Cần khung pháp lý thúc đẩy thị trường bất động sản du lịch nông nghiệp

Nhiều rào cản, khó xác định giá trị

Bất động sản du lịch nông nghiệp là các bất động sản phục vụ phát triển du lịch nông nghiệp, nông thôn, bao gồm các khu nghỉ dưỡng, trang trại du lịch, khu vườn thực phẩm hữu cơ; các chương trình huấn luyện nông nghiệp và các hoạt động liên quan đến sản xuất nông sản. Những địa điểm này thường được thiết kế lối kiến trúc đặc trưng vùng miền kết hợp hoạt động trải nghiệm du lịch nông nghiệp mang bản sắc văn hóa Việt.

Nằm ở ngoại thành Hà Nội, trang trại đồng quê Ba Vì (xã Vân Hòa, huyện Ba Vì) từ nhiều năm nay trở thành điểm du lịch nông nghiệp hấp dẫn người dân Thủ đô và vùng lân cận. Bà Ngô Kiều Oanh - chủ trang trại chia sẻ: "Để hình thành sản phẩm bất động sản du lịch tốn nhiều công sức. Chúng tôi xây dựng 4 làng nghề, nghiên cứu 6 chủ đề, từ đó làm ra các tour du lịch giúp du khách trải nghiệm trong không gian văn hóa người Mường, Dao, làng nghề nông nghiệp. Đây là những giá trị vô hình, là phần “linh hồn” tạo nên giá trị của bất động sản du lịch. Tuy nhiên, hiện nay, phân khúc này chưa có đánh giá thỏa đáng dẫn tới giá trị bất động sản du lịch nông nghiệp khá mơ hồ".

Chị Nguyễn Kiều My, chủ cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch nông nghiệp tại xã Yên Bài (huyện Ba Vì) cho hay, việc phát triển loại hình du lịch nông nghiệp đòi hỏi linh hoạt, đa dạng sản phẩm du lịch. Tuy nhiên, khung pháp lý hiện tại chưa đáp ứng đầy đủ cho yêu cầu này khiến việc đầu tư, phát triển dự án trở nên khó khăn. Việc định giá sản phẩm bất động sản du lịch nông nghiệp, nông thôn đến nay cũng chưa có thước đo cụ thể nên thị trường này khó thu hút tiềm lực đầu tư bài bản, quy mô...

Tương tự, tại thôn Lòng Hồ, xã Kim Sơn (thị xã Sơn Tây) - nơi vừa được UBND thành phố Hà Nội công nhận là điểm du lịch của Thủ đô, nhiều cơ sở lưu trú, trải nghiệm được xây dựng, giúp hình thành cộng đồng kinh doanh dịch vụ du lịch nông nghiệp, nông thôn hấp dẫn.

Theo Bí thư Đảng ủy xã Kim Sơn Vũ Huy Nam, quy trình phê duyệt và cấp phép cho các dự án du lịch nông nghiệp hiện nay còn phức tạp và rườm rà. Sự chậm trễ trong quy trình này có thể gây ra sự không chắc chắn, giảm sự quan tâm của các nhà đầu tư, ảnh hưởng đáng kể đến tốc độ phát triển của du lịch nông nghiệp.

Cụ thể hơn, Bí thư Đảng ủy xã Yên Bài (huyện Ba Vì) Nguyễn Việt Giao cho biết, xã Yên Bài phấn đấu trở thành địa phương phát triển du lịch nông nghiệp, nông thôn hấp dẫn của huyện. Tuy nhiên, loại hình du lịch nông nghiệp chủ yếu phát triển tự phát, nhỏ lẻ, chưa được đánh giá và quan tâm đúng mức. Đó cũng là khó khăn chung của nhiều mô hình du lịch nông nghiệp hiện nay.

Sớm hoàn thiện khung pháp lý

Tại hội thảo “Bàn giải pháp phát triển và xúc tiến đầu tư bất động sản du lịch nông nghiệp Việt Nam” do Hiệp hội Bất động sản Việt Nam và Tổng cục Du lịch tổ chức mới đây, nhiều chuyên gia đề xuất một số giải pháp thúc đẩy thị trường bất động sản du lịch nông nghiệp.

Theo Tiến sĩ Nguyễn Văn Khôi - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, quyền sử dụng đất là vấn đề quan trọng đối với phát triển bất động sản du lịch nông nghiệp. Bản chất của du lịch nông nghiệp phải là nông trại thực thụ, chứ không phải là mảnh vườn nhỏ kèm theo căn nhà được phân lô trong dự án. Tuy nhiên, hiện nay, vẫn còn nhiều vướng mắc liên quan đến việc cấp phép sử dụng đất cho mục đích du lịch nông nghiệp, gây khó khăn cho các nhà đầu tư trong việc thực hiện dự án. Do đó, cần tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng và địa phương nhằm bảo đảm quy trình phê duyệt và cấp phép được đơn giản, linh hoạt, nhanh chóng...

Thực tế, du lịch nông nghiệp đã được Chính phủ quan tâm tạo động lực phát triển. Tuy nhiên, theo PGS.TS Nguyễn Quang Tuyến - Phó Chủ tịch Hội đồng nhà trường kiêm Trưởng khoa Pháp luật Kinh tế - Trường Đại học Luật Hà Nội, loại hình du lịch nông nghiệp chưa được đề cập cụ thể, chưa được làm nổi bật trong các quy định về tài nguyên du lịch, hoạt động du lịch. Quyền và nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân hoạt động phát triển du lịch nông nghiệp cùng cơ chế, chính sách hỗ trợ, ưu đãi đối với tổ chức, hộ gia đình, cá nhân phát triển du lịch nông nghiệp và chính sách khuyến khích phát triển du lịch nông nghiệp… chưa được Luật Du lịch quy định cụ thể.

Để thúc đẩy bất động sản du lịch nông nghiệp phát triển, Nhà nước cần nhanh chóng rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện khung pháp lý về thị trường bất động sản nói chung và phân khúc thị trường bất động sản du lịch nông nghiệp nói riêng, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ. Cần thiết lập khung pháp lý rõ ràng, đồng nhất, đầy đủ cho loại hình bất động sản du lịch nông nghiệp. Quy định này nên bao gồm quyền sở hữu, quyền sử dụng đất, quyền kinh doanh và quyền phát triển dự án, tạo môi trường pháp lý thuận lợi cho các nhà đầu tư.

Tại Hà Nội, cùng quan điểm tháo gỡ khó khăn về chính sách cho loại hình bất động sản này, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Hà Nội Nguyễn Mạnh Thản cho rằng, Nhà nước nên đơn giản, tối ưu hóa quy trình phê duyệt, cấp phép cho các dự án du lịch nông nghiệp, có thể tạo ra quy trình rõ ràng, minh bạch, đồng bộ giữa các cơ quan quản lý, đồng thời tăng cường ứng dụng công nghệ, tự động hóa trong quá trình xử lý hồ sơ.

Có thể thấy, khu vực ngoại thành Hà Nội đã và đang hình thành thị trường bất động sản du lịch nông nghiệp, nông thôn hấp dẫn. Việc hoàn thiện khung pháp lý cụ thể cho loại hình này sẽ giúp gia tăng giá trị sản xuất nông nghiệp, nông dân dễ phát triển kinh tế; đồng thời, góp phần đa dạng sản phẩm du lịch phục vụ người dân Thủ đô nói riêng và du khách nói chung...