Cuốn sách tâm lý hướng tới độc giả phổ thông

Carl Gustav Jung là nhà tâm lý học người Thụy Sỹ, người được cho là đã làm thay đổi cả thế giới tâm lý học hiện đại và tạo ra những đóng góp rất khác biệt khi tập trung vào quan niệm về vô thức. Ông đặc biệt quan tâm đến việc phân tích, diễn giải giấc mơ mà theo ông, giấc mơ là con đường dẫn vào vô thức, thông qua những giấc mơ, con người hé lộ những mong muốn, khát vọng.

“Con người và biểu tượng” là tác phẩm đầu tiên và duy nhất trong đó Carl Jung giải thích cho độc giả phổ thông về tâm trí con người, về mối tương quan giữa con người và cõi vô thức, đồng thời chỉ ra tầm quan trọng của ý nghĩa biểu tượng, nhất là khi chúng được tiết lộ trong những giấc mơ. Qua đó, ông muốn lan rộng những kiến giải về tâm thần học đến với mọi đối tượng, giúp người ta hiểu biết về chính mình, từ đó sống một cuộc sống trọn vẹn, phong phú hơn.

Giấc mơ không phải là một loại tài liệu được chuẩn hóa có thể được giải mã bằng một bảng chú giải, mà chỉ có thể phân tích, giải mã giấc mơ của một người bằng một “chìa khóa” hoàn toàn riêng tư khi tìm hiểu cặn kẽ bối cảnh xuất thân, trưởng thành, môi trường sống, tính cách và những mối quan hệ của người ấy. Bởi thế, ông đưa lời khuyên, muốn phân tích được ý nghĩa của các biểu tượng trong giấc mơ, thì “nên hiểu rằng các biểu tượng giấc mơ hầu hết đều là những biểu thị của tâm thần vốn ở ngoài vòng kiểm soát của tâm trí ý thức” và “hãy học càng nhiều càng tốt về hình ảnh biểu tượng; rồi sau đó hãy quên tất cả đi khi phân tích một giấc mơ”.

Đặc biệt, chính cuốn sách “Con người và biểu tượng” của ông cũng được viết ra “vì một giấc mơ”, bởi trước đó, ông không có ý định viết sách dù nhận được nhiều lời đề nghị. Chấp nhận viết một cuốn sách dành cho độc giả đại chúng khi đã vào tuổi hơn 80, ông đã vạch ra một kế hoạch chu toàn và chọn lựa các cộng sự thân tín nhất để cùng thực hiện. Ông đã dành những tháng cuối cùng của cuộc đời để biên tập cuốn sách và kịp hoàn thành chỉ 10 ngày trước khi nhắm mắt.

Cuốn sách bao gồm 5 chương: “Tiếp cận vô thức”; “Các thần thoại cổ xưa và con người hiện đại”, “Quá trình cá nhân hóa”, “Chủ nghĩa tượng trưng trong nghệ thuật thị giác”, “Những biểu tượng trong một phân tích cá nhân”. Ngoài ra, còn có phần “Dẫn nhập”, “Kết luận”, “Chú giải” và “Chỉ mục”. Trong đó, Carl Jung chịu trách nhiệm xây dựng cấu trúc cho toàn bộ cuốn sách, giám sát và chỉ dẫn công việc của các cộng sự, đích thân viết chương chủ đạo “Tiếp cận vô thức”.

Với gần 500 hình minh họa, cuốn sách cung cấp một diễn giải độc đáo về bản chất và chức năng của giấc mơ, đưa ra những kiến giải đáng chú ý về các biểu tượng được sử dụng trong nghệ thuật và hé lộ ý nghĩa tâm lý của những kinh nghiệm đời thường. Cuốn sách bởi thế không chỉ hữu ích với những bạn đọc muốn tìm hiểu tâm lý học, mà còn với những người nghiên cứu văn chương, điện ảnh và nghệ thuật nói chung.

Ra đời vào đầu thập niên 1960, cho đến nay, những quan điểm đưa ra trong cuốn sách “Con người và biểu tượng” được đánh giá là chưa bao giờ cũ.