(HNM) - Một trong những nội dung được dư luận hết sức quan tâm tại Hội nghị Trung ương 8 (khóa XII) vừa qua là việc Ban Chấp hành Trung ương Đảng xem xét, thông qua “Quy định trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng”.
Muốn Đảng mạnh thì đội ngũ đảng viên phải mạnh
Tính tiên phong gương mẫu của đảng viên, đặc biệt là những đồng chí giữ vai trò quan trọng, chủ chốt các cấp không phải là nội dung mới, nhưng có lúc, có nơi chưa được thực hiện tốt. Từ Đại hội lần thứ XII của Đảng đến nay, nhân dân đã chứng kiến nhiều cán bộ, đảng viên giữ vai trò chủ chốt thuộc diện Trung ương quản lý bị thi hành kỷ luật, thậm chí bị xử lý trước pháp luật. Thực tế đó một mặt cho thấy quyết tâm làm trong sạch bộ máy lãnh đạo, chính quyền các cấp từ trung ương tới địa phương của Đảng ta. Mặt khác, cũng cho thấy vai trò tiên phong, gương mẫu của một bộ phận cán bộ, đảng viên, nhất là đảng viên giữ vị trí lãnh đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương đang bị suy giảm.
Chúng ta đều hiểu điều tất yếu là, một tổ chức, một tập thể muốn mạnh thì các thành viên trong tổ chức ấy phải mạnh. Đảng ta cũng không nằm ngoài vấn đề có tính quy luật ấy. Để đủ sức chèo lái đưa cách mạng Việt Nam vượt qua mọi thác ghềnh, khó khăn, trở ngại tới bến vinh quang thì Đảng phải thường xuyên được xây dựng trong sạch, vững mạnh. Sức mạnh của Đảng là do các đảng viên hợp lại mà thành. Do đó, muốn Đảng mạnh thì đội ngũ đảng viên phải tốt. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Đảng mạnh là do chi bộ tốt. Chi bộ tốt là do đảng viên đều tốt”. Trong công tác xây dựng Đảng, việc phát huy tính tiên phong, gương mẫu của đội ngũ đảng viên giữ vai trò rất quan trọng.
Một điều mà không ai có thể phủ nhận là trong suốt gần 90 năm đảm nhiệm sứ mệnh lịch sử mà giai cấp và dân tộc giao phó, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn giữ vững và phát huy vai trò tiên phong, gương mẫu. Càng trong nước sôi, lửa bỏng, gian khó, hiểm nguy thì vai trò tiên phong, gương mẫu của người đảng viên càng được khẳng định rõ nét. Đặc biệt, trong các cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc, hàng vạn đảng viên đã không quản gian khó, hiểm nguy, lao động cần cù, sáng tạo, chiến đấu kiên cường, dũng cảm, xả thân hy sinh để giành lại và giữ gìn nền tự do, độc lập cho đất nước.
Trong sự nghiệp đổi mới, đội ngũ đảng viên của Đảng luôn đi đầu tranh thủ thời cơ, vượt qua thách thức, tích cực, năng động, nhạy bén tiếp thu cái mới; sáng tạo trong lao động, sản xuất, nghiên cứu, học tập và công tác. Bước vào thời kỳ hội nhập, đội ngũ đảng viên tiếp tục thực sự tiên phong, gương mẫu trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện các mục tiêu của đất nước; chịu khó học tập, tiếp thu khoa học công nghệ, nâng cao trình độ chuyên môn, có tư duy sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm và đã tạo ra được nhiều giá trị mới, thành tựu mới... để lại những hình ảnh đẹp trong lòng quần chúng nhân dân.
Thế nhưng, thời gian qua, một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên đã không giữ vững và phát huy được tính tiên phong, gương mẫu. Đúng như Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) đã chỉ ra: “Nhiều cán bộ, đảng viên, trong đó có người đứng đầu chưa thể hiện tính tiên phong, gương mẫu; còn biểu hiện quan liêu, cửa quyền, chưa thực sự sâu sát thực tế, cơ sở... Nhiều tổ chức Đảng, đảng viên còn hạn chế trong nhận thức, lơ là, mất cảnh giác, lúng túng trong nhận diện và đấu tranh, ngăn chặn "tự diễn biến", "tự chuyển hóa"...
Trong khi đó, sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống dẫn tới "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" chỉ là một bước ngắn, thậm chí rất ngắn, nguy hiểm khôn lường, có thể dẫn tới tiếp tay hoặc cấu kết với các thế lực xấu, thù địch, phản bội lại lý tưởng và sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc. Những hạn chế, khuyết điểm nêu trên làm giảm sút vai trò lãnh đạo của Đảng; làm tổn thương tình cảm và suy giảm niềm tin của nhân dân đối với Đảng, là một nguy cơ trực tiếp đe dọa sự tồn vong của Đảng và chế độ”.
Hàng chục đảng viên thuộc diện cán bộ Trung ương quản lý từ ủy viên Bộ Chính trị, ủy viên Ban Chấp hành Trung ương, đến lãnh đạo chủ chốt các bộ, ngành, địa phương và nhiều tướng lĩnh công an, quân đội bị xử lý kỷ luật Đảng và bị xử lý về mặt pháp luật. Ở các bộ, ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị, số đảng viên vi phạm kỷ luật, pháp luật phải xử lý cũng lên tới hàng trăm. Một trong những nguyên nhân dẫn tới tình trạng trên đã được Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) chỉ ra là “một số cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, trong đó có cả cán bộ cấp cao thiếu tiên phong, gương mẫu”.
Không chỉ trong Đảng mà quần chúng nhân dân cũng cảm thấy rất đau, rất buồn và lấy làm tiếc khi có những đảng viên, nhất là những đảng viên giữ trọng trách lớn bị xử lý kỷ luật, bị truy tố trước pháp luật. Đảng và nhân dân ta rất công tâm, có công thì thưởng, có tội thì phạt. Đảng viên có công thì được trọng thưởng, tôn vinh, nhưng vi phạm kỷ luật, pháp luật phải xử lý là lẽ đương nhiên. Nhưng vấn đề chính không phải là xử lý bằng hình thức nào mà quan trọng là phải tìm cho được những biện pháp hữu hiệu để ngăn chặn tình trạng đảng viên thiếu tính tiên phong, gương mẫu.
Nghiêm túc trong tự phê bình và phê bình
Việc Ban Chấp hành Trung ương Đảng xem xét, thông qua “Quy định trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là ủy viên Bộ Chính trị, ủy viên Ban Bí thư, ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng” là cần thiết. Bởi lẽ, muốn xem xét đánh giá con người, nhất là cán bộ, đảng viên thì phải có quy định về tiêu chí, tiêu chuẩn để mỗi người căn cứ vào quy định ấy mà soi rọi, đối chiếu để rèn luyện, tu dưỡng, đồng thời đó cũng là cơ sở để xem xét xử lý những đảng viên sai phạm.
Mặt khác, những quy định về tính tiên phong, gương mẫu của đảng viên đã đề ra từ lâu, nhiệm vụ của cách mạng ở từng giai đoạn có khác nhau và thực tiễn đòi hỏi việc phát huy vai trò tiên phong, gương mẫu của đội ngũ đảng viên cũng phải có sự bổ sung, phát triển mới là rất cần thiết. Đảng sẽ không thể mạnh, uy tín của Đảng sẽ không cao, đất nước khó phát triển, chế độ sẽ thiếu vững bền nếu vai trò trách nhiệm, tính tiên phong, gương mẫu của đảng viên bị suy giảm.
Vấn đề quan trọng đặt ra là tổ chức thực hiện “Quy định trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là ủy viên Bộ Chính trị, ủy viên Ban Bí thư, ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng” như thế nào để thực sự phát huy tác dụng, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức Đảng và chất lượng đội ngũ đảng viên. Những nguy cơ dẫn đến đảng viên thiếu tiên phong, gương mẫu, có những dấu hiệu vi phạm, sai phạm dù tinh vi đến mấy cũng bộc lộ, không chỉ một người thấy mà nhiều người trong tập thể biết. Vậy, tại sao thời gian qua các vụ việc vi phạm nghiêm trọng vẫn xảy ra?
Có nhiều cách lý giải, nhưng có một công việc hết sức quan trọng chúng ta đã nói rất nhiều mà vẫn không thể xem nhẹ đó là, đẩy mạnh tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt Đảng. Rõ ràng thời gian qua, ở những tổ chức có đảng viên vi phạm kỷ luật Đảng, pháp luật Nhà nước, tính đấu tranh tự phê bình và phê bình bị buông lỏng. Thử hỏi, nếu thấy đồng chí mình thiếu tiên phong, gương mẫu, có dấu hiệu vi phạm kỷ luật, vi phạm pháp luật mà tập thể cấp ủy, tổ chức Đảng và các đảng viên trong tập thể góp ý chân thành, đấu tranh thẳng thắn, có biện pháp ngăn chặn kiên quyết từ sớm thì sự việc liệu có đi quá xa, quá nghiêm trọng?
Để tính tiên phong, gương mẫu của đảng viên không bị giảm sút, vai trò quản lý, giáo dục của tổ chức Đảng là hết sức quan trọng. Nhưng quyết định vẫn là vai trò chủ quan của mỗi đảng viên. Để giữ vững và phát huy tính tiên phong, gương mẫu, từng đảng viên phải tự giác thường xuyên học tập và rèn luyện, nghiêm túc trong tự phê bình và phê bình. Người đảng viên thực sự tiên phong, gương mẫu bao giờ cũng lấy tiêu chuẩn đảng viên mà Đảng ban hành làm định hướng phấn đấu, là chuẩn mực để soi rọi, từ đó thường xuyên “tự chỉnh đốn”, chứ không phải chờ đợi tổ chức Đảng áp dụng biện pháp này, biện pháp khác thì mới tự phê bình.
Thực tế đã khẳng định, tự phê bình và phê bình nghiêm túc là "chìa khóa vàng" để từng đảng viên giữ vững, phát huy tính tiên phong, gương mẫu, từng tổ chức Đảng nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu ngang tầm với yêu cầu nhiệm vụ.
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.