Hà Nội đề xuất giữ nguyên hướng tuyến, nhà ga đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam

Năm 2018, UBND thành phố Hà Nội đã thống nhất về nguyên tắc hướng tuyến, vị trí nhà ga, depot của Dự án đoạn địa phận Hà Nội để Bộ Giao thông Vận tải chỉ đạo các đơn vị hoàn thiện Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam.

Trong quá trình thẩm tra, thẩm định Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án, UBND thành phố đã có công văn số 220/UBND – ĐT ngày 30-1-2023 tham gia ý kiến rà soát hướng tuyến, vị trí nhà ga dự kiến của Dự án đầu tư xây dựng đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư (cơ quan thường trực Hội đồng thẩm định Nhà nước).

Trên cơ sở quá trình triển khai trên, UBND thành phố thống nhất về nguyên tắc các nội dung: Hướng tuyến đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam, đoạn đi qua địa phận Hà Nội bắt đầu từ ga Ngọc Hồi xuống phía Nam theo phương án đã được UBND thành phố Hà Nội thỏa thuận tại văn bản số 6397/UBND – ĐT ngày 28-12-2018; mở rộng tổ hợp ga Ngọc Hồi để tích hợp nhà ga, depot, trạm bảo dưỡng… của các tuyến đường sắt đô thị, đường sắt quốc gia, đường sắt tốc độ cao và nhu cầu di dời, tái định cư các cơ sở vật chất của ngành đường sắt trong khu vực nội đô.

UBND thành phố đề nghị Bộ Giao thông Vận tải chỉ đạo đơn vị tư vấn xác định cụ thể quy mô diện tích, phạm vi mở rộng tổ hợp ga Ngọc Hồi để Hà Nội bổ sung, cập nhật vào các quy hoạch có liên quan.

Tại văn bản này, UBND thành phố nhấn mạnh, phương án đề xuất sử dụng chung hạ tầng với tuyến đường sắt đô thị số 1 để tổ chức khai thác vận tải vào ga Hà Nội là chưa phù hợp với định hướng Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Thành phố đề nghị Bộ Giao thông Vận tải chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ nghiên cứu lập dự án, sớm trình phê duyệt, triển khai đầu tư xây dựng tuyến đường sắt vành đai phía Đông và bàn giao quỹ đất, các cơ sở vật chất tuyến đường xuyên tâm Yên Viên – Ngọc Hồi, các nhà ga trên tuyến để thành phố triển khai đầu tư xây dựng tuyến đường sắt đô thị số 1 phục vụ nhu cầu đi lại của nhân dân Thủ đô và thu gom vận chuyển hành khách đáp ứng nhu cầu khai thác vận hành của tuyến đường sắt tốc độ cao.

Bên cạnh đó, UBND thành phố cho rằng, tại khu vực phía Nam thành phố trong tương lai khi phát triển đô thị vệ tinh Phú Xuyên với quy mô dân số khoảng 127.000 người và hình thành cảng hàng không thứ hai Thủ đô với công suất dự kiến 50 triệu hành khách/năm sẽ là trung tâm của vùng phía Nam Thủ đô, do đó, cần thiết bố trí 1 ga trên tuyến đường sắt tốc độ cao, đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân kết nối với đầu mối giao thông cấp vùng.

Theo kinh nghiệm quốc tế, một số tuyến đường sắt tốc độ cao của Nhật Bản có cự ly bố trí các ga dưới 10km vẫn hoạt động hiệu quả (như tuyến Tokaido shinkansen từ Osaka về Tokyo khi vào thành phố Tokyo dừng ở 2 ga Shinagawa và ga trung tâm Tokyo cách nhau 6,8km; tuyến Tohoku Shinkansen nối Tokyo và các tỉnh phía Đông Bắc Nhật Bản có 2 điểm dừng ở thành phố Tokyo là ga Ueno và ga Tokyo cách nhau 3,6 km...).

Ngoài ra, UBND thành phố cho rằng, ga Ngọc Hồi và Phú Xuyên là các ga đầu cuối của tuyến (tốc độ chạy tàu không cao như các đoạn thông thường), do đó, cơ bản không ảnh hưởng đến hiệu quả khai thác tuyến. Thành phố đề nghị Bộ Giao thông Vận tải chỉ đạo các đơn vị tư vấn nghiên cứu, bổ sung bố trí 1 ga tại khu vực đô thị vệ tinh Phú Xuyên, phía Nam thành phố Hà Nội để kết nối với cảng hàng không thứ hai Thủ đô và đáp ứng nhu cầu đi lại của nhân dân khu vực.

Hiện Bộ Giao thông Vận tải đang rà soát, hoàn thiện Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam và Đề án chủ trương đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam. Dự kiến, Bộ sẽ hoàn thiện Đề án trình Thủ tướng Chính phủ trong tháng 9-2023, trình Bộ Chính trị trong tháng 11-2023; hoàn thiện Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi trình, phê duyệt chủ trương đầu tư trước năm 2025.