Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn: Tháng 11 sẽ có phương án về bộ sách giáo khoa thống nhất

Thống nhất một bộ sách giáo khoa

Thảo luận tại tổ Hà Nội, đại biểu Nguyễn Anh Trí (Đoàn Hà Nội) khẳng định, việc thống nhất một bộ sách giáo khoa phải làm, song dự kiến sử dụng bộ sách nào và thời gian nào thực hiện? Vấn đề này liên quan đến Ban soạn thảo, nhưng trong dự Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục chưa có quy định...

“Tôi đề nghị xem xét, bổ sung vào dự thảo luật để sau này Bộ Giáo dục và Đào tạo có thể dễ dàng triển khai thực hiện”, đại biểu Nguyễn Anh Trí kiến nghị.

Một trong những nhiệm vụ trọng tâm được Bộ Chính trị chỉ đạo trong Nghị quyết số 71-NQ/TƯ là: “Từ năm học 2026-2027, thống nhất toàn quốc một bộ sách giáo khoa phù hợp với chương trình giáo dục phổ thông, bảo đảm chất lượng, tính khoa học, tính thực tiễn và công bằng trong tiếp cận tri thức”.

Về vấn đề này, đại biểu Nguyễn Tuấn Thịnh (Đoàn Hà Nội) cho rằng, thể chế hóa việc Nhà nước cung cấp một bộ sách giáo khoa thống nhất toàn quốc là một trong những điểm mới đáng chú ý trong dự thảo Luật Giáo dục sửa đổi lần này. Dự thảo Luật đồng thời cũng quy định thực hiện các giải pháp xã hội hóa sách giáo khoa.

Từ thực tế hiện nay, đại biểu Nguyễn Tuấn Thịnh lưu ý, để việc cung cấp sách giáo khoa miễn phí và sử dụng một bộ sách giáo khoa thống nhất hiệu quả, chúng ta nên quy định việc in sách giáo khoa rồi phát cho các nhà trường. Điều này giúp bảo đảm sử dụng hiệu quả, hằng năm, nhà trường chủ động phát sách giáo khoa cho học sinh.

Góp ý dự thảo Luật Giáo dục Đại học (sửa đổi), đại biểu Nguyễn Thị Lan (Đoàn Hà Nội) đề nghị bổ sung quy định rõ hơn về mô hình “Bí thư cấp ủy kiêm người đứng đầu cơ sở giáo dục đại học công lập”.

Đại biểu Nguyễn Thị Lan cho rằng, nên bổ sung một khoản cụ thể trong Điều 16 hoặc phần quy định chi tiết, nêu rõ: “Đối với cơ sở giáo dục đại học công lập, Bí thư cấp ủy đồng thời là người đứng đầu cơ sở giáo dục (Hiệu trưởng hoặc Giám đốc), chịu trách nhiệm toàn diện trước Đảng, Nhà nước và pháp luật” như tinh thần Nghị quyết số 71-NQ/TƯ.

Góp ý vào dự án Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi), đại biểu Dương Minh Ánh (Đoàn Hà Nội) cho biết, tại điểm b, khoản 3, Điều 7 cho phép các trường đại học được thực hiện chương trình giáo dục nghề nghiệp trong các trường hợp: “Đào tạo ở trình độ đại học đối với nhóm ngành, nghề chuyên môn đặc thù thuộc lĩnh vực nghệ thuật, thể thao được thực hiện chương trình giáo dục trung học nghề và chương trình đào tạo trình độ trung cấp, cao đẳng thuộc cùng nhóm ngành nghề”. Điều khoản này chỉ nên áp dụng đối với các trường đại học giảng dạy chuyên sâu về lĩnh vực nghệ thuật, thể thao bởi đối với các trường đại học này đã có sẵn nguồn nhân lực chất lượng cao.

"Để tránh lãng phí nguồn lực thì quy định trên áp dụng đối với các trường này là hợp lý. Tuy nhiên, không nên áp dụng đại trà đối với các trường đại học dạy đa ngành nghề bởi nhiều lý do khác nhau trong thực tế”, đại biểu Dương Minh Ánh kiến nghị.

Đề nghị công nhận văn bằng trong một số ngành đặc thù

Thảo luận tại tổ, Bộ trưởng Bộ Giáo dục - Đào tạo Nguyễn Kim Sơn (đại biểu Quốc hội Đoàn Hà Nội) cho biết, việc sửa đổi 3 luật lần này không chỉ tháo gỡ điểm nghẽn, giải quyết những điểm tồn tại mà còn khắc phục các hạn chế, quan trọng là kiến tạo và mở đường cho sự phát triển. Tinh thần chỉ đạo của Bộ Chính trị là phải thúc đẩy sự phát triển với tốc độ nhanh, mạnh mẽ hơn của các cơ sở giáo dục, đặc biệt là giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp.

Về việc có một bộ sách giáo khoa thống nhất sử dụng chung trên cả nước ngay từ năm học 2026-2027, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, Bộ Giáo dục và Đào tạo đang xây dựng đề án, trong đó có phương án và sẽ trình Thủ tướng phê duyệt, cố gắng nhanh nhất trong tháng 11 có phương án về việc có một bộ sách giáo khoa thống nhất sử dụng chung trên cả nước.

Đánh giá việc cơ quan soạn thảo đề nghị hệ thống văn bằng chứng chỉ cấp quốc gia gồm đại học (cử nhân), thạc sĩ, tiến sĩ là quan điểm đúng đắn, đại biểu Trần Thị Nhị Hà (Đoàn Hà Nội) cho rằng, đối với một số ngành nghề đặc thù (như ngành Y tế), ngoài việc đào tạo các cấp bằng cử nhân, thạc sĩ, tiến sĩ về y học, ngành này còn có các hình thức đào tạo rất phù hợp với thực tế, như: Bác sĩ nội trú, bác sĩ chuyên khoa cấp I (CKI) và bác sĩ chuyên khoa cấp II (CKII).

Theo đại biểu, lực lượng bác sĩ chuyên khoa này cung cấp nhân lực y tế chất lượng cao cho xã hội. Đặc biệt, bác sĩ chuyên khoa cấp II có trình độ thực hành cao và đóng góp rất nhiều cho bệnh nhân trong quá trình điều trị bệnh. Từ thực tế này, đại biểu đề nghị công nhận văn bằng trong một số ngành đặc thù trong Luật Giáo dục đại học.

Đề cập nội dung này, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, đây là vấn đề được Bộ Y tế và nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm, từng tổ chức cuộc làm việc trong quá trình soạn thảo.

Ghi nhận các bác sĩ chuyên khoa và bác sĩ nội trú là những người rất giỏi chuyên môn, có trình độ nghề nghiệp cao và xứng đáng được tôn vinh, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho rằng, làm thế nào để tích hợp các văn bằng này vào khung trình độ quốc gia chung, bởi bác sĩ nội trú hay bác sĩ chuyên khoa thể hiện mức độ chuyên sâu, thuần thục về kỹ năng chuyên môn, nghề. Ban soạn thảo sẽ nghiên cứu kỹ lưỡng, cầu thị để có hướng xử lý phù hợp. Tuy nhiên, việc công nhận văn bằng, trình độ cần được xem xét hài hòa với khung trình độ quốc gia để bảo đảm thống nhất.

Đề cập thực tế các trường đại học hiện nay đều thực hiện chức năng, nhiệm vụ độc lập, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, mô hình “đại học vùng” đã được nhấn mạnh trong các văn bản chỉ đạo chính trị quan trọng. Cụ thể, 6 nghị quyết về phát triển vùng kinh tế - xã hội được Bộ Chính trị ban hành thời gian qua cũng xác định một số đại học sẽ tiếp tục phát triển thành đại học vùng. Từ cơ sở đó, Bộ trưởng cho rằng, mô hình “đại học vùng” là mô hình ổn định, là trọng tâm trong giáo dục đại học cho các vùng miền.

Liên quan đến cơ chế đặc thù cho Đại học Quốc gia, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh: “Cũng như Thủ đô Hà Nội có Luật Thủ đô, 2 đại học quốc gia cần cơ chế đặc biệt để thực hiện sứ mệnh đầu tàu trong giáo dục đại học. Việc Thủ tướng bổ nhiệm Giám đốc Đại học Quốc gia là cần thiết để khẳng định tính đặc thù và vai trò chiến lược của hai đơn vị này".