Đã rõ sai phạm, nhưng vướng mắc trong khắc phục

Sai phạm do buông lỏng quản lý

Tìm hiểu thực tế tại xã Tân Triều cho thấy, do chính quyền thiếu quan tâm, buông lỏng quản lý trong thời gian dài, nhất là giai đoạn trước năm 2000 nên nhiều diện tích đất công bị lấn chiếm. Điển hình là giai đoạn từ năm 1990 đến năm 1998, hơn một trăm hộ dân có đất thổ cư tại làng Triều Khúc và khu ao Lò thôn Yên Xá đã san lấp, lấn chiếm diện tích các ao, chuôm, mương liền kề trong khu dân cư. Năm 1993, 40 hộ dân được giao đất dịch vụ tại khu vực ao Đìa Trái, thôn Triều Khúc đã san lấp, lấn chiếm thêm một phần diện tích ao và xây dựng nhà kiên cố nhưng chính quyền không xử lý vi phạm. Đặc biệt năm 1994, chính quyền xã Tân Triều đã không chấp hành chỉ đạo của UBND huyện về chủ trương giao đất nông nghiệp nằm dọc hai bên đường Phan Trọng Tuệ cho xã viên mà “ủy quyền” cho đội sản xuất thôn Yên Xá đứng ra thực hiện. Và, với cách nghĩ để mỗi người được giao đất đều có chỗ tốt, chỗ xấu, đội sản xuất đã “vô tư” xé nhỏ diện tích để giao cho 157 xã viên. Mỗi nhân khẩu chỉ được giao 0,52m mặt đường, chiều sâu 20m. Hậu quả là diện tích mỗi hộ manh mún nên không phù hợp sản xuất nông nghiệp. Nhiều hộ tự ý xây dựng ki-ốt để kinh doanh; một số trường hợp đã mua đi bán lại. Khi phát hiện sai phạm, chính quyền đã tiến hành phá dỡ 34 trường hợp xây dựng không phép. Nhưng việc xử lý thiếu kiên quyết, dứt điểm nên các hộ lại tái phạm và số lượng vi phạm ngày càng tăng. Đến năm 2000, số hộ vi phạm đã lên đến 181 trường hợp. Ngoài ra vào năm 1992, để có tiền sửa chữa, xây dựng đình làng, các cụ trong thôn Yên Xá đã tự ý đứng ra bán 1.270m2 đất tại khu vực ao Lò cho 27 hộ gia đình...

Kết luận số 355/TTTP-P5 về quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai trên địa bàn huyện Thanh Trì giai đoạn 2002-2010 của Thanh tra thành phố khẳng định, theo báo cáo của UBND huyện Thanh Trì trên địa bàn xã Tân Triều có khoảng 150 hộ gia đình san lấp, lấn chiếm hơn 10.000m2 đất trước 1-7-2004. UBND xã đã cho hộ ông Vũ Văn Chí thuê 1.000m2 đất làm bãi chứa vật liệu xây dựng; cho Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp thôn Triều Khúc thuê 2.396m2 làm bãi đỗ xe nhưng từ năm 2003 đến nay chưa thu tiền cho thuê đất; cho HTX dịch vụ nông nghiệp thôn Triều Khúc quản lý và sử dụng 330m2 làm trạm điện nhưng đã xây nhà cấp bốn trên diện tích được giao. Tại khu Lò Gạch thôn Yên Xá khoảng 2.000m2 đất bị lấn chiếm, xây nhà không phép. Dọc hai bên đường Phan Trọng Tuệ khoảng 6.800m2 đất nông nghiệp đã biến thành nhà cấp bốn...

Khó cũng phải xử lý dứt điểm

Cuối năm 2011, sau khi có ý kiến chỉ đạo của đoàn Thanh tra thành phố, UBND xã Tân Triều đã tiến hành truy thu hơn 94 triệu đồng vào ngân sách nhà nước đối với phần diện tích đã cho HTX dịch vụ nông nghiệp Triều Khúc thuê từ năm 2003; ngừng ký hợp đồng cho thuê đất với HTX dịch vụ nông nghiệp Triều Khúc; chấm dứt hợp đồng cho thuê làm bãi tập kết vật liệu đối với ông Vũ Văn Chí… Đối với các vi phạm trên đất nông nghiệp nằm hai bên đường Phan Trọng Tuệ thuộc thôn Yên Xá, UBND xã đã xử lý, thu hồi đất của 73 trường hợp. Còn 108 trường hợp vi phạm nằm toàn bộ trong dự án nâng cấp, mở rộng đường 70 nên xã đã đề xuất và được UBND huyện, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội chấp thuận cho giữ nguyên hiện trạng chờ dự án thực hiện. Tuy nhiên, chính quyền xã Tân Triều phải có nhiệm vụ quản lý, không để phát sinh vi phạm mới và khi triển khai dự án phải có trách nhiệm tham mưu chính xác để tiến hành kê khai, có chính sách hỗ trợ giải phóng mặt bằng theo quy định để thu hồi toàn bộ diện tích giao đất cho dự án.

Trao đổi với phóng viên Hànộimới Online về những vướng mắc trong xử lý, khắc phục sai phạm, ông Hoàng Trọng Đức, Phó Chủ tịch UBND xã Tân Triều cho biết, do địa bàn có địa hình phức tạp, nhiều điểm cài răng lược với các quận Hoàng Mai, Thanh Xuân, Hà Đông nên hình thành nhiều ao, chuôm, khu đất xen kẹt nằm trong khu dân cư. Trong khi đó các giải pháp bảo vệ, chống tái lấn chiếm đất công như xây tường rào, đầu tư xây dựng điểm vui chơi công cộng, xây dựng nhà văn hóa… gặp khó khăn về tài chính. Vì thế nếu không thực hiện xã hội hóa quản lý bằng cách cho thuê thì những diện tích này sẽ bị đổ trộm phế thải gây ô nhiễm môi trường, các hộ liền kề lấn chiếm và lãng phí nguồn tài nguyên. Việc chấm dứt hợp đồng cho thuê bãi tập kết vật liệu xây dựng, trong khi quy hoạch theo đề án xây dựng nông thôn mới chưa thực hiện đã dẫn đến hậu quả vật liệu để bừa bãi, gây ảnh hưởng trật tự an toàn giao thông trên địa bàn xã. Riêng việc xử lý 16 trường hợp lấn chiếm tại khu vực lò gạch thôn Yên Xá gặp nhiều vướng mắc bởi đây là các sai phạm tồn tại nhiều năm trước do giao khoán đất đóng gạch. Tháng 5-2011, người dân đã lợi dụng quyết định thu hồi đất thực hiện dự án tại khu vực liền kề tiến hành cơi nới nhà không phép... UBND xã đã lập hồ sơ xử lý vi phạm và xây dựng kế hoạch cưỡng chế để dự kiến làm khu vực đấu giá quyền sử dụng đất xen kẹt lấy nguồn kinh phí xây dựng đề án nông thôn mới. Để tránh tình trạng tái lấn chiếm, UBND xã đã báo cáo huyện và đề xuất cưỡng chế đồng bộ với giải phóng mặt bằng dự án liền kề.

Theo ông Trần Văn Chung, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Thanh Trì, việc xử lý các sai phạm theo kết luận thanh tra chuyên đề quy hoạch và quản lý, sử dụng đất đai đã được chính quyền xã Tân Triều thực hiện nghiêm túc. Đến nay, một số sai phạm đã được khắc phục. Tuy nhiên, chính quyền xã cần tăng cường công tác quy hoạch, công khai quy hoạch chi tiết; tăng cường công tác quản lý đất đai và đội ngũ thanh tra xây dựng; kiên quyết không để xảy ra các sai phạm mới, xử lý dứt điểm các tồn tại. Xã cần có biện pháp tránh tái lấn chiếm sau khi thu hồi đất, như: dựng hàng rào bảo vệ, đầu tư các công trình phúc lợi công cộng… Trong thời gian tới, các cơ quan chức năng của huyện sẽ phối hợp, giúp đỡ Tân Triều thực hiện tốt công tác quy hoạch, quản lý đất đai.