Chia sẻ, dùng chung hạ tầng viễn thông đã được các nhà mạng trong nước triển khai. Mới đây, vấn đề này được cơ quan quản lý đề cập với thông điệp quyết liệt hơn: Nhà mạng lớn phải chia sẻ hạ tầng cho nhà mạng nhỏ để cung cấp dịch vụ giá rẻ hơn tới người dùng.
Từ cạnh tranh hạ tầng sang cạnh tranh dịch vụ
Cuối tháng 7, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh, xu thế các nước trên thế giới là chuyển từ quản lý hạ tầng sang quản lý nền tảng số. Tuy nhiên, các nhà mạng trong nước vẫn “thi” nhau xem ai có mạng rộng hơn, nhiều trạm thu phát sóng (BTS) hơn. Thay vì cạnh tranh hạ tầng, đã đến lúc phải chia sẻ hạ tầng, cơ quan quản lý sẽ có chính sách để những nhà mạng lớn phải chia sẻ hạ tầng với những nhà mạng nhỏ, mà cụ thể là VNPT, Viettel phải chia sẻ hạ tầng cho MobiFone...
Cùng với thúc đẩy chia sẻ hạ tầng mạng, cơ quan quản lý sẽ thực hiện các biện pháp thúc đẩy cạnh tranh giá dịch vụ, với mục tiêu cuối cùng là dịch vụ cho người dân.
Việc chia sẻ hạ tầng còn giúp các nhà mạng tiết kiệm tới 45% chi phí đầu tư (CAPEX) và chi phí vận hành (OPEX), triển khai mở rộng nhanh vùng phủ, giảm tác động môi trường và tối ưu hóa thiết bị, qua đó mang lại lợi ích cho các nhà mạng và lợi ích chung cho cả quốc gia. Đặc biệt khi triển khai công nghệ mới 5G với chi phí cao trong bối cảnh thị trường viễn thông thế giới đang có xu hướng bão hòa thì chia sẻ hạ tầng là giải pháp tối ưu cho các nhà mạng.
Trao đổi với phóng viên Báo Hànộimới, Cục trưởng Cục Viễn thông Nguyễn Thành Chung cho biết, Cục luôn xác định việc chia sẻ cơ sở hạ tầng viễn thông là một trong những giải pháp quan trọng để tối ưu hóa nguồn lực phát triển hạ tầng, bảo đảm mỹ quan đô thị và phát huy hiệu quả đầu tư.
Chia sẻ hạ tầng cũng đã được pháp luật quy định và trên thực tế, giữa 3 doanh nghiệp (VNPT, Viettel và MobiFone) đã ký kết thoả thuận sử dụng chung hạ tầng kỹ thuật viễn thông.
Hiện các doanh nghiệp đã chia sẻ hạ tầng viễn thông thụ động, thậm chí cả hạ tầng viễn thông tích cực tại một số khu vực có lưu lượng thấp; dùng chung các tuyến cống bể cáp, cột treo cáp. Tổng số trạm BTS (số vị trí cột, nhà trạm) đang sử dụng chung là 20.539 trạm, chiếm 21,01%.
Được biết, trong số trên 5.000 vị trí BTS mà VNPT chia sẻ, dùng chung với các nhà mạng trong nước, có trên 2.000 vị trí là dùng chung với MobiFone. Còn tại Hà Nội, trong số trên 12.000 trạm BTS của các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ di động, có trên 4.000 vị trí được các nhà mạng dùng chung.
Lựa chọn mô hình chia sẻ phù hợp
Cũng theo Cục trưởng Cục Viễn thông, đơn vị đang tiếp tục cùng các sở khoa học và công nghệ hướng dẫn, đôn đốc nhà mạng đưa nội dung chia sẻ, sử dụng chung hạ tầng vào quy hoạch hạ tầng kỹ thuật viễn thông thụ động tại địa phương.
Trong đó chỉ rõ các khu vực, các tuyến đường, vùng trọng điểm, khu vực hành chính công… phải sử dụng chung cơ sở hạ tầng đặc biệt là việc chia sẻ cột, nhà trạm di động.
Chia sẻ với phóng viên Báo Hànộimới, đại diện Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) cho biết, VNPT đã tiên phong trong việc chia sẻ hạ tầng với các nhà mạng cùng nhiều hình thức chia sẻ khác nhau. Cụ thể, từ năm 2001, VinaPhone đã chia sẻ theo hình thức chuyển vùng trong nước (roaming) với MobiFone; chia sẻ hạ tầng thụ động (nhà trạm, tháp anten, truyền dẫn, cống bể…) với MobiFone và Viettel; chia sẻ hạ tầng với 2 nhà mạng ảo khác. Đáng chú ý, VNPT đã hợp tác với MobiFone chia sẻ hạ tầng tích cực mạng 4G, 5G cả hạ tầng BTS và cả thiết bị vô tuyến di động.
Đại diện Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông quân đội (Viettel) cũng cho biết, các nhà mạng đã chia sẻ, dùng chung các vị trí trạm BTS và thực hiện roaming tại các khu vực bị ảnh hưởng của thiên tai, bão lũ. Tùy thuộc nhu cầu, thời điểm, số lượng, vị trí sẽ thay đổi theo nhu cầu của nhà mạng...
Cũng theo đại diện các nhà mạng, việc lựa chọn mô hình hợp tác chia sẻ, dùng chung được thực hiện phù hợp với mục tiêu chiến lược, điều kiện thị trường và mức độ tin cậy giữa các nhà mạng phổ biến với 3 hình thức.
Với hình thức hợp tác song phương, hai nhà mạng tự ký thỏa thuận chia sẻ một phần hạ tầng, ví dụ chia sẻ cột BTS, thuê truyền dẫn hoặc chia sẻ thiết bị vô tuyến.
Mô hình liên doanh là nhà mạng cùng góp vốn thành lập một công ty liên doanh để đầu tư, vận hành và quản lý hạ tầng dùng chung. Hoặc thuê từ bên thứ ba sẽ là một công ty trung lập đầu tư và quản lý hạ tầng, sau đó cho nhiều nhà mạng thuê lại, còn nhà mạng chỉ tập trung vào cung cấp dịch vụ. Hiện các nhà mạng trong nước chủ yếu hợp tác chia sẻ theo mô hình song phương.
Thông điệp quyết liệt từ cơ quan quản lý nhà nước cho thấy quan điểm rõ ràng khi yêu cầu các nhà mạng chia sẻ hạ tầng để tiết kiệm, tập trung đầu tư cho phát triển dịch vụ, ứng dụng, từ đó cung cấp dịch vụ giá rẻ tới người dùng. Như vậy, người dùng có quyền hi vọng trong thời gian ngắn nữa, khách hàng sẽ được trải nhiệm nhiều dịch vụ, tiện ích mới có giá trị…
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.