Giàu truyền thống Lễ hội Tế Xuân đình Yên Thái

Đây là dịp để người dân ôn lại truyền thống lịch sử, tôn vinh công đức Thành Hoàng làng và duy trì những giá trị văn hóa tâm linh ngàn đời của làng nghề giấy dó nổi danh đất Thăng Long.
Đình Yên Thái được dựng từ năm 1127, thờ hai vị Thành Hoàng làng là Chiêu Ứng Phù Vân Đại Vương Vũ Phục và Thuận Chính Phương Dung Công chúa, dân gian quen gọi là ông Dầu, bà Dầu. Theo thần tích, hai vị đã xả thân vì nước, tự trẫm mình xuống hợp lưu hai dòng sông Thiên Phù và Tô Lịch để phù trợ vương triều Lý. Sự hy sinh ấy được vua Lý Nhân Tông sắc phong thần, và trải qua nhiều triều đại, đình Yên Thái hiện vẫn lưu giữ 18 đạo sắc phong – minh chứng thiêng liêng về sự công nhận của các bậc quân vương đối với công đức của Thành Hoàng làng.

Tham dự buổi lễ có nhiều nhà nghiên cứu, đại diện Ban Quản lý di tích các đình, đền, miếu, phủ, đại diện các dòng họ làng Yên Thái và đông đảo du khách thập phương.

Lễ hội Tế Xuân mang ý nghĩa “nghênh thần”, bày tỏ lòng thành kính với các vị Thành hoàng thông qua nhiều nghi thức truyền thống. Trong ngày 9-2 âm lịch, nghi lễ khai hội được mở đầu với phần hành lễ của đội Phật giáo Thái Phúc, tiếp đó đội tế nam thực hiện nghi thức tế cáo, dâng lễ lên Thành Hoàng làng.

Ngày 10-2 âm lịch, lễ hội tiếp tục diễn ra với nhiều nghi thức tế lễ thể hiện sự thành kính và trang nghiêm, giữ trọn nét đặc trưng riêng biệt trong văn hóa tín ngưỡng Việt Nam. Trong ngày Lễ Hội Tế Xuân, đội tế nữ nhập cung hành lễ, còn đội tế nam giữ vai trò chấp sự. Lễ vật dâng cúng được chuẩn bị tươm tất với xôi dẻo, bò béo, gà mái ghẹ, cơm nếp và các phẩm vật khác theo ý nguyện của thần trước khi hóa – theo ông Nguyễn Tiến Hùng (70 tuổi, người làng An Thái) chia sẻ.

Sau phần tế lễ trang trọng, lễ hội bước vào phần hội với nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật mang đậm bản sắc truyền thống. Các làn điệu ca trù, chèo, quan họ được biểu diễn ngay tại sân đình, thu hút sự hưởng ứng của đông đảo người dân.

Bên cạnh giá trị tâm linh, đình Yên Thái còn mang dấu ấn kiến trúc độc đáo. Theo ông Nguyễn Tiến Hùng, đình Yên Thái có kiến trúc mang hình tượng rồng triện – loại vốn chỉ xuất hiện trong kiến trúc cung đình, biểu trưng cho quyền uy và sự cao quý tối thượng.

Lễ Tế Xuân chính là dịp để cộng đồng làng Yên Thái hội tụ, kết nối các thế hệ, gìn giữ tinh thần đoàn kết và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống. Trong bối cảnh đô thị hóa và những biến chuyển của đời sống hiện đại, việc duy trì nghi lễ gần 900 năm tuổi này chính là minh chứng sống động cho sức mạnh của văn hóa dân gian, cho niềm tin tâm linh và lòng thành kính đối với tổ tiên.

Lễ hội Tế Xuân không chỉ thuộc về làng Yên Thái, mà còn là một phần của bức tranh văn hóa Hà Nội. Để bảo tồn và phát huy giá trị của di sản này, rất cần sự chung tay của cộng đồng, của các nhà nghiên cứu văn hóa và sự quan tâm từ chính quyền địa phương. Bởi lẽ, những lễ hội như Tế Xuân chính là sợi dây kết nối giữa quá khứ và hiện tại, gìn giữ những giá trị cốt lõi để truyền lại cho thế hệ mai sau – để mỗi khi mùa xuân về, người dân Yên Thái lại tiếp tục kính cẩn dâng hương, nguyện cầu cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, để hồn thiêng đất Việt mãi tỏa sáng cùng thời gian.