Đội tuyển vật Việt Nam:Toàn tâm vì mục tiêu lớn

Cũng đành buông bỏ hội làng

Qua Tết Nguyên đán là lúc giải vật cổ truyền diễn ra sôi nổi trong các lễ hội ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ. Những giải vật ở Hà Nội, Bắc Ninh liên tiếp được tổ chức, luôn có sức hút lớn đối với các đô vật. Nhiều người nói rằng, hội vật làng luôn khác biệt so với các giải vật trong hệ thống thi đấu quốc gia. Ở đó, các đô vật được thi đấu trong sự cổ vũ của hàng nghìn khán giả, được thưởng “nóng” sau mỗi pha đánh hay, thể hiện bài xe đài đẹp mắt trước trận... Ở các giải vật trong mùa lễ hội năm nay, ngôi vô địch kèm với mức thưởng ít cũng khoảng 15 triệu đồng, cao hơn nữa thì phụ thuộc vào sự ngẫu hứng của khán giả, nhà tài trợ giải.

Vui là thế nhưng với các đô vật của đội tuyển quốc gia, điều được ưu tiên không phải là hội làng. HLV Tạ Ngọc Tân (đội tuyển vật cổ điển nam quốc gia) cho hay: “Đúng là hội vật làng có điều gì đó rất đặc biệt, nhưng VĐV luôn dành ưu tiên cho kế hoạch tập luyện của đội tuyển”.

Còn theo phụ trách môn vật, Cục Thể dục thể thao (TDTT) Tạ Tùng Đức, từ vài năm nay, bộ môn cũng như Ban huấn luyện đội tuyển vật quốc gia đã quy định là các tuyển thủ đang tập trung ở đội tuyển quốc gia sẽ không thi đấu tại các hội vật làng để bảo đảm giáo án tập luyện, tránh chấn thương. “Nếu các tuyển thủ dự hội vật làng thì chỉ được tham gia phần thi mang tính biểu diễn, không thi đấu đối kháng. Tất nhiên, để tham dự thì phải có sự đồng ý bằng văn bản từ phía Cục TDTT ” - ông Tạ Tùng Đức nói.

Điều đó lý giải vì sao hiện tại các đô vật ở đội tuyển quốc gia vẫn “bình chân như vại”, chuyên tâm tập luyện dù tiếng trống vật hội làng văng vẳng ở đâu đó. Năm 2025, đội tuyển quốc gia có nhiều sân chơi quan trọng, trong đó có SEA Games 33 và các giải đấu cấp châu lục, thế giới. Các sân chơi này đều là nơi phản ánh rõ sự phát triển của vật Việt Nam, khả năng tìm lại vị thế đã có được cách nay gần chục năm. Khi ấy, vật Việt Nam từng có VĐV liên tiếp giành quyền dự Olympic 2012 và 2016. Nhưng sau đó, các đô vật Việt Nam lỗi hẹn với 2 kỳ Olympic 2020 và 2024, gặp phải sự cạnh tranh đáng kể ở sân chơi SEA Games từ Indonesia, Campuchia... Đó thực sự là nỗi trăn trở của những người làm chuyên môn, nhà quản lý bộ môn vật.

Nỗi lo còn đó

Sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, trong câu chuyện của phụ trách bộ môn vật (Cục TDTT) Tạ Tùng Đức phảng phất nỗi lo về việc hoàn thành chỉ tiêu tại SEA Games 33 - diễn ra vào cuối năm nay ở Thái Lan, hay xa hơn là tìm ra VĐV có đủ khả năng chạm tay vào tấm vé dự Olympic 2028.

Mọi việc không đơn giản, như chỉ tiêu giành 6 HCV ở SEA Games 33 chẳng hạn. Khác với kỳ SEA Games 32 có 18 bộ huy chương môn vật, lần này số bộ huy chương chỉ còn 12 - chia đều cho 3 nội dung là vật cổ điển nam, vật tự do nam, vật tự do nữ. Ở SEA Games 32, đội tuyển vật giành 13 HCV nhưng lần này, khi số bộ huy chương giảm đáng kể, chỉ tiêu chỉ là 6 HCV.

Nhưng giành từng ấy HCV cũng không dễ. Đơn cử như đội vật tự do nữ, VĐV kỳ cựu như Nguyễn Thị Xuân mới lập gia đình, sinh con. Không kể, ở SEA Games 33, hai hạng cân thế mạnh của vật nữ Việt Nam là 50kg và 53kg lại không có trong chương trình thi đấu. Giờ đi tìm nhân tố cho đội tuyển vật tự do nữ để có thể dễ dàng giành HCV SEA Games và giành vé dự Olympic 2028 thực sự là bài toán khó. Mà trong 3 nội dung của vật, chỉ có vật tự do nữ còn có “cửa” giành vé dự Olympic; các đô vật nam hầu như không có cơ hội do mặt bằng trình độ ở châu lục, chưa kể thế giới, quá tầm với của VĐV Việt Nam hiện nay.

Đó là chưa tính đến việc các đô vật nam cũng đang gặp sự cạnh mạnh mẽ ngay trong làng vật Đông Nam Á. Thông tin từ Ban huấn luyện đội tuyển cho thấy, các đô vật Indonesia cả năm qua đi tập huấn tại châu Âu, Trung Quốc..., sẵn sàng cho cuộc soán ngôi của các đô vật Việt Nam ở cả nội dung vật cổ điển, vật tự do tại SEA Games 33. Riêng nội dung vật cổ điển, từ 2 - 3 năm gần đây đã không còn là sàn diễn của các đô vật Việt Nam khi Campuchia đã sở hữu các đô vật nhập tịch đủ sức cạnh tranh HCV với các đô vật của chúng ta.

Trước mắt, các nhà quản lý môn vật đang xúc tiến việc mời một HLV của Mỹ đến huấn luyện đội vật tự do nữ nhằm hướng đến mục tiêu giành “vàng” ở SEA Games 33 cũng như giành vé dự Olympic 2028. Ngoài ra, có một việc quan trọng khác là tìm cách huy động kinh phí để các đô vật có thể tập huấn ở nước ngoài nhiều hơn thay vì chỉ tập trong nước. Đó là những việc cần làm ngay, bên cạnh một kế hoạch bài bản hơn về đào tạo, tuyển chọn VĐV nhằm tạo nền tảng vững vàng cho đội tuyển.