Giải phóng mặt bằng với các trường hợp mua bán đất trái thẩm quyền: Cần sớm có hướng tháo gỡ

Thực trạng này đòi hỏi các cơ quan liên quan cần chủ động, quyết liệt hơn để sớm có hướng tháo gỡ.

Chông chênh quyền lợi

Những ngày qua, trục đường liên xã Phùng Xá - Phù Lưu Tế (huyện Mỹ Đức) đang khẩn trương thi công. Người dân xã Phùng Xá rất đồng tình với chủ trương cải tạo, nâng cấp tuyến đường nhưng còn không ít ý kiến băn khoăn, trăn trở liên quan đến công tác giải phóng mặt bằng.

Theo ông Đỗ Trung Chương (thôn Hạ, xã Phùng Xá), dọc tuyến đường Phùng Xá - Phù Lưu Tế có đến hàng chục hộ dân đã xây nhà, sinh sống ổn định. Đất ở khu vực này có nguồn gốc do thôn, xã bán trái thẩm quyền khoảng 30 năm nay. Khi mua đất, người dân cũng phải tất bật lo nộp được nghĩa vụ tài chính với địa phương và khoảng năm 1995-1997 cũng đã từng làm thủ tục đề nghị cấp thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhưng không được vì nhiều lý do. Đến nay, khi thực hiện dự án mở rộng đường đã lấy vào đất các hộ dân đang sử dụng. Do đất có nguồn gốc là mua bán trái thẩm quyền nên phần tài sản trên đất chỉ được bồi thường, hỗ trợ bằng 50% so với những hộ có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, khiến quyền lợi của các hộ không được bảo đảm...

Thừa nhận tình trạng bán đất trái thẩm quyền, công chức địa chính xã Phùng Xá Nguyễn Văn Tam thông tin, liên quan đến đất ở phải giải phóng mặt bằng để triển khai dự án cải tạo, nâng cấp đường trục giao thông liên xã Phùng Xá - Phù Lưu Tế, xã có 31 trường hợp có nguồn gốc đất là mua bán trái thẩm quyền, giai đoạn 1992-2003.

Bất cập nhất hiện nay là hồ sơ, danh sách, hóa đơn nộp tiền, diện tích nộp tiền theo hóa đơn của các hộ mua đất bán trái thẩm quyền, xã không còn lưu trữ. Trong khi đó, trên hóa đơn nộp tiền mua đất của nhiều hộ không thể hiện nộp tiền cho số diện tích là bao nhiêu, không rõ tổng số đợt các hộ nộp tiền. Chưa kể, hóa đơn lại không thể hiện vị trí đất đã nộp tiền; nhiều hộ đã chuyển nhượng, làm thủ tục tặng, cho quyền sử dụng đất và một số hộ cho biết đã nộp tiền, nhưng làm mất hóa đơn...

Tương tự, dự án nâng cấp, cải tạo đường Phùng Xá - Phù Lưu Tế (huyện Mỹ Đức), nhiều dự án làm đường giao thông của huyện Ứng Hòa cũng gặp khó khăn. Điển hình như dự án nâng cấp tỉnh lộ 428 đoạn qua địa bàn xã Phương Tú.

Chủ tịch UBND xã Phương Tú Lê Xuân Toán cho biết, đường 428 đoạn qua địa bàn xã liên quan đến 117 trường hợp thuộc diện có đất mua bán trái thẩm quyền và đến nay chưa giải phóng được mặt bằng. Khi thực hiện thủ tục thu hồi đất, nhiều trường hợp không có đủ dữ liệu trong hồ sơ đất đai, nhiều hộ dân đề nghị nâng mức giá bồi thường, hỗ trợ, có nguyện vọng được tái định cư... Xã đã đề nghị các cấp hướng dẫn trong xác định nguồn gốc đất, nhưng chưa nhận được trả lời...

Vào cuộc quyết liệt, có phương án cụ thể

Về những khó khăn trong giải phóng mặt bằng dự án nâng cấp, cải tạo trục đường liên xã Phùng Xá - Phù Lưu Tế, Phó Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Mỹ Đức Đỗ Văn Tùng thông tin, do chưa xác định được chính xác nguồn gốc đất ở của các hộ dân nên trung tâm mới chỉ dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ ở mức sơ khai nhất để các hộ nắm bắt các thông số và tiếp tục cung cấp hồ sơ, tài liệu liên quan đến nhà, đất công trình phải giải phóng mặt bằng.

“Hiện nay, chúng tôi vẫn tiếp tục đề nghị các hộ dân củng cố hồ sơ đất đai và tiếp nhận ý kiến các hộ dân để có phương án bồi thường, hỗ trợ đúng nhất, bảo đảm quyền lợi cho các hộ dân”, ông Đỗ Văn Tùng nhấn mạnh.

Cũng liên quan nội dung này, Phó Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Ứng Hòa Nguyễn Đức Thụ đánh giá, một số dự án đang triển khai trên địa bàn huyện như: Tỉnh lộ 428, 429C, dự án đường trục kinh tế phát triển phía Nam... đều gặp khó khăn về giải phóng mặt bằng. Trong đó, riêng số mua bán đất trái thẩm quyền đã lên đến hơn 200 thửa, tập trung phần lớn ở xã Phương Tú và Đồng Tân... Hiện tại, Phòng Tài nguyên và Môi trường đang tham mưu UBND huyện xin ý kiến thành phố những trường hợp này để có phương án giải quyết dứt điểm...

Thực tế nêu trên cho thấy, việc bán đất trái thẩm quyền thuộc trách nhiệm của chính quyền sở tại; việc không lưu trữ đầy đủ hồ sơ đất đai, không cập nhật biến động kịp thời... cũng thuộc trách nhiệm quản lý nhà nước của các cơ quan chức năng.

Do đó, các cơ quan liên quan cần chủ động, quyết liệt hơn trong xác định nguồn gốc đất; đồng thời rà soát các dạng mua bán đất trái thẩm quyền trên toàn địa bàn thành phố để có phương án giải quyết cụ thể, tránh để dự án dở dang vì phải chờ mặt bằng, chờ hướng dẫn phương án bồi thường, hỗ trợ...