Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc: Ngành Kiểm sát phải xử lý nghiêm các vi phạm trong hoạt động tư pháp

Trong năm qua, toàn ngành Kiểm sát đã tiếp nhận, giải quyết hơn 137 nghìn nguồn tin về tội phạm, tăng 3,1%; đã ban hành hơn 100 nghìn văn bản yêu cầu cơ quan điều tra kiểm tra, xác minh nguồn tin về  tội phạm. Viện Kiểm sát các cấp đã thực hành quyền công tố, kiểm soát việc bắt, tạm giữ hơn 75 nghìn người. Bên cạnh đó, ngành Kiểm sát chủ động hạn chế các trường hợp khởi tố oan và bỏ lọt tội phạm; bảo đảm việc bắt, tạm giữ, tạm giam có đủ căn cứ, đúng pháp luật, hạn chế việc lạm dụng bắt, giam; chất lượng điều tra, truy tố được nâng lên, vi phạm tố tụng và các trường hợp khởi tố, điều tra, truy tố oan, sai giảm dần và vượt các chỉ tiêu trong Nghị quyết số 96 của Quốc hội. Viện Kiểm sát nhân dân tối cao tăng cường phối hợp với Bộ Công an, Tòa án nhân dân tối cao đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố và đưa ra xét xử nghiêm minh nhiều vụ án tham nhũng, kinh tế lớn, đặc biệt là các vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo, điển hình như: Vụ án tham ô tài sản và vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí xảy ra tại Tổng công ty Nông nghiệp Sài Gòn, vụ án Nguyễn Duy Linh nhận hối lộ… Đồng thời, ngành phối hợp chặt chẽ với các cơ quan tố tụng tăng cường các biện pháp nhằm thu hồi tài sản bị chiếm đoạt trong các vụ án tham nhũng, kinh tế, theo đó, đã thu hồi hơn 15 nghìn tỷ đồng.

Công tác điều tra tội phạm của Cơ quan điều tra Viện Kiểm sát nhân dân tối cao có nhiều tiến bộ. Tỷ lệ thu hồi tài sản bị chiếm đoạt trong các vụ án tham nhũng xảy ra trong hoạt động tư pháp đạt 64,7%; đã khởi tố điều tra để đưa ra truy tố, xét xử nhiều vụ án xâm phạm hoạt động tư pháp được dư luận xã hội quan tâm.

Phát biểu chỉ đạo hội nghị, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc biểu dương những kết quả, thành tích mà ngành Kiểm sát đã đạt được trong thời gian qua. Ngành Kiểm sát đã bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, phối hợp chặt chẽ với các cấp, các ngành, nỗ lực vượt qua khó khăn, triển khai thực hiện quyết liệt, đồng bộ nhiều giải pháp đổi mới, sáng tạo, tạo sự chuyển biến tích cực trên tất cả các mặt công tác; thực hiện đạt và vượt các nhiệm vụ, chỉ tiêu công tác được Quốc hội giao, kết quả công tác năm nay cao hơn năm trước.

"Vai trò công tố được đề cao; trách nhiệm công tố được tăng cường; tiến độ và chất lượng giải quyết các vụ án, kỹ năng tranh tụng của Kiểm sát viên tại phiên tòa được nâng lên" - Chủ tịch nước ghi nhận.

Bên cạnh đó, công tác kiểm sát các hoạt động tư pháp ngày càng sâu sát, hiệu quả hơn; số lượng, chất lượng các bản kiến nghị, kháng nghị tiếp tục được nâng cao, góp phần bảo đảm các hoạt động tư pháp tuân thủ đúng pháp luật. Ngành Kiểm sát đã chú trọng rà soát, kịp thời phát hiện, tích cực giải quyết các trường hợp có dấu hiệu oan, sai; đồng thời, xử lý nghiêm những cá nhân vi phạm. Cơ quan điều tra của Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao đã phát hiện, điều tra, xử lý nhiều vụ án tham nhũng, chức vụ trong hoạt động tư pháp, qua đó góp phần xây dựng hệ thống cơ quan tư pháp ngày càng trong sạch, vững mạnh. Đặc biệt, thời gian qua, ngành Kiểm sát đã có nhiều biện pháp quyết liệt, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan xử lý kịp thời, nghiêm minh nhiều vụ án trọng điểm về tham nhũng, kinh tế, để lại dấu ấn tốt, tạo hiệu ứng tích cực, lan tỏa mạnh mẽ trong toàn xã hội, được Đảng, Nhà nước và dư luận nhân dân đồng tình ủng hộ.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Chủ tịch nước cũng chỉ ra những hạn chế trong của trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ của ngành như: Chất lượng công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp tại một số đơn vị chưa tốt, vẫn còn trường hợp phê chuẩn lệnh bắt khẩn cấp, tạm giữ thiếu chính xác, còn để xảy ra oan, sai hoặc bỏ lọt tội phạm. Tiến độ giải quyết một số vụ án chưa đạt yêu cầu, còn phải trả hồ sơ điều tra bổ sung nhiều lần, dẫn đến kéo dài thời gian giải quyết; chất lượng tranh tụng của Kiểm sát viên tại một số phiên tòa còn hạn chế.

Theo Chủ tịch nước, đây là những vấn đề rất quan trọng, nếu không có biện pháp kiên quyết, chấn chỉnh, khắc phục, sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng, hiệu quả công tác và uy tín của ngành, lảm giảm lòng tin của nhân dân đối với các cơ quan bảo vệ pháp luật. Trên tinh thần đó, Chủ tịch nước đề nghị ngành Kiểm sát cần tiếp tục quán triệt, thực hiện có hiệu quả các chủ trương, đường lối của Đảng về lĩnh vực tư pháp vả cải cách tư pháp. Đồng thời, ngành tập trung đổi mới các mặt công tác; đề cao trách nhiệm của người đứng đầu trong lãnh đạo, chỉ đạo và thực thi nhiệm vụ; tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa, bảo đảm công lý phải được thực thi, góp phần xây dựng một xã hội trật tự, kỷ cương, văn minh, đề cao tinh thần “thượng tôn pháp luật”. Cùng với đó, ngành cần tiếp tục chỉ đạo tổ chức thực hiện nghiêm túc, sâu sắc lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với cán bộ Kiểm sát phải “công minh, chính trực, khách quan, thận trọng, khiêm tốn".

 “Cán bộ Kiểm sát phải có phẩm chất công minh, chính trực thì mới có thể bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, bảo vệ lẽ phải; có khách quan, thận trọng mới không làm oan người vô tội, không để lọt tội phạm; có khiêm tốn mới có sức thuyết phục và được mọi người và nhân dân ủng hộ giúp đỡ" - Chủ tịch nước nhấn mạnh và đề nghị ngành Kiểm sát cần coi đây là những phẩm chất nghề nghiệp, phương pháp làm việc của từng cán bộ, kiểm sát viên. Từ đó phấn đấu làm tốt công tác xây dựng Đảng trong ngành Kiểm sát, gắn xây dựng Đảng với xây dựng ngành và các đơn vị kiểm sát các cấp.

Chủ tịch nước yêu cầu ngành cần đề cao trách nhiệm, nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp; thực thi đúng đắn, đầy đủ, hiệu quả nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm theo quy định của Hiến pháp và pháp luật. Ngành thực hiện tốt chủ trương tăng cường trách nhiệm công tố trong hoạt động điều tra, gắn công tố với hoạt động điều tra, bảo đảm mọi tội phạm được phát hiện đều bị xử lý kịp thời, nghiêm minh, đúng người, đúng tội đúng pháp luật, không để oan, sai, không để bỏ lọt tội phạm. Đồng thời nâng cao hơn nữa hiệu quả đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, đặc biệt là tội phạm về tham nhũng, kinh tế.

Ngành Kiểm sát khắc phục tình trạng đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm còn tồn đọng quá thời hạn, giải quyết kịp thời phát hiện, chấn chỉnh, xử lý nghiêm minh các vi phạm trong hoạt động điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án, góp phần thực hiện tốt cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước, ngăn chặn sự lạm quyền, bảo đảm tinh thần “Thượng tôn pháp luật”.

Chủ tịch nước cũng đề nghị ngành tiếp tục đổi mới, sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy Viện Kiểm sát nhân dân theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; xây dựng đội ngũ kiểm sát viên, kiểm tra viên, công chức, viên chức ngành Kiểm sát nhân dân “vững về chính trị, giỏi về nghiệp vụ, tinh thông về pháp luật, công tâm và bản lĩnh, kỷ cương và trách nhiệm”. Ngành Kiểm sát quan tâm công tác quản lý, giáo dục chính trị, tư tưởng, rèn luyện, tu dưỡng phẩm chất đạo đức cách mạng, cải tiến lề lối làm việc, tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong thi hành công vụ, hạn chế đến mức thấp nhất vi phạm xảy ra. Ngành Kiểm sát tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các cơ quan tiến hành tố tụng trong việc xây dựng, hoàn thiện thể chế; kịp thời tham mưu, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, hướng dẫn áp dụng thống nhất pháp luật.

Dịp này, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc trao Huân chương Quân công hạng Nhì cho Viện Kiểm sát Quân sự Trung ương, Bộ Quốc phòng.