Cần kết luận rõ ràng

Khi một số dự án rục rịch triển khai, cần thu hồi đất, những vi phạm này lại được chính quyền địa phương tiếp tục xử lý. Thế nhưng nhà chức trách "bỏ quên" trình tự giải phóng mặt bằng theo quy định của pháp luật. Vụ việc khiến hàng chục hộ dân liên tục gửi đơn đến cấp có thẩm quyền và các cơ quan báo chí...

Buông lỏng trật tự xây dựng nhiều năm liền

Những năm 1990 của thế kỷ trước, trên khu đất nông nghiệp chạy dọc tuyến đường từ quốc lộ 21B vào thôn Trinh Lương, xã Phú Lương, huyện Thanh Oai (nay là khu Trinh Lương, phường Phú Lương, Hà Đông) đã có hàng chục hộ dân dựng nhà, mở quán bán hàng, sinh sống ổn định. Một số gia đình làm thủ tục chuyển nhượng một phần diện tích đất canh tác (được giao theo Nghị định 64/CP) cũng được chính quyền xã xác nhận. Từ năm 2000, việc xây dựng diễn ra nhiều hơn, năm 2003, UBND xã Phú Lương đã kiểm tra, lập biên bản, xử phạt vi phạm hành chính một số trường hợp. Thế nhưng, xã lại không dỡ bỏ các công trình vi phạm, dẫn đến những ngôi nhà kiên cố, bán kiên cố "mọc" lên ngày càng nhiều. Tháng 10-2003, một số hộ dân làm thủ tục và được UBND huyện Thanh Oai cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ), và việc mua bán, tách thửa tiếp tục diễn ra. Năm 2004, xã Phú Lương sáp nhập về thành phố Hà Đông (nay là quận Hà Đông), công tác quản lý đất đai tại khu vực vẫn bị bỏ ngỏ. Năm 2008, một số hộ cải tạo, xây dựng lại nhà ở đã xuống cấp, bị UBND xã lập biên bản đình chỉ, yêu cầu khôi phục lại hiện trạng ban đầu. Tuy nhiên, các quyết định của nhà chức trách chỉ hiện hữu trên giấy...

Không rõ ràng giữa xử lý vi phạm và thu hồi đất

Cuối tháng 10-2010, gần 60 hộ dân ở khu Trinh Lương (thuộc các tổ dân phố số 10,11 và 12) nhận được thông báo của chính quyền, yêu cầu tự giác tháo dỡ nhà và công trình xây trái phép trên đất nông nghiệp. Gặp phóng viên Báo Hànộimới, các ông Nguyễn Văn Hà, Lê Đức Vũ và nhiều người dân khác bức xúc: Khi xây dựng nhà ở, chúng tôi đã bị xử lý vi phạm hành chính, bà con đã nộp tiền phạt và được chính quyền cho tồn tại nhà. Sau đó, các hộ đã kê khai, làm thủ tục xin chuyển mục đích sử dụng đất, một số hộ khá giả đã hoàn tất việc chuyển đổi, được cấp sổ đỏ, đã xây nhà cao 3, 4 tầng. Những hộ kinh tế khó khăn, trong đó có nhiều gia đình chính sách chỉ có chỗ ở này là duy nhất. Việc chính quyền phường ra thông báo, buộc tháo dỡ nhà là không tôn trọng lịch sử. Hơn nữa, chúng tôi được biết, đây không phải là việc xử lý công trình vi phạm mà là thu hồi đất phục vụ các dự án trên địa bàn. Vì vậy chúng tôi đề nghị chính quyền công khai các dự án và có phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất. Và mọi công việc phải được tiến hành đúng trình tự, thủ tục mà pháp luật quy định...

Tại trụ sở UBND phường Phú Lương, chúng tôi được ông Tạ Đình Quang, Chủ tịch UBND phường giải thích: Sau khi giao đất nông nghiệp đến từng hộ xã viên theo Nghị định 64/NĐ-CP, do sự quản lý lỏng lẻo của chính quyền địa phương thời điểm đó, việc mua bán, xây dựng trái phép diễn ra tràn lan, đặc biệt từ năm 2000 đến năm 2008 có cán bộ xã không những không kiên quyết xử lý mà còn tiếp tay cho sai phạm, đã bị xử lý hình sự. Tuy nhiên, ông Quang khẳng định: Thực hiện kế hoạch của UBND quận Hà Đông về việc tiếp tục triển khai kiểm tra, xử lý vi phạm trong quản lý, sử dụng đất đai và thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ GPMB các dự án đầu tư trên địa bàn, chính quyền phường phối hợp với lực lượng chức năng của quận ra thông báo yêu cầu các hộ dân tự giác tháo dỡ công trình xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp. Nếu hộ nào không thực hiện, quận sẽ có quyết định cưỡng chế để khôi phục hiện trạng ban đầu...

Tìm hiểu vụ việc, chúng tôi nhận thấy, trên diện tích vốn là đất nông nghiệp ở khu Trinh Lương hiện đã thành một khu dân cư đông đúc. Việc xây nhà trên đất nông nghiệp là trái quy định về sử dụng đất, nhưng sai phạm diễn ra trong một thời gian dài, có sự "bật đèn xanh" của chính quyền địa phương, một số diện tích đã được chuyển đổi mục đích sử dụng thành đất ở, người dân đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính với Nhà nước. Việc xử lý vi phạm hành chính đối với công trình đã tồn tại nhiều năm, song hành với việc thông báo không rõ ràng các dự án cần thu hồi đất tại khu vực khiến người dân bức xúc, đặt câu hỏi: Nếu chưa có dự án triển khai, liệu các vi phạm trên có tiếp tục được tồn tại như đã từng tồn tại cả chục năm qua? Những trường hợp đã được cấp "sổ đỏ", xây nhà kiên cố sẽ được giải quyết ra sao để bảo đảm quyền lợi chính đáng cho người dân?

Từ thực tế trên, thiết nghĩ cấp có thẩm quyền và cơ quan chức năng, trước hết là UBND quận Hà Đông, cần kiểm tra tổng thể công tác quản lý, sử dụng đất tại khu Trinh Lương, phường Phú Lương, có kết luận rõ ràng về từng trường hợp, nhất là những trường hợp đã được cấp sổ đỏ, thông báo rõ ràng những dự án đã có quyết định thu hồi đất tại khu vực này và tiến hành các thủ tục giải phóng mặt bằng một cách công khai, minh bạch, đúng pháp luật. Được như vậy, tin rằng người dân sẽ đồng thuận chấp hành, không khiếu kiện phức tạp...