Cố Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh và “Những việc cần làm ngay”

Cố Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh với nhân dân xã Đa Tốn ngày 24/1/1987

Nhắc đến đồng chí Nguyễn Văn Linh - cố Tổng Bí thư BCH Trung ương Đảng CSVN, người ta nghĩ ngay tới người đóng góp tích cực và hiệu quả vào việc thiết kế đường lối, chính sách đổi mới của Đảng và Nhà nước ta; nghĩ tới chuyên mục “Những việc cần làm ngay” trên báo Nhân Dân vào những năm cuối thập kỷ 80 của thế kỷ XX.

Một loạt bài viết với tên tác giả N.V.L đăng trong chuyên mục “Những việc cần làm ngay” đề cập đến công tác chống tham nhũng, hách dịch, cửa quyền, buôn lậu, lãng phí... Các bài viết đã tạo hiệu quả xã hội to lớn. Bởi nó phù hợp với xu thế đổi mới tư duy lúc đó là nhìn thẳng vào sự thật, nói rõ sự thật, đánh giá đúng sự thật. “Những việc cần làm ngay” của tác giả N.V.L chỉ rõ sự việc và nêu đích danh con người. Những cơ quan, đơn vị, cá nhân bị phê phán đã tự giác kiểm điểm, nhận rõ thiếu sót, sai phạm và sửa chữa kịp thời. Từ “Những việc cần làm ngay”, các cơ quan chủ quản tiến hành kiểm tra, xác minh và xử lý kỷ luật nhiều cán bộ có sai phạm...

Bài báo đầu tiên trong chuyên mục, được đồng chí Nguyễn Văn Linh viết tay với đầu đề “Những việc cần làm ngay” và trực tiếp mang đến tòa soạn báo Nhân Dân ngày 24-5-1987. Ngay ngày hôm sau, bài viết được đăng trên trang nhất với bút danh N.V.L, đề cập đến việc giữ gìn trật tự về giá - một vấn đề đang rất bức xúc. Lúc bấy giờ, cả nước đang triển khai thực hiện NQTƯ 2 (khóa VI) về ổn định giá cả, nhưng trên thực tế không đạt hiệu quả, kỷ luật về giá của Đảng và Nhà nước đề ra đã bị vi phạm, qua đầu cơ đã nảy sinh hiện tượng tham nhũng. Bài báo của N.V.L đã nói rõ thực trạng này và yêu cầu “các cơ quan báo chí phải lên án, chỉ đích danh cá nhân, cơ quan, tổ chức nào làm trái NQTƯ 2. Quần chúng phải có phong trào lên án ngay một số cán bộ, cơ quan làm bậy”.

Sau này, đồng chí Nguyễn Văn Linh giải thích rằng bút danh N.V.L nghĩa là Nói và Làm, đã nói thì phải làm, đã nói thế nào thì làm đúng như đã nói, nên nói ít nhưng làm nhiều, chứ không được nói mà không làm hoặc nói nhiều nhưng làm ít. Đọc “Những việc cần làm ngay”, có thể thấy đồng chí Nguyễn Văn Linh đã sớm nhận thấy bệnh quan liêu, tham nhũng có nguy cơ trở thành quốc nạn nên đã chủ động phê bình, công khai chống lại nguy cơ này. Với lối viết ngắn gọn, súc tích nhưng đầy tính chiến đấu, những bài viết của N.V.L thực sự tạo ra luồng sinh khí mới cho xã hội: dân chủ, công khai, nói thẳng, nói thật, lời nói đi đôi với việc làm, góp phần đấu tranh chống tiêu cực, làm trong sạch bộ máy các cơ quan Đảng, Nhà nước, góp phần tuyên truyền, cổ vũ cho công cuộc đổi mới vừa được khởi xướng tại Việt Nam. Những bài viết của tác giả N.V.L được nhân dân cả nước hoan nghênh và đón đọc, các tỉnh, thành, ban, ngành đều có chỉ thị và mở cuộc vận động hưởng ứng tinh thần N.V.L tức là Nói và Làm.

Có bạn đọc đã hỏi vì sao tác giả N.V.L toàn đề cập đến những việc tiêu cực ? Đồng chí Nguyễn Văn Linh trả lời, nêu rõ: “Cái tốt cần phát huy, nhưng cái xấu cũng phải phê phán. Trồng lúa phải bón phân, nhưng phải nhổ cỏ dại. Chỉ có bón phân, không nhổ và diệt cỏ dại, có khi cỏ dại phát triển mạnh hơn, lấn át cây lúa. Cuối cùng, năng suất lúa sẽ giảm sút. Việc bón phân của ta như thế thành vô bổ”. Người khác lại lo lắng rằng nêu nhiều tiêu cực như thế liệu có làm nản lòng cán bộ, chiến sĩ, nhân dân không ? Đồng chí Nguyễn Văn Linh đã có bài giải thích trên báo, nhấn mạnh rằng, chúng ta vừa phải biểu dương nhân tố mới, vừa phải phê phán những việc chưa tốt...

Khi biểu dương hay phê phán, đồng chí Nguyễn Văn Linh thường nêu cao vai trò tiên phong gương mẫu của cán bộ, đảng viên, nhất là trong thực hành tiết kiệm, chống xa hoa, lãng phí, tham nhũng. Đồng chí nói: “Muốn tiết kiệm, chống xa hoa, lãng phí thì cán bộ lãnh đạo phải gương mẫu làm trước. Xe lửa có đầu tàu. Đầu tàu chuyển động chạy sẽ kéo các toa cùng chạy theo. Đầu tàu cứ kéo còi, xịt khói mà nằm im, làm sao các toa nhúc nhích được”. Tương tự, đối với việc chống tham nhũng, quan liêu, cửa quyền, đồng chí Nguyễn Văn Linh viết: “Nhà dột từ nóc, không sửa lại mái nhà thì khi mưa, nước từ nóc đổ xuống, quét mãi cũng không hết được. Phải quét nước nhưng đồng thời phải chống dột. Không chống dột ở nóc, mà cứ quét mãi, quét đến chừng nào mới xong ?”.

Nhân kỷ niệm 62 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21-6-1987) đồng chí Nguyễn Văn Linh đã có một bài báo giao nhiệm vụ cho các nhà báo tiếp tục công cuộc chống tiêu cực của mình trên báo chí: “... Các nhà báo phải có tấm lòng cương trực, yêu người làm đúng, làm tốt để ca ngợi; ghét kẻ làm xấu, làm sai, làm ác để lên án”.

Đồng chí Nguyễn Văn Linh, đồng chí Nói và Làm, một người học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, dù hoàn cảnh nào, cương vị nào cũng luôn giữ được bản chất liêm khiết, khiêm tốn, giản dị của người cách mạng, luôn có cuộc sống cá nhân mẫu mực theo gương Bác Hồ vĩ đại. Trong suốt nhiệm kỳ Tổng Bí thư của mình, đồng chí Nguyễn Văn Linh không chỉ đôn đốc tự phê bình và phê bình từ dưới lên mà cả từ trên xuống dưới.

Cố Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh, tấm gương sáng ngời về đạo đức cách mạng, về cái tâm trong sáng và tinh thần đấu tranh không khoan nhượng với tiêu cực của người làm báo. Đồng chí mãi xứng đáng để cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân học tập và làm theo.

HNM