Đọc sách: Cảm nhận "Tinh hoa Hà Nội" cùng Mai Thục

Bìa cuốn sách "Tinh hoa Hà Nội" của nhà văn Mai Thục

Tinh hoa Hà Nội được Nhà xuất bản Hà Nội xuất bản lần đầu tiên năm 1998. Năm 2000, Nhà xuất bản Văn hoá - Thông tin tái bản Tinh hoa Hà Nội, kỷ niệm 990 năm Thăng long - Hà Nội. Trong cuộc hành trình đi tìm cái Đẹp, cái Thiện, Tinh hoa Hà Nội đã gặp được những tâm hồn đồng cảm, những tiếng nói khích lệ của bạn đọc trong và ngoài nước. Điều đó đã thôi thúc nhà văn Mai Thục tiếp tục lặng lẽ đi tìm, như người nhẫn nại đãi cát tìm vàng…

Tinh hoa Hà Nội là sự toả hương sức sống của một Hà Nội bình dân và một Hà Nội bác học, tiếp nối với một Hà Nội văn hiến, trong cuộc gặp gỡ đầy ngẫu hứng giữa tác giả và những con người đang sống giữa phố phường Hà Nội hôm nay.Vì thế, cấu trúc của tinh hoa Hà Nội là một cấu trúc mở, không theo thứ tự bằng cấp, chức vụ, giàu nghèo và hệ thống nghiên cúu áp đặt.

Về cơ bản, Tinh hoa Hà Nội đã sáng tạo được những nhóm người, những cảnh quan, những tư tưởng triết lý…thành một khối tinh hoa của Hà Nội, của dân tộc trong đó cả “một thế giới tâm linh huyền diệu” qua những đền chùa bao quanh Hà Nội…Những sẽ là có lỗi nếu thế giới tâm linh Hà Nội thiếu vắng những linh hồn liệt sĩ đã hi sinh vì tổ quốc trong suốt cả thế kỷ XX. Với sự mách bảo của hồn thiêng sông núi, lần tái bản này, tác giả bổ sung những bài viết về những linh hồn Hà Nội ở Trường Sơn, những bà mẹ liêu siêu tìm chồng, khóc con trong phố vắng và cả những người vợ liệt sĩ lặng thầm trong ngõ rêu phong, thờ chồng nuôi con…với tấm lòng tôn kính thiêng liêng.

Đọc xong tác phẩm này của mai Thục, người yêu Hà Nội sẽ cảm thấy như vừa thưởng thức nhiều bài thơ về hà Nội, chứ không hpải những bài ký viết bằng văn xuôi. Thơ, bởi những âm điệu của nhiều câu đầy âm vang; thơ, bởi ở nhiều bài có những tương ứng giữa màu sắc, âm thanh, hương thơm, vị ngọt ngào, ánh sáng, để lại những rung động trong lòng người đọc; thơ, bởi nónói lên tâm linh, cái bí ẩn, cái linh thiêng của vũ trụ Đất, Trời, con người, thấm nhuần triết học phương Đông, phương Đông của trực giác, của lòng yêu thương, của tình yêu hiền hoà, đầy nhân ái. Tinh hoa Hà Nội là bản hoà âm màu xanh của “làng thơm”cốm Vòng , “hương của lúa độ ra đòng”, “hương của rạ tươi non”, màu xanh của bầu trời thu, màu xanh ngọc của những bó rơm dưới nắng thu vàng…một nét dịu dàng của mùa thu Hà Nội, có cốm non ngọt thơm như sữa mẹ. Đó là chất thơ của Tinh hoa Hà Nội. Chỉ tâm hồn thơ mới nhìn thấu cái hồn của sự vật, cái “tinh hoa” ẩn giấu bên trong sự vật. Tác giả Mai Thục nghe được “bản nhạc trầu cau” và tranh Phố Phái là bản giao hưởng các màu sắc. Một buổi tối tĩnh lặng, “những bức tranh Phố Phái thốt lên thành nhạc, thành thơ”. Rồi từ những bức tranh trên tường Cafê Lâm, của Nghiêm, Sáng, Phái toả lên ánh sáng của Tinh hoa Việt Nam bay ra thế giới.

Đọc đến đây, người yêu Hà Nội càng cảm nhận chất thơ trong âm điệu văn xuôi Mai Thục, nhạc và ca, tình cảm và tư tưởng triết lý, biểu hiện Tinh hoa ngàn đời của dân tộc Việt Nam chỉ biết có Yêu Thương.

Tinh hoa Hà Nội không chỉ là các nghệ sĩ , các giáo sư, Bùi Xuân Phái, ông Lâm Cafê…mà nằm ở khắp ba mươi sáu phố phường. đó là cô gái thướt tha bán húng Láng, hay ông thợ đúc chuông đồng Ngũ Xã…Con mắt nhà văn Mai Thục phát hiện dưới những bộ áo quần mộc mạc, “quê mùa” những tâm hồn đẹp, một thứ tinh hoa đặc sắc của riêng người Hà Nội. Hấp dẫn hơn cả có lẽ là “thế giới đàn bà” ở chợ Đồng Xuân, một thế giới tấp nập người mua kẻ bán, suốt ngày không ngớt và ca dao có câu:

                                                 " Vui nhất là chợ Đồng Xuân,

                                              Thứ gì cũng có xa gần bán mua "

Cái “Thế giới đàn bà” đẹp đẽ ấy cũng là một tinh hoa của người Hà Nội.

Thảo Nga