Đề xuất giảm 2% thuế giá trị gia tăng đến hết năm 2026:Kích cầu tiêu dùng, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển

Mở rộng đối tượng được giảm thuế

Bộ Tài chính vừa có công văn gửi các bộ, ngành, địa phương, xin ý kiến về dự án Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế giá trị gia tăng.

Theo đó, Bộ Tài chính đề xuất giảm 2% thuế giá trị gia tăng từ ngày 1-7-2025 đến hết 31-12-2026 đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% (còn 8%), trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ như viễn thông, hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, sản phẩm kim loại, sản phẩm khai khoáng (trừ than), sản phẩm hàng hóa và dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (trừ xăng).

Đáng chú ý, Bộ Tài chính đề xuất mở rộng đối tượng được giảm thuế suất thuế giá trị gia tăng 2%, gồm: Sản phẩm, dịch vụ công nghệ thông tin (máy giặt, lò vi sóng, dịch vụ xử lý dữ liệu, cho thuê và các hoạt động liên quan, cổng thông tin...), sản phẩm từ kim loại đúc sẵn như thùng, bể chứa và dụng cụ chứa đựng bằng kim loại, nồi hơi; than cốc, dầu mỏ tinh chế (than cốc, nhiên liệu dầu và xăng, dầu mỡ bôi trơn…), sản phẩm hóa chất (phân bón và hợp chất nitơ, plastic và cao su tổng hợp dạng nguyên sinh…), than ở khâu nhập khẩu và than bán ra ở khâu kinh doanh thương mại; xăng, dầu.

Theo Bộ Tài chính, đây là những hàng hóa, nguyên liệu đầu vào sản xuất, tiêu dùng trực tiếp. Đặc biệt, xăng, dầu mặc dù thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt và thuộc danh mục sản phẩm khai khoáng, nhưng là những mặt hàng quan trọng đối với nhiều ngành sản xuất, kinh doanh cũng như đời sống người dân. Giá xăng, dầu tăng hoặc giảm sẽ tác động trực tiếp đến sản xuất, tiêu dùng trong nước và ổn định kinh tế vĩ mô.

Nếu chính sách này được thông qua, dự kiến số giảm thu ngân sách nhà nước trong 6 tháng cuối năm 2025 và cả năm 2026 tương đương khoảng 121,74 nghìn tỷ đồng; trong đó 6 tháng cuối năm 2025 giảm khoảng 39,54 nghìn tỷ đồng, năm 2026 giảm khoảng 82,2 nghìn tỷ đồng.

Từ năm 2022 đến nửa đầu năm 2025, việc giảm 2% thuế suất giá trị gia tăng đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế 10% đã tác động tích cực đến doanh nghiệp và người tiêu dùng. Chỉ tính riêng hai tháng đầu năm 2025, số thuế giá trị gia tăng được giảm theo Nghị quyết số 174/2024/QH15 của Quốc hội ước đạt 8,3 nghìn tỷ đồng, nhờ đó tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 9,4% so với cùng kỳ năm trước.

Việc đề xuất giảm thuế lần này không chỉ tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp mà còn hướng đến mục tiêu tăng trưởng Tổng sản phẩm nội địa (GDP) từ 8% trở lên vào năm 2025, tạo nền tảng để đạt tốc độ tăng trưởng hai con số giai đoạn 2026-2030.

Chính sách thiết thực

Đánh giá về đề xuất này của Bộ Tài chính, các chuyên gia cho rằng, đây là giải pháp thiết thực, góp phần kích cầu tiêu dùng, thúc đẩy sản xuất kinh doanh, tăng trưởng kinh tế.

Tiến sĩ Nguyễn Văn Hiến, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Gia Định nhìn nhận, giảm thuế giá trị gia tăng là chính sách rất thiết thực. Chính sách này giúp kéo giảm mặt bằng giá hàng hóa trên thị trường, qua đó hỗ trợ kích cầu, góp phần kiểm soát lạm phát, phát triển kinh tế. Thông qua việc kéo giảm mặt bằng giá hàng hóa xuống, việc giảm thuế giá trị gia tăng đã hỗ trợ thị trường và gián tiếp hỗ trợ doanh nghiệp tiêu thụ nhiều hàng hóa hơn, từ đó có điều kiện khôi phục sản xuất, mở rộng thị trường.

Khác với chính sách giảm thuế giá trị gia tăng những lần trước là mỗi lần giảm chỉ áp dụng trong 6 tháng, lần này, Bộ Tài chính đề xuất thời gian áp dụng 1,5 năm đồng thời mở rộng thêm một số nhóm hàng hóa, trong đó có mặt hàng xăng, dầu. Xăng, dầu là đầu vào của nhiều ngành, nghề. Khi đầu vào giảm, các doanh nghiệp sản xuất hàng hóa, cung ứng dịch vụ cho thị trường sẽ có dư địa bảo đảm giữ ổn định, thậm chí giảm giá bán. “Vì vậy, chính sách khi được thông qua sẽ phát huy tốt việc hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, đồng thời kiềm chế lạm phát, bảo đảm ổn định vĩ mô, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế”, chuyên gia Nguyễn Văn Hiến nói.

Đồng quan điểm, PGS.TS Lê Xuân Trường, Trưởng khoa Thuế - Hải quan (Học viện Tài chính) cho rằng, tổng cầu tiêu dùng chiếm tỷ trọng lớn nhất, 60-70% trong cơ cấu GDP. Vì vậy, chính sách kích cầu nhằm đẩy mạnh chi tiêu của người dân sẽ là giải pháp nhanh nhất, hiệu quả nhất thúc đẩy tăng trưởng và tháo gỡ khó khăn về đầu ra cho doanh nghiệp.

Liên quan đến việc giảm thu ngân sách khá lớn, Tiến sĩ Nguyễn Văn Hiến nhìn nhận, vẫn có thể bảo đảm cân đối được ngân sách nhà nước bởi Bộ Tài chính đã tính toán tăng một số nguồn thu khác, như thu từ chuyển nhượng, kinh doanh bất động sản, kinh doanh thương mại điện tử (nhất là thương mại điện tử xuyên biên giới), thu từ kinh doanh vàng của cá nhân… Bên cạnh đó, cơ quan thuế đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý để giảm thất thu ngân sách. Song song với các biện pháp tăng thu là triệt để tiết kiệm chi, giảm chi ngân sách, kiên quyết cắt giảm các khoản chi chưa thực sự cần thiết hoặc chi không hiệu quả.

Còn Tiến sĩ Nguyễn Minh Phong cho rằng, việc giảm thuế giá trị gia tăng tác động làm giảm thu ngân sách song cũng có tác động kích thích sản xuất, thúc đẩy kinh doanh, qua đó góp phần tạo thêm nguồn thu cho ngân sách.

Giám đốc điều hành Khoa Tài chính - Ngân hàng (Trường Đại học Nguyễn Trãi) Nguyễn Quang Huy:

Cần giải pháp chiến lược và căn cơ trong dài hạn

Chính sách giảm thuế giá trị gia tăng trong giai đoạn này là cần thiết, nhằm kích cầu tiêu dùng, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh và tạo dư địa tăng trưởng. Tuy nhiên, thay vì áp dụng một mức giảm thuế đồng loạt, chính sách nên được thiết kế linh hoạt hơn, tập trung vào các lĩnh vực có tác động lan tỏa lớn đến nền kinh tế và sức mua của người dân. Những ngành có vai trò kích cầu và tạo nhiều việc làm có thể hưởng mức giảm thuế sâu hơn, trong khi các lĩnh vực ít ảnh hưởng đến tổng cầu chung cần được cân nhắc để bảo đảm sự bền vững của ngân sách nhà nước. Bên cạnh đó, cần đặt trọng tâm vào việc nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ, không chỉ hỗ trợ doanh nghiệp mà còn tăng khả năng cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Để nền kinh tế phát triển bền vững, cần kết hợp với các chiến lược và căn cơ trong dài hạn như thu hút đầu tư FDI có chọn lọc, nâng cao giá trị gia tăng trong sản xuất, mở rộng thị trường và gia tăng niềm tin tiêu dùng.

Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hà Nội Đỗ Văn Bằng:

Chính sách rất hữu ích với doanh nghiệp

Trong đề xuất lần này, mặc dù xăng, dầu thuộc nhóm chịu thuế tiêu thụ đặc biệt nhưng đây là nhóm hàng có ảnh hưởng lớn đến nhiều ngành sản xuất và đời sống người dân nên chúng tôi rất vui mừng khi Bộ Tài chính đã bổ sung mặt hàng xăng, dầu và một số nhóm mặt hàng khác vào đối tượng giảm thuế giá trị gia tăng từ tháng 7-2025 đến hết năm 2026.

Xăng, dầu đang chịu thuế giá trị gia tăng 10%, khi chính sách được ban hành sẽ giảm còn 8%. Theo đó, giá bán xăng sẽ giảm 2%, tức cứ mua 1 triệu đồng tiền xăng, dầu, người tiêu dùng sẽ tiết kiệm được 20.000 đồng. Đối với ngành vận tải, chi phí xăng, dầu rất cao, chiếm từ 30% đến 40% tổng chi phí của doanh nghiệp. Trong bối cảnh doanh nghiệp khó khăn như hiện nay thì mức tiết kiệm trên là rất đáng kể. Vì vậy, đây là chính sách rất hữu ích, thiết thực. Việc giảm thuế giá trị gia tăng 2%, đặc biệt là với mặt hàng xăng, dầu sẽ có tác động trực tiếp đến giảm giá cước vận tải, kích cầu hiệu quả cho ngành vận tải.

Chị Phạm Thị Hoa, phường Dịch Vọng Hậu, quận Cầu Giấy:

Người dân tiết kiệm đáng kể chi phí

Khi giảm thuế giá trị gia tăng, người dân là đối tượng hưởng lợi trực tiếp khi giá hàng hóa, dịch vụ giảm. Tính tổng mức chi tiêu hằng tháng, nhất là với những gia đình có con nhỏ, số tiền tiết kiệm khá đáng kể. Việc cơ quan chức năng đề xuất giảm thuế giá trị gia tăng đến hết năm 2026 là tin vui với người tiêu dùng.

Đáng mừng nữa là lần đề xuất này có thêm cả mặt hàng xăng, dầu và một số nhóm mặt hàng khác có giá trị cao, như máy giặt, lò vi sóng... Việc giảm giá xăng, dầu nhờ giảm thuế giá trị gia tăng sẽ có tác động đến giá các mặt hàng tiêu dùng và dịch vụ khác, vì thế người tiêu dùng tiếp tục được hưởng lợi nhiều hơn.

Chính sách giảm thuế giá trị gia tăng thiết thực, giúp ích cho người dân khi mua hàng hóa. Hy vọng chính sách sẽ sớm được ban hành để vừa hỗ trợ tiêu dùng vừa kích thích thị trường trong nước, thúc đẩy doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh. Trong bối cảnh hiện nay, mọi chính sách hỗ trợ đều đáng quý vì giúp người dân giảm bớt gánh nặng.

Thanh Hương ghi