Câu chuyện âm nhạc: “O Sole Mio” - bản tình ca của nhân loại

Nhiều người cho rằng đó là dân ca bởi được viết bằng tiếng Ý, âm hưởng đậm chất văn hóa của quốc gia này. Thật ra, “O Sole Mio” được sáng tác bởi nhạc sĩ Eduardo di Capua (1865 - 1917), dựa trên ý thơ của Giovanni Capurro (1859 - 1920), biên tập viên của tờ báo văn hóa “Roma” ở Naples. Lời ca được viết với ngôn ngữ gốc là Neapolitan, phương ngữ của thành phố Naples và khu vực lân cận Campania (khu vực miền Nam nước Ý).

Khi mới ra đời năm 1898, hai tác giả đưa “O Sole Mio” tham dự cuộc thi âm nhạc ở Naples nhưng chỉ giành giải Nhì và không gây được sự chú ý. Nhưng chỉ sau một thời gian ngắn, ca khúc được đông đảo người dân Ý và các nước khác yêu thích, trở thành tác phẩm trình diễn và là bài tập trong các học viện âm nhạc.

“O Sole Mio” là lời tỏ tình lãng mạn của một chàng trai với người yêu. Từ nguyên bản tiếng Neapolitan, cố Nghệ sĩ Nhân dân Trung Kiên đã dịch ra tiếng Việt: “Có ánh sáng tuyệt vời/ Ấm áp hơn mặt trời/ Đó chính là nụ cười/ Của người tôi yêu/ Em hỡi, vầng thái dương thân yêu/ Với nụ cười tươi/ Thắm tô cuộc đời”… Với giai điệu quyến rũ, hoàn mỹ, ca từ giản dị, bài hát ca ngợi tình yêu con người và tình yêu thiên nhiên với những tia nắng mặt trời rực rỡ làm say đắm nhiều thế hệ.

“O Sole Mio” đã làm nên tên tuổi nhiều danh ca các thời đại như Enrico Caruso, Luciano Pavarotti, Robertino Loretti, Andrea Bocelli... Người hát thành công nhất “O Sole Mio” là giọng nam cao người Ý Luciano Pavarotti, ông đã giành được giải âm nhạc Grammy năm 1980 cho màn trình diễn “Giọng hát cổ điển xuất sắc nhất” với bài hát này.

Một câu chuyện hy hữu về ca khúc này: Năm 1920, tại lễ khai mạc Thế vận hội Mùa hè ở Antwerp (Bỉ), khi không tìm ra bản nhạc quốc ca của Ý, Ban tổ chức đành quyết định tấu lên bản "O Sole Mio". Với sức sống lâu bền hơn 120 năm qua, ca khúc “O Sole Mio” là biểu tượng về vẻ đẹp lãng mạn trong văn hóa Ý và trở thành một phần của nền di sản âm nhạc thế giới.