“Hà Nội - Huế - Sài Gòn”

Ngược dòng thời gian, tối 8-10-1960, theo nguyện vọng của cán bộ và nhân dân ba miền, Ban vận động kết nghĩa Hà Nội - Huế - Sài Gòn, do bác sĩ Trần Duy Hưng, Chủ tịch Ủy ban Hành chính thành phố Hà Nội làm Trưởng ban, đã tổ chức trọng thể Lễ kết nghĩa giữa ba thành phố với niềm tin sắt đá: “Là cây một cội, là con một nhà”. Lúc đó, Hà Nội và cả miền Bắc đang hăng hái lao động sản xuất, là hậu phương vững chắc để chi viện sức người, sức của cho miền Nam, đấu tranh thống nhất nước nhà.

Cùng lúc đó, nhạc sĩ Hoàng Vân bắt gặp bài thơ “Hà Nội - Huế - Sài Gòn” của Lê Nguyên và năm 1961, ông đã cảm tác phổ nhạc cho ra đời ca khúc này. Theo nhạc sĩ Hoàng Vân, “Hà Nội - Huế - Sài Gòn” là một bài thơ khá dài của nhà thơ Lê Nguyên, ông đã rút tỉa, chọn lọc, sắp xếp lại ý tứ để sáng tạo nên bài hát. Ước vọng Sài Gòn sẽ mang tên Bác như một dự báo tiên tri của cả nhà thơ và nhạc sĩ, và đến năm 1976 đã trở thành hiện thực: “Đây miền Nam, Thành đồng Tổ quốc! Bên Cửu Long rực rỡ tên vàng/ Thành phố vinh quang Hồ Chí Minh/ Tiếng Người mang trong lòng!”. Ca khúc được phát lần đầu tiên trên Đài Tiếng nói Việt Nam do nghệ sĩ Kim Oanh và tốp ca nữ trình bày, được đông đảo công chúng cả nước đón nhận và yêu thích.

Nhạc sĩ Hoàng Vân (1930-2018) quê quán Hà Nội, là một nhạc sĩ lớn, trưởng thành từ chiến dịch Điện Biên Phủ, tác giả của bài hát “Hò kéo pháo” nổi tiếng. Với những đóng góp xuất sắc cho nền âm nhạc cách mạng, nhạc sĩ Hoàng Vân đã được tặng thưởng Huân chương Độc lập Hạng Ba, Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học - nghệ thuật năm 2000 cùng nhiều phần thưởng cao quý khác.