Cơ sở lý luận và thực tiễn trong quản lý phát triển xã hội thành phố Hà Nội, huyện Phúc Thọ

TS Bùi Phương Đình, Viện trưởng Viện Xã hội và phát triển; GS.TS Nguyễn Hữu Minh, Chủ tịch Hội Xã hội học Việt Nam và đồng chí Nguyễn Doãn Hoàn, Bí thư Huyện ủy Phúc Thọ chủ trì hội thảo.

Phát biểu đề dẫn hội thảo, PGS.TS Bùi Phương Đình nêu rõ, Hà Nội là một trong những địa phương có tốc độ đô thị hóa nhanh trong những năm gần đây. Trong giai đoạn 2020-2025, thành phố đã hoàn thành vượt mức 16/16 chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội tại Nghị quyết Đại hội XVI Đảng bộ thành phố đề ra, trong đó, các chỉ tiêu về xã đạt chuẩn nông thôn mới, tỷ lệ trường công lập đạt chuẩn quốc gia, tỷ lệ hộ nghèo hoàn thành sớm 2 năm. Cơ cấu kinh tế của Thủ đô có sự chuyển dịch tích cực theo hướng hiện đại, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế chung của cả nước; hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hệ thống giao thông, thông tin, y tế, giáo dục… đã có nhiều cải thiện, nâng cấp.

Tuy nhiên, hiện nay, Hà Nội đang cùng lúc đối mặt với thách thức về phân hóa giàu nghèo và xung đột xã hội gia tăng; hệ thống an sinh xã hội quá tải, các vấn đề về thị trường - lao động - việc làm chưa được giải quyết, bảo đảm an ninh môi trường, an ninh chính trị - xã hội còn nhiều trở ngại là những bài toán về phát triển và quản lý đô thị đòi hỏi Hà Nội cần có những giải pháp trong quản lý phát triển xã hội phù hợp, khả thi.

Trong khi đó, thực tiễn quản lý đô thị ở Hà Nội thời gian qua đã bộc lộ nhiều hạn chế, như: Chưa bắt nhịp với tốc độ công nghiệp hóa, tăng trưởng kinh tế nhanh; chất lượng đô thị hóa chuyển đổi chậm; đô thị hóa dàn trải, chưa có quy hoạch đồng đều giữa các vùng, lãnh thổ; hệ thống chính sách, quy định còn nhiều bất cập với thực tiễn triển khai công tác quản lý phát triển xã hội; năng lực, trình độ của các chủ thể quản lý phát triển xã hội còn chưa đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ…

Để Hà Nội triển khai thành công mô hình quản lý phát triển xã hội trong thực tiễn, rất cần nghiên cứu có trọng điểm và ứng dụng thí điểm mô hình quản lý phát triển xã hội trong thực tiễn ở địa phương cụ thể. Với vị trí, vai trò là cửa ngõ Thủ đô ở phía Tây Bắc, huyện Phúc Thọ là vùng hành lang xanh, có nhiều ưu thế trong phát triển nông nghiệp đô thị sinh thái và đã có nhiều kết quả tích cực trong phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, huyện vẫn đang phải đối mặt với những khó khăn trong quản lý bền vững sự phát triển, đòi hỏi cần có những giải pháp cải thiện. Hội thảo hôm nay góp phần làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn trong nghiên cứu, khả năng ứng dụng, triển khai mô hình quản lý phát triển xã hội đối với thành phố Hà Nội nói chung và huyện Phúc Thọ nói riêng.

Phát biểu tại hội thảo, Bí thư Huyện ủy Phúc Thọ Nguyễn Doãn Hoàn nêu rõ, Phúc Thọ là vùng đất cổ xứ Đoài, có nền văn hóa lâu đời với 201 di tích (trong đó có 105/201 di tích đã được xếp hạng), tổ chức hơn 60 lễ hội truyền thống hằng năm.

Trong những năm qua, huyện đã triển khai nhiều đề án, kế hoạch, chương trình công tác gắn nội dung phát triển kinh tế - xã hội với xây dựng người Phúc Thọ thanh lịch, văn minh; xây dựng nếp sống văn hóa mới tại khu dân cư; thực hiện quy hoạch và xây dựng mới nhiều công trình thiết thế văn hóa cơ sở như nhà văn hóa thôn, sân thể thao, bể bơi, vườn hoa, khu vui chơi cho người già và trẻ em, góp phần nâng cao chất lượng các tiêu chí xây dựng nông thôn mới, tạo môi trường văn hóa lành mạnh để người dân thụ hưởng, phát triển hài hòa, toàn diện theo mục tiêu Nghị quyết đề ra.

Tuy nhiên, trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội, huyện Phúc Thọ đã và đang phải đối mặt với nhiều vấn đề xã hội nảy sinh, nhất là áp lực về phát triển kinh tế gắn bảo đảm hệ thống an sinh xã hội, rất cần có những mô hình quản lý phát triển xã hội phù hợp.

Hội thảo đã có hơn 30 tham luận tập trung phân tích làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn trong nghiên cứu, ứng dụng, triển khai mô hình quản lý phát triển xã hội phù hợp đối với thành phố Hà Nội và huyện Phúc Thọ trong bối cảnh hiện nay, như: Nhận diện và triển khai các mô hình quản lý phát triển xã hội bền vững; xác định tư duy, tầm nhìn và hành động của lãnh đạo các cấp đối với quản lý phát triển xã hội; các lý thuyết vận dụng trong nghiên cứu, xây dựng mô hình quản lý phát triển xã hội; xây dựng hệ thống tiêu chí đánh giá, các mục tiêu quản lý phát triển xã hội; nghiên cứu mô hình quản lý phát triển xã hội từ các chiều cạnh: Kinh tế, chính trị, xã hội, văn hóa và môi trường…