Đề xuất gia hạn thời gian bồi thường, tái định cư sân bay Long Thành đến hết năm 2024

Chiều 28-9, tiếp tục chương trình phiên họp thứ 26, dưới sự điều hành của Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc điều chỉnh một số nội dung của Nghị quyết số 53/2017/QH14 của Quốc hội về báo cáo nghiên cứu khả thi dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành.

Không thực hiện đầu tư khu dân cư, tái định cư Bình Sơn

Tờ trình của Chính phủ do Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Lê Anh Tuấn trình bày cho biết, Chính phủ trình Quốc hội điều chỉnh giảm tổng mức đầu tư dự án từ 22.938 tỷ đồng xuống còn 19.207,504 tỷ đồng. Điều chỉnh giảm diện tích đất thu hồi từ 5.399,35 ha xuống còn 5.317,35ha (giảm 82ha). Trong đó, diện tích đất của dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành là 5.000ha; diện tích đất khu tái định cư Lộc An - Bình Sơn là 284,7ha; diện tích đất tái lập hạ tầng ngoài ranh giới Cảng hàng không là 32,65ha.

Đối với phần diện tích phân khu III - khu dân cư, tái định cư Bình Sơn, giảm không thực hiện đầu tư (diện tích 97ha theo Nghị Quyết 53/2017/QH14; diện tích 81,86ha theo Quyết định số 1487/QĐ-TTg) và đưa ra khỏi dự án, đồng thời chấp thuận giao cho UBND tỉnh Đồng Nai giữ lại khu đất 78,79ha phân khu III - khu dân cư, tái định cư Bình Sơn đã được bồi thường để phát triển kinh tế - xã hội theo quy hoạch của địa phương. Đối với phần kinh phí bồi thường của khu đất nêu trên (phân khu III - khu dân cư, tái định cư Bình Sơn), UBND tỉnh Đồng Nai sử dụng nguồn vốn ngân sách của tỉnh để hoàn trả ngân sách trung ương theo quy định.

Đề xuất cho phép bố trí tái định cư các hộ dân thuộc tuyến đường giao thông kết nối T1, T2 vào Khu dân cư, tái định cư Lộc An - Bình Sơn. Gia hạn thời gian thực hiện dự án đến hết năm 2024 để bảo đảm thời gian thực hiện hoàn thành dự án, đồng thời cho phép UBND tỉnh Đồng Nai kéo dài thời gian giải ngân với số vốn là 2.510,372 tỷ đồng.

Tránh hợp thức hóa những việc không phát sinh

Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, Thường trực Ủy ban Kinh tế cho rằng công tác lập dự toán ngân sách và rà soát nội dung của dự án thành phần chưa sát với thực tiễn, có sự điều chỉnh vốn đầu tư tương đối nhiều; các căn cứ lập tổng mức đầu tư điều chỉnh và lý do điều chỉnh còn chung chung, mang tính định tính.

“Đề nghị đánh giá tác động cũng như làm rõ cơ sở pháp lý đối với việc sử dụng ngân sách địa phương để hoàn trả ngân sách trung ương phần chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng phân khu III - khu dân cư, tái định cư Bình Sơn và giao cho địa phương quản lý, sử dụng diện tích đất đã thu hồi…”, ông Vũ Hồng Thanh nói.

Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị bổ sung đánh giá việc điều chỉnh về thời gian chuẩn bị và thực hiện dự án “đến hết năm 2024” thay vì hoàn thành trước năm 2021 có ảnh hưởng như thế nào đến thời gian và lộ trình thực hiện giai đoạn 1 của dự án; do đó, đề nghị Chính phủ sớm đề xuất phương án điều chỉnh thời hạn hoàn thành giai đoạn 1 của dự án mà Quốc hội đã đặt ra tại Nghị quyết số 94/2015/QH13 và báo cáo Quốc hội về nội dung này.

Có ý kiến cho rằng tại Nghị quyết số 53/2017/QH14 không có nội dung về bố trí tái định cư các hộ dân thuộc 2 tuyến giao thông kết nối T1, T2 nên không phải điều chỉnh Nghị quyết số 53/2017/QH14 về nội dung này. Việc bố trí tái định cư các hộ dân thuộc 2 tuyến giao thông kết nối T1, T2 vào khu dân cư, tái định cư Lộc An - Bình Sơn thuộc thẩm quyền của Chính phủ.

Phát biểu ý kiến, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, cần rà soát lại những nội dung nào thuộc diện phải điều chỉnh Nghị quyết của Quốc hội, nội dung nào về việc tổ chức thực hiện. Trong đó cần rà soát lại các Luật Đầu tư, Luật Xây dựng… và thời gian thực hiện dự án có thể phải điều chỉnh.

Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý, nếu sử dụng đất mà tăng lên so với chủ trương lúc đầu thì mới phải điều chỉnh chủ trương để thu hồi thêm đất. Còn nếu sử dụng đất giảm đi thì rất tốt. Bên cạnh đó, các cơ quan, đơn vị muốn sử dụng tiền tiết kiệm được (tiết kiệm qua đấu thầu, tiền không phải sử dụng đến của khu tái định cư…) thì sử dụng tiền này để làm một số nội dung khác có liên quan đến dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành như các tuyến đường kết nối. “Do đó cần xem xét có điều chỉnh Nghị quyết hay không và điều chỉnh nội dung nào. Việc này nhằm tránh sau khi kiểm toán, kiểm tra lại thành hợp thức hóa những việc không phát sinh”, đồng chí Vương Đình Huệ nói.

Sau khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các cơ quan liên quan thảo luận, kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng không cần thiết ban hành nghị quyết riêng; vấn đề thuộc phạm vi quyết định, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cần chủ động thực hiện theo thẩm quyền. Tuy nhiên nội dung về thời gian thực hiện dự án đến hết năm 2024 cần báo cáo Quốc hội để điều chỉnh trong nghị quyết chung của kỳ họp thứ sáu.