Hà Nội: Lấy ý kiến xét tặng danh hiệu “Gia đình văn hóa” để tránh bệnh hình thức

Ngày 7-12-2023, Chính phủ ban hành Nghị định số 86/2023/NĐ-CP quy định về khung tiêu chuẩn và trình tự, thủ tục, hồ sơ xét tặng danh hiệu “Gia đình văn hóa”; “Thôn, Tổ dân phố văn hóa”; “Xã, phường, thị trấn tiêu biểu” thay thế Nghị định số 122/2018/NĐ-CP. Chính phủ giao UBND cấp tỉnh, thành phố rà soát, xây dựng tiêu chí chi tiết, cụ thể để tổ chức thực hiện nhằm bảo đảm phù hợp với đặc thù văn hóa, tình hình kinh tế - xã hội của địa phương.

Theo Trưởng phòng Xây dựng nếp sống văn hóa và gia đình (Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội) Bùi Minh Hoàng, từ năm 2018, công tác bình xét, công nhận các danh hiệu văn hóa được thực hiện theo Nghị định số 122/2018/NĐ-CP. Thực tiễn kết quả triển khai của thành phố Hà Nội cho thấy, phong trào xây dựng gia đình văn hóa đã được các tầng lớp nhân dân hưởng ứng rất tích cực, nhiều gia đình đã trở thành tấm gương sáng, đi đầu trong mọi phong trào thi đua yêu nước.

Từ năm 2018 tới nay, tỷ lệ đạt danh hiệu “Gia đình văn hóa” đạt từ 85-88%, phong trào xây dựng thôn, làng, tổ dân phố văn hóa đã mang lại sức sống mới, thể hiện rõ nét nhất là các công trình được xây dựng mới, nhiều tuyến đường được mở rộng, nhà văn hóa được xây dựng khang trang, hệ thống đèn chiếu sáng được trang bị...

Cùng với những kết quả đã đạt được, ông Bùi Minh Hoàng nhận định, việc bình xét, công nhận các danh hiệu văn hóa vẫn còn bộc lộ những bất cập, khó khăn. Việc công nhận các các danh hiệu văn hóa có nơi, có lúc còn mang tính hình thức. Vẫn còn tình trạng gia đình, thôn, tổ dân phố đạt danh hiệu văn hóa chỉ trên danh nghĩa, có khuynh hướng nặng theo chỉ tiêu hoặc tỷ lệ đạt rất cao nhưng thực tế có nhiều tiêu chí chưa đạt.

Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng bất cập nêu trên đó là: Tiêu chí bình xét, công nhận các danh hiệu “Gia đình văn hóa”, “Thôn, tổ dân phố văn hóa” được ban hành và áp dụng chung cho cả nước, nhiều nội dung chưa phù hợp với đặc thù từng địa phương, dẫn đến việc đánh giá, bình xét chưa sát thực tế.

Tại hội nghị, đại diện tổ dân phố các phường trên địa bàn quận Ba Đình cho rằng, tiêu chí xét tặng danh hiệu của Hà Nội cần phải khác với các địa phương khác do đặc thù riêng về đô thị, mật độ dân cư, lối sống, văn hóa.

Nhiều ý kiến cho rằng, một số nội dung trong dự thảo xét tặng cần thay đổi để phù hợp với đời sống hiện đại. Ví dụ như tiêu chí tham gia lễ hội truyền thống, xây dựng nhà văn hóa thôn... Một số nội dung quy định về điểm cộng và điểm trừ cần phải làm rõ để phù hợp hơn.

Sau hội nghị lấy ý kiến các tổ dân phố trên địa bàn quận Ba Đình, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội tiếp tục lấy ý kiến cư dân tại huyện Phúc Thọ và một số địa phương, sau đó sẽ tổng hợp ý kiến để báo cáo, tham mưu với UBND thành phố Hà Nội trước khi ban hành thực hiện.