Đề xuất phạt 50% giá trúng đấu giá khi không mua tài sản

Chiều 8-11, tiếp tục chương trình kỳ họp thứ sáu, Quốc hội nghe tờ trình của Chính phủ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản.

Trình bày tờ trình, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho biết, dự thảo Luật bỏ điều kiện phải có thời gian làm việc trong lĩnh vực được đào tạo 3 năm mới được tham gia khóa đào tạo nghề đấu giá nhằm tháo gỡ rào cản trong việc tham gia khóa đào tạo nghề đấu giá, bảo đảm khả thi, phù hợp với thực tiễn. Điều này tương tự các chức danh bổ trợ tư pháp khác.

Bỏ các trường hợp được miễn đào tạo nghề đấu giá nhằm bảo đảm tất cả đối tượng muốn trở thành đấu giá viên đều phải qua khóa đào tạo nghề để được trang bị kiến thức pháp luật, kỹ năng hành nghề, đạo đức nghề nghiệp phù hợp với tính chất hành nghề đấu giá tài sản là ngành nghề kinh doanh có điều kiện (Luật Đấu giá tài sản hiện hành quy định miễn đào tạo nghề đối với một số đối tượng như luật sư, công chứng viên, thẩm phán, kiểm sát viên…).

Về trình tự, thủ tục đấu giá, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số nội dung chính của quy chế cuộc đấu giá; sửa đổi, bổ sung quy định về niêm yết, thông báo công khai việc đấu giá.

Bổ sung một số quy định riêng về trình tự, thủ tục đấu giá đối với tài sản đặc thù bao gồm quyền sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư, quyền khai thác khoáng sản, quyền sử dụng tần số vô tuyến điện, tài sản thi hành án như thời gian bán, tiếp nhận hồ sơ tham gia đấu giá dài hơn so với tài sản thông thường; cách thức xác định tiền đặt trước trong trường hợp giá khởi điểm chưa xác định được bằng tiền hoặc theo số lượng khối tài sản và giá khởi điểm cao nhất; việc người có tài sản đấu giá xét duyệt yêu cầu, điều kiện tham gia đấu giá của người tham gia đấu giá; việc dừng, hủy bỏ việc tổ chức đấu giá trong một số trường hợp.

Dự thảo Luật bổ sung điều mới quy định về điều hành cuộc đấu giá trong trường hợp đấu giá quyền sử dụng tần số vô tuyến điện để đảm bảo phù hợp với thông lệ quốc tế.

Sửa đổi, bổ sung quy định về hủy kết quả đấu giá theo hướng quy định rõ chủ thể, căn cứ hủy kết quả đấu giá bảo đảm khả thi, phù hợp với quy định của pháp luật về dân sự; quy định rõ hậu quả pháp lý khi hủy kết quả đấu giá nhằm bảo vệ quyền lợi của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức và xác định rõ trách nhiệm của người có hành vi vi phạm dẫn đến việc hủy kết quả đấu giá.

Sửa đổi, bổ sung quy định về xem tài sản đấu giá, địa điểm tổ chức cuộc đấu giá bảo đảm thuận lợi, thu hút nhiều người tham gia đấu giá; bổ sung các trường hợp không được đăng ký tham gia đấu giá; quy định chặt chẽ hơn việc trả giá, hình thức đấu giá gián tiếp, đấu giá trong trường hợp chỉ có một người, đấu giá theo thủ tục rút gọn.

Dự thảo Luật quy định chuyển tiếp đối với trường hợp người có tài sản đã thông báo lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản, người có tài sản và tổ chức đấu giá tài sản đã ký kết hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản, người được miễn đào tạo nghề đấu giá và việc đấu giá thí điểm biển số xe ô tô theo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm đấu giá biển số xe ô tô.

Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, có ý kiến cho rằng, việc nâng tỷ lệ tiền đặt trước tối thiểu lên 10% khi đấu giá quyền sử dụng đất đối với trường hợp giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư, tăng 5% so với các tài sản đấu giá thông thường (mức tiền đặt trước tối thiểu của tài sản thông thường là 5%) sẽ giúp hạn chế tình trạng lợi dụng đấu giá để gây nhiễu loạn thị trường và trục lợi.

Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng, quy định tỷ lệ tiền đặt trước quá cao dẫn đến những rào cản kỹ thuật, làm mất tính cạnh tranh của cuộc đấu giá.

Có ý kiến đề nghị nghiên cứu bổ sung quy định về việc phạt vi phạm nghĩa vụ trong hoạt động đấu giá tài sản. Cụ thể, quy định điều khoản phạt trong trường hợp trúng đấu giá nhưng không mua tài sản bằng 50% giá mà người trúng đấu giá đã trả. Với giải pháp này, số tiền đặt trước có thể thấp nhằm thu hút nhiều người tham gia đấu giá, song số tiền phạt vi phạm nghĩa vụ là lớn sẽ ngăn chặn tình trạng trả giá cao bất thường rồi bỏ tiền đặt trước, gây lũng đoạn thị trường.

Có ý kiến cho rằng, trong thực tiễn sau khi trúng đấu giá, người trúng đấu giá chuyển nhượng quyền trúng đấu giá cho người khác mà pháp luật chưa có quy định; do đó, đề nghị nghiên cứu luật hóa việc chuyển nhượng quyền trúng đấu giá trong dự thảo Luật.