Cán bộ phường tiếp tay cho kẻ lừa đảo

Thất thoát tiền tỷ

Năm 2002, thực hiện quyết định của UBND TP Hồ Chí Minh về việc thu hồi đất xây dựng Khu đô thị mới (ĐTM) Thủ Thiêm, Ban bồi thường giải phóng mặt bằng quận 2 áp dụng đơn giá bồi thường đất ở không có giấy tờ hợp lệ theo nhiều mức (chênh lệch khá cao) tùy thời điểm sử dụng. Lợi dụng chủ trương này, một số hộ dân ở An Khánh đã khai man thời điểm tạo lập nhà để hưởng tiền đền bù nhiều hơn.

Năm 1990, Lê Thị Sinh (trú ở 80 Lương Định Của, phường An Khánh) chuyển nhượng 1.600m2 đất nông nghiệp tại tổ 45, KP3, phường An Khánh, nhưng đến năm 2002 mới xây nhà và rào khuôn viên (202m2) để cho thuê. Theo nguồn gốc nhà nêu trên thì đơn giá đền bù chỉ 200.000 đồng/m2, nên Sinh nghĩ cách khai khống thời gian tạo lập nhà để hưởng mức đền bù cao hơn. Tháng 7-2005, Sinh nhờ Lâm Thị Hồng Loan đứng tên lập hồ sơ di dời nhà và nhận tiền bồi thường. Hai bên làm giả giấy mua bán nhà giữa Loan và Đào Thị Hồng (chị chồng Sinh) và khai "nhà xây dựng từ năm 1991". Do vậy, tháng 12-2005, UBND quận ra quyết định bồi thường với khung giá 1,95 triệu đồng/m2 được hơn 435 triệu đồng (cao hơn 10 lần những căn nhà có cùng thời điểm tạo lập), cộng thêm nền đất tái định cư (!?). Như vậy, Sinh chiếm được khoản tiền chênh lệch 403 triệu đồng. Tháng 12-2008, cơ quan điều tra đã khởi tố vụ án, bắt tạm giam Lê Thị Sinh về tội "lừa đảo chiếm đoạt tài sản". Ngoài ra, người thân của Sinh đứng tên nhiều hồ sơ nhận tiền bồi thường di dời nhà đất có dấu hiệu gian dối để hưởng tiền chênh lệch đền bù gần 5 tỷ đồng.

Mở rộng điều tra, Ban chuyên án phát hiện trước đó có hai hộ dân cũng khai báo gian dối nguồn gốc nhà để lừa tiền đền bù. Đó là Huỳnh Công Duệ (ở số 23/9 KP3, phường An Khánh) lừa tiền đền bù căn nhà không số tại tổ 50, ấp 4, phường An Khánh hơn 448 triệu đồng. Duệ nhờ Lê Văn Bình hướng dẫn cách khai gian và làm giả tờ kê khai nhà đất năm 1999 (giả chữ ký của chị Mai Xuân Phượng, Chủ tịch UBND phường An Khánh thời điểm đó và giả con dấu của UBND). Duệ chia cho Bình 90 triệu đồng. Vợ của Bình là Nguyễn Thị Hoàng Lan cũng tham gia làm "dịch vụ khai" hồ sơ giả cho Lê Thiện Thuật (xã Long Khê, huyện Cần Đước, tỉnh Long An). Căn nhà tạm dựng lên sau năm 2002 trên khu gò rạch cũng được khai gian nguồn gốc và làm giả tờ kê khai nhà đất năm 1999 nên được đền bù gần 461 triệu đồng. Thuật chia cho Lan 60 triệu đồng. Vụ án này còn những hồ sơ đền bù có nghi vấn, đáng lo là con số thất thoát tiền tỷ vẫn chưa dừng lại.

Ai đã tiếp tay những hồ sơ gian dối?

Những hồ sơ gian dối trên đã được duyệt đền bù giá cao do xác nhận sai lệch của các cơ quan chức năng địa phương. Cụ thể, Loan được CA phường xác nhận không đúng sự thật là có tạm trú liên tục tại căn nhà di dời trên từ năm 1991 đến 5-12-2005 (ngày đăng ký di dời). Phạm Văn Một (nguyên cán bộ địa chính UBND phường) là thành viên tổ công tác bồi thường giải tỏa chịu trách nhiệm thẩm định, xác minh nguồn gốc đất và thời gian tạo lập nhà nhưng không kiểm tra đối chiếu các tài liệu của Sở Tài nguyên - Môi trường lập và cung cấp như: sổ mục kê năm 1982, sơ đồ nền 1999, sổ kê khai theo dõi nhà đất năm 1999, bản đồ địa chính năm 2002. Từ những thiếu sót trên, Một đã tham mưu cho chủ tịch phường xác nhận sai thời điểm tạo lập nhà của 3 hồ sơ Loan, Duệ, Thuật đứng tên. Đây là điều kiện cần thiết, mấu chốt để 3 hộ dân này có thể chiếm đoạt tiền của dự án.

Còn Hoàng Đức Thuận (nguyên Chủ tịch UBND và đảng ủy viên phường) do thiếu trách nhiệm trong việc giải quyết hỗ trợ tiền di dời mồ mả nên đã bị kỷ luật cách chức và buộc thôi việc. Thời điểm còn là chủ tịch phường, ông Thuận thiếu kiểm tra đôn đốc, ký xác nhận sai thời gian tạo dựng nhà và nguồn gốc đất tạo điều kiện để 2 hộ dân Loan, Duệ chiếm đoạt 851 triệu đồng.

Nhìn lại những trường hợp lừa tiền đền bù, công luận day dứt với câu hỏi vì sao cán bộ chính quyền địa phương lại dễ dàng bỏ qua việc đối chiếu hồ sơ gốc từ Sở Tài nguyên - Môi trường cung cấp dẫn đến sai phạm nghiêm trọng. Do thiếu trách nhiệm hay có động cơ trục lợi? Cơ quan điều tra sẽ tiếp tục làm rõ.

Bình Minh