Cánh tay phải của Al Qaeda ở Đông Phi

Tiếp sau cái chết của trùm khủng bố quốc tế Osama bin Laden, việc quân đội Somalia bắn chết Fazul là một đòn giáng mạnh vào hoạt động khủng bố của Al Qaeda tại khu vực "Sừng châu Phi".

Fazul Abdullah Mohammed - cái tên đã trở thành nỗi ám ảnh của Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI), từng được trao mức thưởng tới 5 triệu USD cho người hạ thủ hắn - bị tiêu diệt hết sức tình cờ. Ngày 8-6, khi tên này và viên trợ lý Ali Dere lái một chiếc xe SUV chở theo 40.000 USD, thuốc men, điện thoại, máy tính xách tay và hộ chiếu giả ở Afgoye, đi qua phía Tây bắc Mogadishu đã không dừng lại tại một trạm kiểm soát do quân đội Somalia điều hành nên các binh lính ở đây phải nổ súng, bắn chết cả hai. Nhưng tại thời điểm ấy, không ai biết đã hạ được tên trùm khủng bố nguy hiểm đến khi lực lượng an ninh kiểm tra các tài liệu trong xe ô tô, họ mới quyết định gửi ADN của tên này để xác minh danh tính thử nghiệm. Ngày 11-6, Chính phủ Somalia chính thức xác nhận việc quân đội của họ đã tiêu diệt Fazul Abdullah Mohamed.

Fazul Abdullah Mohammed sinh năm 1974 ở Comoros (một quốc gia châu Phi), là người gốc Kenya. Từ nhỏ, Fazul đã là một kẻ thích quậy phá. 13 tuổi, chỉ vì tức giận, hắn đã đánh bom chính gia đình mình. Sau này, Fazul được chuyển tới Pakistan để học ngành y, nhưng học nửa chừng, năm 1994 y trở lại Kenya để tham gia tổ chức thiện nguyện Hồi giáo. Từ đó, Fazul hòa nhập vào mạng lưới khủng bố của Al Qaeda. Mấy năm đầu, cái tên Fazul Abdullah Mohammed không để lại gì đáng lưu tâm đối với các cơ quan tình báo phương Tây chỉ đến năm 1998 khi tên khủng bố nguy hiểm này tổ chức các vụ tấn công Đại sứ quán Mỹ ở Nairobi, Kenya và Dar es Salaam, Tanzania, làm 225 người chết, gồm 12 người Mỹ, hàng ngàn người khác bị thương thì FBI mới lần giở hồ sơ về hắn.

Người ta mô tả Fazul là một nhân vật có sức lôi cuốn người khác, rất giỏi máy tính, đọc thông viết thạo tiếng Pháp, Anh, Arab, thổ ngữ Swahili và Comorian. Y được Al Qaeda xem là chuyên gia tổ chức khủng bố "có phong cách". Theo báo chí phương Tây, Fazul từng tham gia nghiên cứu về khủng bố ở Arab Saudi và Sudan, đã mở các trường Hồi giáo ở Kenya và từng có âm mưu ám sát Tổng thống Ai Cập Hosni Mubarak. Thành tích của Fazul bắt đầu bằng việc tham gia vào vụ bắn rơi 2 chiếc Blackhawk của Mỹ ở thủ đô Mugadishu hồi năm 1993, khiến 18 lính đặc nhiệm thiệt mạng. Sau 2 vụ tấn công vào Đại sứ quán Mỹ, biết mình thành mục tiêu bị truy đuổi gắt gao, tên này đã hạn chế hoạt động nhất là khi chiến dịch khủng bố do Mỹ phát động tăng nhiệt. Có vài lần Fazul được cho là đã chết. Y thậm chí từng bị cảnh sát Kenya bắt tại Mombasa, nhưng sau đó trốn thoát được. Đầu năm 2011 này, có tin cho biết, Fazul đang lãnh đạo một nhóm chiến binh thánh chiến hoạt động tại Somalia và đang tích cực lên những kế hoạch khủng bố mới, gồm việc chuyển các kiện hàng chứa bom lên những chiếc máy bay vận tải đến Mỹ. Thực tế, việc y bị bắn chết tại Mughadishu đã chứng minh nhận định trên là đúng.

Nhiều chuyên gia đánh giá, cái chết của Fazul sẽ gây gián đoạn lớn trong nỗ lực mở rộng các căn cứ của Al Qaeda tại Lục địa đen. Bởi trong 10 năm qua, Al Qaeda đã chú trọng việc mở rộng tổ chức tới các khu vực chưa có chính quyền điều hành ở vùng Đông Phi. Nhân vật như Fazul Abdullah Mohammed đã trở thành công cụ đắc lực giúp chúng đạt mục tiêu. Chặt đứt một cánh tay của Al Qaeda sẽ giúp thế giới bớt một nỗi lo về hiểm họa khủng bố.