Cơ hội cho Việt Nam trong “cuộc đua” toàn cầu về AI

AI có tốc độ phát triển quá nhanh, là cuộc cạnh tranh toàn cầu, mà trong đó, Việt Nam có cơ hội để tham gia vào “cuộc chơi”.

AI thúc đẩy tăng trưởng của doanh nghiệp

Là doanh nghiệp đầu tư phát triển AI từ sớm, ông Lê Hồng Việt, Tổng Giám đốc FPT Smart Cloud, Tập đoàn FPT, cho rằng trí tuệ nhân tạo là yếu tố then chốt thúc đẩy tăng trưởng cho doanh nghiệp và nền kinh tế trong kỷ nguyên số.

Dẫn số liệu nghiên cứu của các tổ chức quốc tế, ông Việt cho hay, AI sẽ đóng góp 19,9 nghìn tỷ USD vào nền kinh tế thế giới vào năm 2030, đồng thời góp phần tăng 15% GDP toàn cầu vào năm 2035. Một số lĩnh vực như ngân hàng, viễn thông hay sản xuất phần mềm đã đi rất xa trong việc ứng dụng AI.

Tuy nhiên, chỉ khoảng 12% doanh nghiệp đạt thành công trong việc ứng dụng AI. Với những công ty ứng dụng AI xuất sắc, lợi nhuận trên vốn đầu tư (ROI) đạt trung bình 3,7 lần, và con số này có thể tăng đến 10 lần.

Sự tiến bộ của công nghệ AI, đặc biệt là nhân sự AI (AI Agent) đang mở ra tiềm năng lớn cho nhiều nghiệp vụ, đồng hành cùng mọi nhân viên trong các nghiệp vụ, từ chăm sóc khách hàng, marketing, dịch vụ tư vấn cho đến vận hành, tạo ra bước nhảy vọt về năng suất, tiết kiệm chi phí và tái định nghĩa cách thức tiếp cận khách hàng.

Vì vậy, ông Lê Hồng Việt đề xuất, cần có lộ trình tiếp cận và chuyển đổi với AI gồm 5 giai đoạn. Trước hết từ việc nâng cao hiểu biết về AI, đánh giá mức độ sẵn sàng, xác định tầm nhìn gắn với mục tiêu kinh doanh để lựa chọn các dự án AI phù hợp, trước khi mở rộng quy mô toàn diện.

Mục tiêu cuối cùng là xây dựng một mô hình “AI-native” tại doanh nghiệp, nơi AI trở thành trọng tâm trong mọi hoạt động. “Nếu có cách tiếp cận đúng đắn và chiến lược dài hạn, AI không chỉ là công nghệ hỗ trợ mà có thể trở thành chất xúc tác đưa doanh nghiệp Việt bứt phá”, ông Lê Hồng Việt nói.

Chủ tịch HĐQT Tập đoàn CMC Nguyễn Trung Chính cho biết, CMC đã đưa ra chiến lược chuyển đổi AI có tên AI-X. Công nghệ AI được ứng dụng để thay đổi tổng thể và toàn diện cách thức hoạt động và tương tác trong mọi lĩnh vực của xã hội, từ Chính phủ, doanh nghiệp đến đời sống của người dân.

Mục tiêu của chuyển đổi AI là tận dụng tiềm năng của công nghệ để đổi mới sáng tạo, cải tiến về hiệu suất, năng suất, gia tăng giá trị và tạo ra một nền kinh tế số, nâng cao chất lượng cuộc sống, thúc đẩy sự phát triển xanh và bền vững.

Theo Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Phạm Đức Long, hiện tỷ lệ doanh nghiệp có sử dụng AI là 75%, có nghĩa cứ 4 doanh nghiệp thì có 3 doanh nghiệp đã ứng dụng AI.

Trong 2 năm qua, chi phí sử dụng AI giảm 99%, cho thấy AI phổ cập nhanh, nhanh hơn bất kỳ công nghệ nào khác và khi càng phổ cập thì càng rẻ.

AI giữ vai trò trong sự phát triển của đất nước

Cũng theo Thứ trưởng Phạm Đức Long, Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị đã nêu, đến năm 2030 Việt Nam thuộc nhóm 3 nước dẫn đầu Đông Nam Á về nghiên cứu và phát triển AI. Chính phủ cũng đã đưa ra các định hướng, trong đó, xem AI là một trong 11 công nghệ chiến lược với bốn nhóm sản phẩm ưu tiên (mô hình ngôn ngữ lớn tiếng Việt, trợ lý ảo, AI chuyên ngành, AI phân tích).

Chính phủ cũng dự kiến cập nhật và rà soát, ban hành lại Chiến lược quốc gia về phát triển AI, với mục tiêu đưa Việt Nam vào tốp 3 ASEAN, tốp 20 trên thế giới về nghiên cứu và phát triển AI, có ít nhất 10 doanh nghiệp nghiên cứu về AI uy tín quốc tế, hai trung tâm tính toán hiệu năng cao và đào tạo ít nhất 50.000 chuyên gia, kỹ sư AI.

Để thực hiện được định hướng này, Chính phủ cũng đã bố trí ít nhất 3% chi ngân sách hằng năm cho khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, trong đó đã thành lập các quỹ đầu tư mạo hiểm tập trung cho AI.

Đối với chiến lược AI, có 4 nhóm nhiệm vụ trọng tâm: Nhà nước sẽ xây dựng hạ tầng tính toán và hạ tầng dữ liệu tập trung, các trung tâm tính toán hiệu năng cao phục vụ cho các trường, viện nghiên cứu; phổ cập AI toàn dân và toàn diện; phát triển nguồn nhân lực AI; thúc đẩy nghiên cứu và đổi mới sáng tạo.

Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng, có hạ tầng AI toàn cầu, song cũng cần có hạ tầng AI quốc gia và các ứng dụng chuyên ngành quan trọng phải chạy trên hạ tầng AI Việt Nam. Đây là cơ hội của những quốc gia đang phát triển như Việt Nam.

"Với 100 triệu dân, năng động, am hiểu công nghệ, Việt Nam có điều kiện để vừa là người dùng nhanh vừa là người tạo ra sản phẩm AI cho chính mình và cho thế giới. Chúng ta có thể đi nhanh hơn nhờ hạ tầng tính toán AI quốc gia, nhờ hạ tầng viễn thông 5G phủ sóng toàn quốc, nhờ hệ sinh thái dữ liệu, doanh nghiệp công nghệ số và một lực lượng nghiên cứu, startup công nghệ. AI mở ra cơ hội lớn nhưng cũng đặt ra nhiều vấn đề về đạo đức, việc làm và niềm tin của xã hội. Vì vậy chúng ta phải phát triển AI vừa nhanh vừa an toàn và vừa nhân văn", ông Nguyễn Mạnh Hùng nói.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, con đường phát triển AI của Việt Nam là toàn cầu và địa phương, hợp tác và tự chủ, big tech và startup, công nghệ và ứng dụng, sử dụng và làm chủ, kích thích sáng tạo và có kiểm soát, hạ tầng toàn cầu và hạ tầng quốc gia, dữ liệu mở và dữ liệu bảo vệ, ứng dụng nền tảng đa năng và ứng dụng chuyên sâu, công nghệ mở và công nghệ đóng. Vừa hội nhập để học hỏi và đóng góp, vừa tự chủ để làm chủ và bảo vệ lợi ích quốc gia.