Câu chuyện âm nhạc: “Hà Nội - Điện Biên Phủ” - bản hùng ca chiến thắng

Lê Phúc Hỷ| 18/12/2022 08:40

(HNMCT) - 50 năm trước, ngày 18-12-1972, Mỹ điều hàng trăm máy bay ném bom chiến lược B52 cùng hàng nghìn máy bay chiến thuật tới ném bom Hà Nội và một số địa phương khác, mở màn cho cuộc tập kích chiến lược đường không có quy mô lớn nhất kể từ sau chiến tranh thế giới thứ hai (chiến dịch Linebecker II) hòng "đưa miền Bắc trở về thời kỳ đồ đá". Nhưng không quân Mỹ đã thất bại thảm hại: “B52 tan xác cháy sáng bầu trời/ Hào khí Thăng Long ánh lên ngời ngời/ Rồng ta lao vút tới vây bắt lũ hung thần khát máu/ Ý chí chúng ta đây mạnh hơn ngàn lần bom súng quân thù/ Một trận Điện Biên này sẽ vùi mộng xâm lăng”.

Nhạc sĩ Phạm Tuyên.

Nhạc sĩ Phạm Tuyên từng tâm sự: Trong 12 ngày đêm lịch sử, Hà Nội liên tiếp bắn rơi “pháo đài bay” B52 nhưng nỗi đau phố Khâm Thiên bị tàn sát khiến cả nước căm thù, phẫn nộ. Ông khoác ba lô rời tập thể Đài Tiếng nói Việt Nam (TNVN) ở Ngã tư Vọng lên trụ sở Đài ở 58 Quán Sứ trực chiến. Đêm 26-12, ta bắn rơi thêm 8 chiếc B52. Lệnh của Đại tướng Võ Nguyên Giáp truyền đi trong đêm: Các đơn vị hãy bắn rơi nhiều B52 hơn nữa, hãy giáng cho không lực Hoa Kỳ một đòn “Điện Biên Phủ” ngay trên bầu trời Hà Nội, Thủ đô thân yêu của chúng ta.

Ngay đêm đó, dưới căn hầm của Đài TNVN giữa Thủ đô rực lửa, Phạm Tuyên đã viết ca khúc như một tuyên ngôn đanh thép: “Hà Nội đây! Đế quốc Mỹ có nghe chăng câu trả lời của Hà Nội chúng ta/ Đâu chỉ vì non nước riêng này/ Phất ngọn cờ sao chính nghĩa/ Hà Nội ơi, trong bom đạn vẫn ngời ánh sáng tương lai/ Ghi chiến công tuyệt vời/ Một Điện Biên sáng chói, Hà Nội ơi!”...

Sáng 29-12-1972, ca khúc này được đăng trên Báo Nhân Dân và cùng ngày được Đài TNVN phát đi khắp cả nước. Bài hát khẳng định tinh thần quyết thắng, lòng tự hào, động viên quân dân Thủ đô và cả nước anh dũng chiến đấu. Thời gian này, Phạm Tuyên còn viết ca khúc “Hà Nội những đêm không ngủ” thể hiện tình cảm và ý chí của người Hà Nội kiên cường chiến đấu bảo vệ Thủ đô.

Nhạc sĩ Phạm Tuyên quê ở Hải Dương, năm nay ông đã ngoài 90 tuổi, hơn 70 năm tuổi Đảng, ông đã được tặng Giải thưởng Nhà nước, Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học - Nghệ thuật cho cụm tác phẩm, trong đó có bản hùng ca “Hà Nội - Điện Biên Phủ”, bài hát vẫn vang lên suốt 50 năm qua và sẽ sống mãi cùng lịch sử chiến đấu của Thủ đô Hà Nội anh hùng.