Chiến thắng của sức mạnh Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh

Thiếu tướng, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Vũ Quang Đạo, nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử quân sự Việt Nam:
Đòn đánh quyết định

Chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không” đã đánh bại cố gắng cuối cùng của Mỹ trên chiến trường, buộc Mỹ phải ký kết Hiệp định Paris, rút quân về nước. Chiến thắng này còn vạch trần bộ mặt hiếu chiến, hành động lật lọng của đế quốc Mỹ, khơi dậy mạnh mẽ hơn làn sóng chống chiến tranh xâm lược của Mỹ trên toàn thế giới và chính trên chính trường nước Mỹ.

Làm nên chiến thắng 12 ngày đêm năm 1972 trên bầu trời Hà Nội còn là đỉnh cao của nghệ thuật tác chiến phòng không trong thế trận chiến tranh nhân dân Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh. Nghệ thuật quân sự, trực tiếp là nghệ thuật tác chiến phòng không đã đem lại thắng lợi trong cuộc đối đầu lịch sử giữa lực lượng phòng không nhân dân Việt Nam với không quân chiến lược Hoa Kỳ trên cả 3 phương diện chiến lược, chiến dịch và chiến thuật.

Trong chiến dịch phòng không ấy, nhờ dự báo chiến lược và chỉ đạo đúng đắn của Đảng, của Chủ tịch Hồ Chí Minh với lực lượng phòng không, không quân đã được chuẩn bị sẵn sàng, quân và dân ta đã ở tư thế chủ động đánh địch. Cả Quân chủng Phòng không - Không quân và toàn quân, toàn dân giữ vững niềm tin và lòng quả cảm, dựa trên thế trận phòng không độc đáo của chiến tranh nhân dân, phát huy cao độ tiềm năng trí tuệ của con người Việt Nam trong việc làm chủ vũ khí, trang bị kỹ thuật hiện đại, sáng tạo cách đánh B-52, tạo nên một lưới lửa phòng không Hà Nội dày đặc, nhiều tầng, nhiều lớp như một tử địa đối với không quân Mỹ.

Trên đất Thăng Long - Đông Đô - Hà Nội, Chiến thắng “Điện Biên Phủ trên không” đi vào lịch sử như một trong những chiến công chói lọi nhất trong thời đại Hồ Chí Minh. Với “Điện Biên Phủ trên không”, Hà Nội đã tiếp nối truyền thống anh hùng, tô đậm thêm hào khí đất Thăng Long - Đông Đô, tỏa sáng những giá trị văn minh, văn hiến của cả dân tộc. Hà Nội là niềm kiêu hãnh của nhân dân cả nước, là lương tri của bạn bè quốc tế và cũng là nỗi ám ảnh của những đối tượng hiếu chiến xâm lược.

Đại tá, Tiến sĩ Trịnh Xuân Hạnh, Phó Tổng Biên tập Tạp chí Công an nhân dân:
Chiến thắng của chân lý “không có gì quý hơn độc lập, tự do”

Trong suốt chiều dài lịch sử dựng nước và giữ nước, dân tộc Việt Nam đã trải qua nhiều cuộc chiến tranh, chiến thắng nhiều kẻ thù xâm lược có sức mạnh và tầm vóc quân sự, kinh tế mạnh hơn rất nhiều lần để giành độc lập, tự do và thống nhất cho đất nước. Chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không” là một trong số đó.

Chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không” đã thể hiện đường lối chính trị, đường lối quân sự đúng đắn của Đảng ta. Đó là chiến thắng của sự kế thừa và phát huy truyền thống quân sự Việt Nam, của đường lối chiến tranh nhân dân và nghệ thuật tổ chức, sử dụng lực lượng, cách bài binh, bố trận, cơ động tác chiến theo kế hoạch, cách đánh sáng tạo trong thế trận phòng không nhân dân và mặt đất để chiến thắng kẻ thù. Là chiến thắng của ý chí quyết đánh, dám đánh và quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược bằng tất cả sự mưu trí, dũng cảm và tinh thần chủ động, sáng tạo, khắc phục khó khăn của hàng ngàn con người Việt Nam anh hùng; là biểu trưng của bản lĩnh phẩm giá con người Việt Nam.

Chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không” không chỉ mang ý nghĩa lịch sử to lớn trong công cuộc giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước mà còn để lại nhiều kinh nghiệm quý, nhiều bài học quý về nghệ thuật quân sự, nghệ thuật chiến tranh nhân dân, toàn dân, toàn diện; bài học về sự linh hoạt, sáng tạo trong xây dựng thế trận. Trong 12 ngày đêm lịch sử ấy, có sự đóng góp quan trọng của lực lượng Công an nhân dân trên lĩnh vực bảo vệ an ninh, trật tự, bảo vệ tài sản của Nhà nước, tính mạng, tài sản của nhân dân. Giữa mưa bom bão đạn, cán bộ, chiến sĩ Công an Hà Nội, Hải Phòng và một số địa phương đã bám sát vị trí chiến đấu, bảo vệ an toàn các mục tiêu chính trị, kinh tế, an ninh - quốc phòng; làm tốt công tác vận động nhân dân phòng không sơ tán; ngày - đêm bám trụ, tổ chức hướng dẫn bảo vệ nhân dân chữa cháy, cứu thương, cứu sập, dập lửa, tổ chức canh gác, bảo vệ tài sản của Nhà nước và nhân dân...

Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phúc Hoàng Thúy Lan:
Phát huy ý chí quyết đánh, biết đánh và quyết thắng kẻ thù

Trong 12 ngày đêm cuối năm 1972, dưới sự lãnh đạo của Đảng, quân và dân Vĩnh Phúc (lúc đó thuộc tỉnh Vĩnh Phú) đã đoàn kết chiến đấu kiên cường “chia lửa” cùng Hà Nội, Hải Phòng và các địa phương miền Bắc đánh bại hoàn toàn cuộc tập kích đường không chiến lược bằng không quân của đế quốc Mỹ. Ngoài thực hiện xuất sắc nhiệm vụ chiến đấu, công tác phục vụ chiến đấu cũng được quân và dân trong tỉnh hăng hái hoàn thành. Lực lượng dân quân tự vệ của tỉnh đã huy động hàng vạn ngày công để sửa chữa gấp sân bay sau những trận đánh phá của địch, đào đắp công sự, trận địa phòng không, hàng nghìn ngày công sửa chữa cầu, phà, đường sá, bảo đảm giao thông thông suốt, gần 5.000 ngày công rà phá bom, mìn, phát hiện và xử lý được 265 quả bom các loại...

Thắng lợi của quân và dân tỉnh Vĩnh Phú trong Chiến dịch phòng không Hà Nội - Hải Phòng 1972 bắt nguồn từ sự lãnh đạo, chỉ đạo đúng đắn, tài tình, sáng tạo của Trung ương Đảng, Quân ủy Trung ương mà trực tiếp, thường xuyên là Ban Thường vụ Tỉnh ủy. Sức mạnh chính trị - tinh thần của quân và dân ta trong chiến đấu chống chiến tranh phá hoại bằng đường không của đế quốc Mỹ trước hết được thể hiện ở tinh thần dám đánh, biết đánh và quyết thắng; ở lòng tin và quyết tâm đánh thắng trận đầu, bắn rơi máy bay địch tại chỗ, tạo niềm tin đánh bại hoàn toàn âm mưu, thủ đoạn của kẻ thù. Lấy yếu tố con người với nghị lực chiến đấu phi thường và sức mạnh sáng tạo, trình độ cao về nghệ thuật tác chiến với phương châm “người trước, súng sau” để chiến đấu và giành thắng lợi trước kẻ thù với sức mạnh tác chiến bằng vũ khí, trang bị, phương tiện tối tân và hiện đại nhất thế giới. Cùng với đó, quân và dân trong tỉnh đã nêu cao chủ nghĩa anh hùng cách mạng, dũng cảm, kiên cường, sáng tạo, quyết đánh, biết đánh và chiến thắng kẻ thù xâm lược. Thắng lợi đó còn có yếu tố người Mỹ đã không lường hết được khả năng, ý chí, bản lĩnh và sức mạnh của dân tộc, con người Việt Nam...

Nhà báo, Tiến sĩ Nhị Lê, nguyên Phó Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản:

Sức sống bất khuất của văn hóa giữ nước đặc sắc Việt Nam

Trong chiến thắng vẻ vang chống đế quốc Mỹ xâm lược, trận quyết chiến chiến lược “Điện Biên Phủ trên không” năm 1972 là dấu son nổi bật. Tầm vóc và ý nghĩa trận quyết chiến chiến lược đó đã định đoạt số phận thảm hại cuối cùng của một cuộc chiến tranh xâm lược, khởi đầu nền hòa bình đất nước - sự kết tinh và tỏa sáng văn hóa giữ nước nhân văn Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh. Xuyên suốt tất cả cho mọi câu hỏi nguyên nhân thất bại của Mỹ trước hết và sau cùng là họ chưa biết hết và hiểu thật kỹ lưỡng về văn hóa giữ nước Việt Nam.

Bước đầu, có thể hình dung trên các phương diện chính yếu: Tiên liệu thời thế, định liệu mọi việc, chuẩn bị toàn diện, chủ động đón và đánh giặc từ sớm, từ xa. Mở tầm viễn kiến, trau dồi trí tuệ, rèn đúc bản lĩnh và tôi luyện khí phách quyết đánh thắng giặc, trước hết cho bộ đội phòng không - không quân. Chủ động và không ngừng xây dựng sức mạnh tổng hợp, đồng bộ, thống nhất của lực lượng vũ trang ba thứ quân trên nền tảng toàn dân đánh giặc. Kiên định mọi đường lối lãnh đạo của Đảng, giữ vững ý chí quyết chiến, quyết thắng, bảo vệ nhân dân và đánh giặc bằng tất cả những gì có thể. Nương theo và hành động trong ngọn gió chủ đạo hòa bình của thời đại thâu hóa sự giúp đỡ to lớn của bạn bè quốc tế, nhân lên sức mạnh ủng hộ đông đảo của dư luận tiến bộ trên thế giới.

Trong trận quyết chiến chiến lược “Điện Biên Phủ trên không”, thêm một lần nữa chân lý giản dị được minh chứng: “Không quân đội nào, không khí giới nào có thể đánh ngã được tinh thần hy sinh của toàn thể một dân tộc” như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói. Với chiến thắng này, khẳng định sự phát triển mới của khoa học quân sự Việt Nam, làm phong phú hơn sức mạnh tiềm tàng và vô tận của văn hóa giữ nước Việt Nam. Xuyên suốt và bao trùm hết thảy, đó là biểu tượng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam - sức sống bất khuất của văn hóa giữ nước đặc sắc Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh.

Giáo sư, Tiến sĩ Vũ Văn Hiền, nguyên Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương:
Chiến thắng của giá trị dân tộc và thời đại

Nửa thế kỷ đã trôi qua kể từ Chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không” - chiến thắng của tầm cao trí tuệ và bản lĩnh Việt Nam, chiến thắng của ý chí sắt đá độc lập dân tộc và chủ nghĩa anh hùng cách mạng. Chiến thắng khẳng định lời hiệu triệu của Chủ tịch Hồ Chí Minh và nguyện vọng tha thiết của nhân dân ta “đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào” trở thành hiện thực.

Giá trị của Chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không” tô đậm thêm những trang vàng lịch sử dân tộc và Thủ đô Hà Nội ngàn năm văn hiến; khẳng định bản lĩnh, trí tuệ Việt Nam ngời sáng trong cuộc chiến đấu sinh tử với “lũ giặc trời”; tạo tiền đề quan trọng cho việc đập tan chủ nghĩa thực dân mới, cổ vũ phong trào đấu tranh vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội trên thế giới.

Với “Điện Biên Phủ trên không”, Hà Nội đã tiếp nối truyền thống anh hùng, tô đậm thêm hào khí của Thăng Long - Đông Đô, tỏa sáng những giá trị văn minh, văn hiến của cả dân tộc, trở thành lương tri, phẩm giá trong lòng bạn bè quốc tế và là nỗi ám ảnh của những đối tượng hiếu chiến, xâm lược. Đó là chiến thắng của một dân tộc anh hùng, quyết chiến đấu với tinh thần “không có gì quý hơn độc lập, tự do”, với sức mạnh chiến tranh nhân dân thời đại Hồ Chí Minh. Đó cũng là chiến thắng của một cuộc chiến tranh chính nghĩa được sự giúp đỡ có hiệu quả của bạn bè quốc tế, được sự ủng hộ của nhân dân tiến bộ toàn thế giới, kể cả nhân dân Mỹ. Đó không chỉ là chiến thắng của dân tộc Việt Nam mà còn là chiến thắng của loài người tiến bộ, mang tầm vóc thời đại, có tác dụng cổ vũ mạnh mẽ các phong trào đấu tranh giành độc lập, tự do và dân chủ trên thế giới.

Trung tướng Nguyễn Trọng Triển, Chính ủy Bộ Tư Lệnh Thủ đô Hà Nội:
Giữ vững vai trò lãnh đạo của Đảng

Thắng lợi của Chiến dịch phòng không Hà Nội - Hải Phòng năm 1972 thể hiện rõ vai trò lãnh đạo của Đảng và tinh thần quyết chiến, quyết thắng của dân và dân ta, nòng cốt là bộ đội phòng không, không quân và lực lượng vũ trang Thủ đô. Chiến thắng đã góp phần bảo vệ vững chắc miền Bắc xã hội chủ nghĩa, giữ vững thành quả cách mạng đã giành được, tạo ra bước chuyển chiến lược căn bản về cục diện của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, góp phần giải phóng Miền Nam, thống nhất đất nước.

Chiến thắng là biểu tượng sức mạnh tổng hợp, đánh dấu bước phát triển của nghệ thuật quân sự Việt Nam, đặc biệt ta đã xác định đúng khu vực tác chiến chủ yếu là Thủ đô Hà Nội. Trong đó, bài học to lớn về tiến hành công tác Đảng, công tác chính trị của lực lượng vũ trang Thủ đô Hà Nội là động lực tinh thần to lớn, góp phần quan trọng tạo sức mạnh tổng hợp để lực lượng vũ trang Thủ đô cùng với bộ đội phòng không, không quân làm nên chiến thắng lịch sử 12 ngày đêm “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không”.

Bài học được rút ra là luôn giữ vững và nâng cao vai trò lãnh đạo của Đảng đối với quân và dân, lực lượng vũ trang và nhân dân Thủ đô Hà Nội. Đó còn là nâng cao hiệu quả công tác giáo dục chính trị, tư tưởng; phát huy tốt nhân tố chính trị, tinh thần, tăng cường sức mạnh, ý chí chiến đấu, dám đánh, quyết đánh và quyết thắng giặc Mỹ xâm lược ngay trên bầu trời Hà Nội. Là xây dựng và phát huy hiệu quả vai trò các tổ chức, các lực lượng trong chiến đấu, phục vụ chiến đấu; phối kết hợp chặt chẽ với các lực lượng chủ lực và lực lượng vũ trang các địa phương lân cận, làm cơ sở chủ động từ sớm, từ xa, kịp thời phát hiện và tiêu diệt địch trong mọi điều kiện, hoàn cảnh. Thường xuyên chăm lo và làm tốt công tác chính sách cho các lực lượng, nhất là lực lượng vũ trang và nhân dân Thủ đô, bộ đội chủ lực. Sự vững mạnh toàn diện và khả năng chiến đấu hiệu quả của lực lượng vũ trang là cơ sở khẳng định sức mạnh tổng hợp, thế trận chiến tranh vững chắc đánh kẻ thù xâm lược...