Củng cố tài liệu, chứng cứ để xử lý doanh nghiệp trốn đóng bảo hiểm xã hội

Về tình hình xử lý các doanh nghiệp vi phạm chậm nộp bảo hiểm xã hội, Thượng tá Lê Mạnh Hà, Phó Trưởng phòng Tham mưu, Công an thành phố Hồ Chí Minh cho biết: Việc nợ, trốn đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) không chỉ làm ảnh hưởng khả năng chi trả của ngành bảo hiểm mà hậu quả rõ nhất là xâm phạm, ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động.

Theo Công an thành phố Hồ Chí Minh, nguyên nhân của tình trạng trốn đóng BHXH, bảo hiểm y tế do ý thức chấp hành pháp luật về BHXH, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp của một số đơn vị sử dụng lao động chưa cao. Nhận thức của người lao động còn hạn chế, tâm lý sợ mất việc làm dẫn đến tình trạng không dám đấu tranh đòi quyền lợi hợp pháp. Do tác động của suy thoái kinh tế, dịch bệnh Covid-19, nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, làm ăn thua lỗ, một số doanh nghiệp phải hoạt động cầm chừng, phá sản.

Hiện, Công an thành phố Hồ Chí Minh đang xác minh, củng cố tài liệu, chứng cứ để xử lý các vụ việc liên quan doanh nghiệp trốn đóng BHXH theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, quá trình xác minh tin báo, kiến nghị khởi tố liên quan việc trốn đóng BHXH còn chậm do một số nguyên nhân như: Hồ sơ BHXH chuyển giao cho cơ quan điều tra chưa đảm bảo giá trị pháp lý; hồ sơ chuyển giao không có chứng từ tài liệu thể hiện hành vi cố tình không đóng BHXH; trong các kiến nghị khởi tố của cơ quan BHXH, nhiều trường hợp vi phạm có hành vi trốn đóng BHXH, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động lần đầu, chưa bị xử phạt vi phạm hành chính nên hành vi không đủ yếu tố cấu thành tội phạm.

Bên cạnh đó, hiện nay, nhiều doanh nghiệp đã không còn hoạt động hoặc đã chuyển sang địa phương khác. Trong nhiều trường hợp, tổ chức, cá nhân có biểu hiện lợi dụng kẽ hở của pháp luật để thay đổi pháp nhân hoặc tuyên bố phá sản để tránh né các nghĩa vụ phải thực hiện đối với người lao động, gây ra rất nhiều khó khăn cho quá trình điều tra, xác minh.

“Quá trình giải quyết các kiến nghị khởi tố liên quan đến tội phạm trốn đóng BHXH, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, cần tiến hành làm việc, xác minh với nhiều người, bao gồm đại diện pháp nhân, người lao động. Các tài liệu như bảng lương, hồ sơ, chứng từ cần đối chiếu nhiều hồ sơ. Do đó, thời gian giải quyết các kiến nghị khởi tố thường chậm và khó khăn”, Thượng tá Lê Mạnh Hà cho hay.