiệp, dịch vụ, khai thác tiềm năng cảng hàng không Nội Bài, nối đô thị trung tâm với các tỉnh trung du và miền núi phía Bắc. Dân số dự kiến của đô thị này khoảng 25 vạn người.

Điểm nhấn của đồ án quy hoạch là hành lang xanh và các không gian xanh đô thị. Hành lang xanh chiếm 70% tổng diện tích đất tự nhiên, gồm toàn bộ khu vực nông thôn, hệ thống sông hồ, vùng núi đồi. Hành lang xanh quy mô lớn nằm dọc sông Hồng, sông Đáy, sông Tích giữa Vành đai 4 và các đô thị vệ tinh phía Tây. Hành lang xanh quy mô nhỏ hơn ở phía Bắc và phía Đông đô thị trung tâm, dọc theo sông Đuống, Cà Lồ. Trong đô thị trung tâm, quy hoạch hình thành hệ thống công viên chuyên đề (như Công viên Lịch sử Cổ Loa, công viên gắn với đô thị Yên Sở, Mễ Trì...). Bên cạnh việc bảo vệ nghiêm ngặt hồ hiện có, quy hoạch định hướng phát triển hồ mới, hình thành hệ thống hồ liên hoàn tiêu thoát nước. Trong vành đai xanh sông Nhuệ (kết nối sông Nhuệ - Đáy), việc phát triển làng xóm hiện hữu sẽ kiểm soát chặt. Tại đây chỉ xây dựng công trình công cộng quy mô nhỏ với đặc trưng sinh thái cây xanh, mặt nước.

Cân nhắc trung tâm hành chính và trục Thăng Long

Tổng hợp các ý kiến liên quan đến Đồ án Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Hà Văn Hiền cho biết, với quy mô Thủ đô vào năm 2030-2050, nhiều ý kiến cho rằng không thể để trung tâm hành chính như hiện nay. Tuy nhiên, nếu đặt ở Ba Vì thì không phù hợp cả về yếu tố lịch sử, văn hóa, quốc phòng an ninh, do vậy cần làm rõ cơ sở quy hoạch trung tâm hành chính quốc gia tại Ba Vì, trong khi trung tâm chính trị vẫn ở Ba Đình. Ý kiến khác đề nghị không nên tách trung tâm hành chính khỏi trung tâm chính trị, trung tâm hành chính và trung tâm chính trị là một. Hơn nữa, đồ án chưa thể hiện rõ nét, kể cả bằng lời, sự gắn kết giữa trung tâm hành chính và trung tâm chính trị hiện nay…

Về trục Thăng Long và Đài Độc lập, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội nhận thấy, đây là điểm nhấn quan trọng trong đồ án, đặc biệt, trục này sẽ phát huy giá trị hơn khi đã hình thành trung tâm hành chính quốc gia. Ngoài ra, ý kiến của các nhà khoa học đề nghị đặc biệt coi trọng trục Bắc - Nam; bố trí thêm trục không gian Bắc - Nam để cân đối phát triển với trục Thăng Long. Hiện trục Bắc-Nam (QL3, QL1A, Nhật Tân - Nội Bài...) mới thể hiện bố trí các cụm công trình công cộng, văn phòng, chủ yếu tạo điểm nhấn đô thị.

Quốc hội thảo luận tại tổ về dự án Luật Khoáng sản (sửa đổi): Phải giữ tài nguyên cho đời sau Chiều cùng ngày, Quốc hội thảo luận tại tổ về dự án Luật Khoáng sản (sửa đổi). Qua thảo luận, nhiều đại biểu nêu bức xúc vì công tác quản lý nhà nước về tài nguyên khoáng sản thời gian qua còn thiếu sót và nhiều bất cập. Các đại biểu "vạch lỗi": hệ thống cơ chế quản lý chưa hoàn thiện; việc phân công, phân cấp trong quản lý nhà nước về tài nguyên khoáng sản còn phân tán, chưa hợp lý như phân cấp thẩm quyền cấp giấy phép hoạt động khoáng sản, công tác tổ chức lập, thực hiện quy hoạch khoáng sản... Những thiếu sót, bất cập đó dẫn đến việc hoạt động khoáng sản còn phức tạp. Đại biểu Vũ Hồng Anh (đoàn Hà Nội) đề xuất cần bổ sung quyền của người dân ở khu vực khai thác khoáng sản là được bồi thường thiệt hại về sức khỏe do ô nhiễm từ khai thác, chế biến khoáng sản. Đại biểu Phạm Khôi Nguyên nhấn mạnh thêm: Khai thác khoáng sản phải có lộ trình, quy hoạch, xác định rõ vùng cấm, vùng tạm khai thác và xác định cái gì để lại cho con cháu. Vì vậy, luật cần quy định chi tiết các loại tài nguyên khoáng sản được khai thác và mức độ cho phép khai thác... Thành Tâm