Giải bài toán tiêu thụ nông sản vào vụ thu hoạch

Tuy nhiên, các hợp tác xã, người dân vẫn loay hoay tìm đầu ra cho sản phẩm. Thậm chí khi vào vụ thu hoạch, nông sản tiêu thụ càng khó khăn hơn, là trở ngại cho việc duy trì, mở rộng quy mô sản xuất…

Nguồn hàng dồi dào, sức mua yếu

Theo ông Nguyễn Văn Bất, ở xã Đoài Phương, mít Sơn Đông ngon nổi tiếng, nhưng khi sản phẩm vào vụ thu hoạch, nông dân vẫn lo lắng, vì đầu ra còn bấp bênh. Vào thời điểm chính vụ, do số lượng mít chín nhiều, nên không tiêu thụ được hết, thương lái thu mua tại vườn thì trả giá quá rẻ. Tương tự, mật ong hoa nhãn, quả vải năm nay ở trên địa bàn xã được mùa, nhưng tiêu thụ khá chậm do nguồn cung lớn.

Còn theo ông Nguyễn Văn Sơn ở xã Vật Lại, gia đình ông hiện sở hữu gần 500 đàn ong và thường xuyên tách đàn để gửi nuôi, bán cho bà con trong xã, các vùng lân cận. Năm nay, hoa vải được mùa, chất lượng mật ong rất tốt, nhưng số lượng lớn, khiến việc tiêu thụ chậm, giá cũng giảm hơn so với mọi năm.

Trong khi đó, Giám đốc Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp Đông Cao, xã Mê Linh, Đàm Văn Đua thông tin, xã Mê Linh là một trong những vựa rau màu lớn nhất của Hà Nội, với chủng loại rau, củ, quả tương đối đa dạng, nhưng giá trị kinh tế chưa tương xứng. Vào vụ thu hoạch, nông sản bán không kịp, dẫn tới tình trạng được mùa mất giá, hoặc bị tư thương ép giá.

Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông (Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội) Đoàn Đức Dân cho biết, Hà Nội có nhiều nông sản, đặc sản địa phương, như: Mít Sơn Tây; gạo hữu cơ Đồng Phú; gà mía Sơn Tây, Sóc Sơn; bưởi Phúc Thọ; nhãn chín muộn Quốc Oai… Hiện phần lớn nông sản bảo đảm chất lượng, nhưng đầu ra còn khó khăn, nhất là khi các sản phẩm vào vụ thu hoạch, sản lượng lớn. Điều đáng nói, người dân, hợp tác xã vẫn bán chủ yếu cho thương lái, chưa ký kết hợp đồng với doanh nghiệp. Vì vậy, lượng nông sản đưa vào các siêu thị, cửa hàng tiện ích còn rất khiêm tốn… Hơn nữa, mùa thu hoạch năm nay có rất nhiều loại nông sản khác, như: Vải thiều, sầu riêng, rau, củ quả của các tỉnh, thành phố được mùa, cung cấp một lượng lớn về thị trường Hà Nội. Chẳng hạn, sản lượng sầu riêng ước vượt 1,5 triệu tấn, vải thiều cả nước đạt khoảng 250.000 tấn, tăng 25% so với năm ngoái...

“Nguồn hàng dồi dào, trong khi sức mua yếu, khiến nhiều loại trái cây mất giá, kéo theo sản phẩm của người dân trên địa bàn thành phố cũng giảm theo. Trong khi đó, rau, quả là các sản phẩm có thời gian thương phẩm rất ngắn, nếu không được xử lý kịp thời, không có công nghệ bảo quản và kho lưu trữ thích hợp, không có nơi tiêu thụ sẽ bị hỏng, gây thiệt hại về kinh tế cho người dân”, ông Đoàn Đức Dân cho hay.

Phát triển thị trường, tăng cường kết nối

Để tháo gỡ khó khăn trong tiêu thụ nông sản, đặc sản khi vào vụ thu hoạch, Giám đốc Công ty cổ phần Thực phẩm an toàn Tâm Thành (phường Nam Từ Liêm) Nguyễn Thị Vân Anh cho rằng, doanh nghiệp sẵn sàng đồng hành với hợp tác xã, hộ nông dân, nhưng sản xuất phải liên kết với nhau để xây dựng vùng nguyên liệu tập trung, quy mô lớn, bảo đảm tiêu chuẩn an toàn thực phẩm. Các địa phương cần tuyên truyền để nông dân giảm bớt tính mùa vụ trong sản xuất nông nghiệp, như canh tác rải vụ, trái vụ, nhằm giảm bớt áp lực cho tiêu thụ và nâng cao lợi nhuận. Đồng thời, địa phương cần hỗ trợ cho các hợp tác xã đầu tư công nghệ sau thu hoạch, thiết bị, phương tiện thu hoạch, bảo quản, vận chuyển phù hợp với các sản phẩm rau quả để giảm bớt tỷ lệ hư hỏng; đầu tư kho chứa, sử dụng công nghệ cao để lưu trữ rau quả lâu hơn...

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội Nguyễn Đình Hoa cho biết, Sở sẽ tiếp tục phối hợp với các địa phương cung cấp thông tin đầy đủ về sản lượng, mùa vụ thu hoạch các loại nông sản để các doanh nghiệp trong chuỗi phân phối, bán lẻ có kế hoạch hỗ trợ tiêu thụ nông sản và đẩy mạnh tiêu thụ khi vào chính vụ.

Sở cũng đẩy mạnh phát triển thị trường, tăng cường kết nối, phối hợp với các đơn vị viễn thông (Viettel Post, VNPT Post), các doanh nghiệp có ứng dụng giao hàng chuyên nghiệp (Grab, GoViet…) đề xuất hỗ trợ chuyển đổi số trong nông nghiệp và thúc đẩy sản xuất, tiêu thụ nông sản, tăng cường giao dịch thương mại điện tử. Hà Nội cũng liên kết với các tỉnh, thành phố đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối vùng, miền đưa nông sản của Hà Nội và các tỉnh, thành phố bán trực tiếp cho người tiêu dùng Thủ đô thông qua các hội chợ…

Ngoài ra, các doanh nghiệp, hợp tác xã cần đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số trong nông nghiệp, đưa vào sử dụng các giống cây trồng, vật nuôi mới cho năng suất cao, chất lượng tốt, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Mặt khác, các doanh nghiệp cũng cần chủ động nghiên cứu ứng dụng công nghệ hỗ trợ bảo quản, chế biến sâu, nhất là đối với rau, quả và các mặt hàng có giá trị cao, đa dạng hóa sản phẩm, chuyển từ bán sản phẩm thô sang các sản phẩm tinh chế, nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm nông nghiệp; thúc đẩy sản xuất theo chuỗi sản phẩm, xây dựng mã số vùng trồng, truy xuất nguồn gốc, bảo đảm an toàn thực phẩm.