Cơ chế đặc thù giúp tăng tốc thực hiện dự án tuyến metro số 2

Mặt bằng gần như đã "sạch"

Ghi nhận ngày 5-3, dọc tuyến đường Cách mạng Tháng Tám, chạy qua địa bàn quận 3 và quận 10 - nơi tuyến metro số 2 sẽ đi qua, các đơn vị thi công đang khẩn trương thực hiện việc tái lập lại mặt bằng, làm vỉa hè, chỉnh trang hai bên tuyến đường để người dân ổn định cuộc sống, chuẩn bị cho việc triển khai khởi công xây dựng tuyến metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương).

"Nhà tôi bàn giao mặt bằng cho Nhà nước năm 2024 và lùi sâu vào khoảng 10m tính từ cọc ranh. Mặt bằng đã có, mong thành phố sẽ làm tuyến metro số 2 sớm nhất có thể để người dân được đi lại trên những con tàu metro hiện đại", ông Nguyễn Văn Ái (ngụ phường 13, quận 10) phấn khởi chia sẻ.

Liên quan đến công tác bàn giao mặt bằng, ngày 5-3, Ban Quản lý đường sắt đô thị thành phố Hồ Chí Minh (MAUR) thông tin, đến nay, công tác giải phóng mặt bằng phục vụ xây dựng tuyến metro số 2 đạt khối lượng 99,83%, với 584/585 trường hợp bàn giao. Một trường hợp vướng mắc là trụ sở Công an quận 3, đang chờ hoàn tất thủ tục bàn giao giữa Bộ Công an và Công an thành phố Hồ Chí Minh. Dự kiến công tác bàn giao mặt bằng sẽ xong trong tháng 3.

Trong khi đó, việc di dời hạ tầng kỹ thuật tại 12/12 vị trí nhà ga và các đoạn đào hở đang được triển khai đồng loạt, bao gồm hệ thống điện, viễn thông, cấp thoát nước, chiếu sáng và cây xanh. MAUR sẽ đẩy nhanh tiến độ thi công, hoàn thành vào quý III-2025.

Với những nỗ lực trên, Sở Giao thông Công chánh thành phố Hồ Chí Minh đặt ra kế hoạch giữa năm nay dự án sẽ được hoàn tất khảo sát, thiết kế kỹ thuật tổng thể (FEED) và hồ sơ nghiên cứu khả thi để thẩm định. Thành phố sẽ duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi vào tháng 9, sau đó chọn nhà thầu và phấn đấu khởi công tháng 12-2025.

Cơ chế cùng cách làm mới sẽ bảo đảm tiến độ

Trao đổi với Báo Hànộimới, Trưởng ban MAUR Phan Công Bằng cho biết, rút kinh nghiệm từ tuyến số 1, tuyến metro số 2 đã được áp dụng cách làm mới, bảo đảm giải phóng mặt bằng "sạch", hạ tầng kỹ thuật "sạch" trước khi thi công các dự án.

Đây cũng là công trình đầu tiên của thành phố Hồ Chí Minh ứng dụng mô hình thông tin công trình từ khảo sát, thiết kế cho tới giám sát, triển khai thi công; áp dụng công nghệ tiên tiến trong quá trình triển khai thi công như khoan kích ngầm, hệ thống điện ngầm, hệ thống cấp nước ngầm...

"Đặc biệt, Quốc hội đã cho phép thành phố áp dụng một số cơ chế, chính sách đặc thù để đẩy nhanh tiến độ thực hiện. Do đó, việc xây dựng tuyến metro số 2 theo đúng tiến độ rất khả thi", ông Phan Công Bằng nhấn mạnh.

Nhằm bảo đảm tiến độ, thành phố Hồ Chí Minh dự kiến thành lập Ban Chỉ đạo phát triển hệ thống đường sắt đô thị trong tháng này. Đồng thời, thành phố phối hợp với Bộ Xây dựng hoàn thiện quy chuẩn và tiêu chuẩn kỹ thuật cho metro vào tháng 5 tới.

Song song đó, công tác quy hoạch và cập nhật hướng tuyến metro cũng sẽ được hoàn tất trong năm 2025 để bảo đảm sự đồng bộ với định hướng phát triển chung của thành phố đến năm 2040, tầm nhìn 2060.

Đánh giá cao về cơ chế cũng như cách làm nêu trên, Tiến sĩ Phạm Viết Thuận, Viện trưởng Viện Kinh tế tài nguyên và môi trường thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, Nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số cơ chế chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển đường sắt đô thị đã tạo ra cơ chế chưa từng có để hai đô thị lớn nhất cả nước là Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh bảo đảm hoàn thành theo đúng quy hoạch mạng lưới vận tải hành khách công cộng khối lượng lớn, hiện đại, bền vững.

Toàn tuyến metro số 2 giai đoạn 1 dài hơn 11km, trong đó có 9,2km đi ngầm qua địa bàn 6 quận (1, 3, 10, 12, Tân Bình, Tân Phú), phần còn lại trên cao và đường dẫn vào depot Tham Lương (quận 12); tuyến có 9 ga ngầm và 1 ga trên cao. Khi hoàn thành, tuyến sẽ kết nối khu vực trung tâm thành phố với cửa ngõ phía Tây Bắc, góp phần giảm áp lực giao thông cho các trục đường chính như Cách mạng Tháng Tám, Trường Chinh, Cộng Hòa…