Để vượt lên trên lũ

Chúng ta cũng từng biết đến tâm huyết của nhiều nhà khoa học công tác trong các lĩnh vực chăn nuôi, trồng trọt đã lặn lội không quản ngày đêm để đưa đến cho bà con vùng lũ những giống cây, giống con giúp bà con không chỉ ổn định đời sống mà còn vượt lên làm giàu trên chính vùng đất bão lũ ấy.

Nhưng, với căn nhà của bà con, có lẽ cũng để không muốn phải tiếp tục chứng kiến nhiều gia đình lâm vào cảnh trắng tay, cuộc thi "Kiến trúc nhà ở nông thôn vùng bão lũ, ngập nước" do Hội Kiến trúc sư Việt Nam phát động đã thu được kết quả ngoài mong đợi. Không nói đến 88 phương án dự thi mà nhiều đồ án thiết kế đã dành hẳn cho từng địa chỉ cụ thể như: "Sống cùng lũ lụt, nhà chống lũ đa năng, Hương Khê, Vũ Quang, Hà Tĩnh", "Làng ven sông huyện Tuyên Hóa, Quảng Bình", hay "Nhà ở nông thôn vùng bão lũ Nam Đàn, Nghệ An"... cũng đã thấy trách nhiệm xã hội, trách nhiệm công dân của những người làm nghề kiến trúc lớn lao đến nhường nào.

Chúng ta cũng đã từng chứng kiến nhiều cuộc thi thiết kế nhà ở cho bà con vùng lũ, vùng ngập nước ở một số tỉnh miền Trung và Đồng bằng sông Cửu Long mà Hội Kiến trúc sư Việt Nam đã tiến hành. Nhưng có lẽ, thành công của các cuộc thi ấy lại nằm ngoài khả năng của các nhà thiết kế.

Bởi, với bà con các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên, dường như các nhà hoạch định chính sách chưa hề có lời giải thỏa đáng cho họ, để họ sẽ tồn tại, vượt lên và phát triển trên mảnh đất bão lũ ấy.

Không chỉ là chuyện hướng dẫn bà con trồng cây gì, nuôi con gì, mà các ngành chức năng cần phải thấy rõ hơn trách nhiệm của mình đối với từng nếp nhà, từng số phận mỗi con người, thì những đóng góp của các tổ chức xã hội - nghề nghiệp mới hy vọng đem lại hiệu quả thiết thực.

Chẳng lẽ, những việc lớn lao ấy, chúng ta cứ mãi hô hào: cần sự chung tay của toàn xã hội? Đừng coi việc lo nơi ở cho người dân là trách nhiệm của mỗi gia đình hay của một tổ chức xã hội - nghề nghiệp nào. Sự vào cuộc của các nhà hoạch định chính sách, các ngành chức năng chính là lời giải thỏa đáng cho bài toán vượt lên trên lũ.