Định vị đặc khu Côn Đảo thành “hình mẫu xanh” tiên phong trong sứ mệnh mới

Ngày 7-8, Viện Nghiên cứu phát triển thành phố Hồ Chí Minh tổ chức Hội thảo khoa học “Khởi động các chương trình chuyển đổi xanh tại đặc khu Côn Đảo”.

Tại hội thảo, nhóm chuyên gia của Trường Đại học VinUni đồng tình với nhận định, Côn Đảo cùng với Cần Giờ tạo thành “vành đai xanh kép”; trong đó, Cần Giờ là “lá phổi xanh” của đất liền với hệ sinh thái rừng ngập mặn, còn Côn Đảo là “viên ngọc xanh” giữa đại dương bao la - nơi thử nghiệm sống xanh, không gian để thực hiện các chính sách đặc thù, đặc biệt có thể truyền cảm hứng và nhân rộng cho các địa phương khác.

Côn Đảo đang đứng trước ngã rẽ rất đặc biệt, một mặt có những thách thức không nhỏ như áp lực về môi trường, hệ sinh thái dễ bị tổn thương, vị trí biệt lập, khiến mọi quyết định đều phải được cân nhắc hết sức kỹ lưỡng. Mặt khác, nhìn sâu hơn, chính những điều đó đặt ra những cơ hội lớn để định hình một mô hình phát triển khác biệt, thực chất và bền vững hơn cho đặc khu Côn Đảo.

Nhóm chuyên gia của Trường Đại học VinUni đặt vấn đề, liệu có thể biến thương hiệu di sản của Côn Đảo thành động lực để phát triển du lịch chất lượng cao hay không, liệu có thể thu hút đầu tư xanh tạo ra sản phẩm gắn với bảo tồn, liệu vị trí biệt lập đó có thể trở thành lợi thế để thử nghiệm kinh tế tuần hoàn khép kín, điều mà ít nơi làm được hay không?

Trong đề án chuyển đổi xanh tại Đặc khu Côn Đảo, phương châm phát triển thuận với tự nhiên, lấy bảo tồn làm động lực. Bảo tồn không chỉ giữ gìn một Côn Đảo xanh, mà trở thành nguồn lực khai thác kinh tế với giá trị có thể lên tới hàng trăm tỷ đồng mỗi năm. Lấy công nghệ xanh làm công cụ, lấy kinh tế tuần hoàn làm nền tảng.

“Chỉ khi theo đuổi những giá trị lâu dài này làm kim chỉ nam, chúng ta mới có thể phát triển bền vững, không chỉ cho hôm nay, mà cho các thế hệ mai sau. Tôi cho rằng, Côn Đảo hoàn toàn có thể trở thành hình mẫu tiên phong của Việt Nam, thậm chí cả quốc tế về phát triển đảo xanh, tuần hoàn và giàu giá trị di sản. Chúng tôi tin rằng chúng ta có thể làm được, từ nay đến năm 2030 nếu làm đúng, làm quyết liệt, Côn Đảo hoàn toàn có thể trở thành hình mẫu phát triển xanh. Đến năm 2045, Côn Đảo không chỉ là hòn đảo đẹp, mà là hòn đảo di sản, carbon thấp, là một biểu tượng quốc tế về phát triển bền vững”, PGS.TS Phan Thị Thục Anh, đại diện nhóm chuyên gia của Trường Đại học VinUni nhấn mạnh.

Tại hội thảo, ông Phạm Vương Bảo, Phó Giám đốc Trung tâm Quản lý giao thông công cộng (Sở Xây dựng thành phố Hồ Chí Minh) cho biết, hiện nay, Côn Đảo có hơn 95% xe cơ giới sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Với mục tiêu phát triển hệ thống giao thông vận tải xanh, thông minh, phù hợp đặc thù sinh thái và dân cư tại Côn Đảo, thành phố sẽ ban hành quy định về lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải xe ô tô, xe mô tô, xe gắn máy tham gia giao thông theo quy định.

Tiến sĩ Trương Minh Huy Vũ, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, để đưa đặc khu Côn Đảo trở thành hòn đảo xanh, cần triển khai kế hoạch chuyển đổi xanh trong các lĩnh vực du lịch, giao thông, nông nghiệp... Để làm được điều này, rất cần sự đồng hành của các chuyên gia, doanh nghiệp du lịch, doanh nghiệp vận tải… cùng với chính quyền thành phố chung tay chuyển đổi xanh.

Kết luận hội thảo, Bí thư Đảng ủy đặc khu Côn Đảo Lê Thanh Tú cho rằng, những đề xuất, góp ý của các chuyên gia, nhà khoa học tại hội thảo góp phần rất quan trọng giúp cơ quan quản lý nhà nước đề ra các chính sách phù hợp để phát triển đặc khu Côn Đảo xanh, phát thải thấp, hướng đến phát triển bền vững. Chính quyền thành phố Hồ Chí Minh sẽ ban hành các cơ chế, chính sách phù hợp, hỗ trợ các nhà đầu tư chung tay phát triển đặc khu Côn Đảo theo đề án đặt ra.