Chi cục Kiểm lâm tỉnh Thừa Thiên - Huế đã thông báo với báo chí xác định nguyên nhân gây tử vong bò tót và có những nhận định ban đầu về cái chết của cá thể bò tót sau khi các lực lượng chức năng tiến hành xử lý, cứu hộ động vật hoang dã quý hiếm này tại sân bay quốc tế Phú Bài - Huế.
Nguyên nhân bò tót quý hiếm bị chết do tiêm thuốc gây mê quá liều được loại trừ |
Theo Chi cục Kiểm lâm tỉnh Thừa Thiên - Huế, Tiến sỹ Phan Việt Lâm, Giám đốc Thảo cầm viên Sài Gòn dẫn đầu đoàn cứu hộ đã có mặt tại sân bay Phú Bài ngay sáng 24-7 để tìm phương án tốt nhất cho bò tót xuất hiện tại Huế. Các chuyên gia xác định, đây là cá thể bò tót (Bos gaurus), con đực đã trưởng thành, loài động vật thuộc nhóm IB, được quy định tại Nghị định số 32 của Chính phủ về danh mục các loài động, thực vật quý hiếm, được ghi vào Sách đỏ Việt Nam.
Sau khi được sự chỉ đạo của Tổng Cục Lâm nghiệp và tỉnh Thừa Thiên – Huế, đoàn chuyên gia lựa chọn phương án bắn thuốc mê để đưa cá thể này về nuôi nhốt tại Trại voi ở xã Thủy Bằng (thị xã Hương Thủy) nhưng cuối cùng bò tót đã chết và đã được phẫu thuật pháp y trong đêm 24-7.
Sau khi phẫu thuật, bò tót đã được tiến hành tiêu hủy ngay tại chỗ. Mật bò tót được đập nát. Các bộ phận như thịt, xương, da, nội tạng… được phun hóa chất, đào hố chôn. Còn phần sọ được bàn giao cho khoa Sinh học, Trường Đại học Khoa học Huế xử lý tiêu bản làm mẫu vật bảo tàng thiên nhiên. UBND xã Thủy Bằng, Hạt kiểm lâm thị xã Hương Thủy bảo vệ hiện trường ít nhất năm ngày để tránh việc dân đào trộm lấy thịt.
Theo ông Nguyễn Viết Hoạch, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh, kiêm Chi cục Trưởng Chi cục Kiểm lâm Thừa Thiên - Huế, nhận định ban đầu của Hội đồng khám nghiệm cho thấy, bò tót chết với nhiều bệnh lý xuất hiện như sau: bụng dưới chướng hơi; khí quản và phổi xung huyết; tim xuất huyết, tụ huyết ở cơ tim và vành mở cơ tim; gan, mật bị sưng, ruột non và ruột già xuất huyết có máu bên trong; mạch tràng treo ruột sưng; manh tràng có xuất huyết và trực tràng bị xuất huyết nặng.
Một nguyên nhân khác, do bò tót là loài hoang dã rất mẫn cảm với các nhiễu loạn môi trường sống, bị lạc đàn, nhiều ngày phải sống trong hoàn cảnh hoàn toàn không phù hợp với loài này nên sức khỏe của con thú đã suy kiệt rất nghiêm trọng.
Đặc biệt, bò tót là loài rất háo nước, khả năng nhịn nước rất kém, trong khi đó khu vực sân bay thiếu nguồn nước, nhiệt độ ngoài trời cao, thời tiết rất hanh khô, bê tông sân bay hấp thu nhiệt khiến khu vực sân bay càng nóng hơn; thiếu thức ăn lại bị truy đuổi, không được nghỉ ngơi, bị stress nghiêm trọng do tiếng ồn của động cơ và có rất nhiều người hiếu kỳ đứng xem xung quang hàng rào sân bay nên khả năng suy kiệt con vật càng nghiêm trọng.
Chi cục trưởng Chi cục Thú y tỉnh Thừa Thiên - Huế, ông Nguyễn Văn Hưng thì cho rằng, hiện tại Chi cục Thú y tỉnh đang tiến hành xét nghiệm các mẫu bệnh phẩm thu nhận từ con bò tót trên sau khi các cơ quan chức năng giải phẫu để giám định pháp y vào tối 24-7.
Tuy nhiên, qua kết quả giải phẫu có thể nhận định con bò chết là do kiệt sức và bị bệnh đường ruột, bệnh nội khoa rất nặng. Ông Hưng giải thích: “Do con bò kiệt sức từ trước nên mới tách đàn và đi lạc về miền xuôi. Trước khi tách đàn về xuôi, con bò tót bị chảy máu đường ruột, bị bệnh tiêu hoá, phân có máu rất nhiều, xuất huyết ở trực tràng… Cùng với đó, con bò do thiếu thức ăn, nước uống, thay đổi môi trường, lại bị rượt đuổi (có thể là trong quá trình các lực lượng tiếp cận để khống chế con bò) nên con bò kiệt sức và chết”
Nhiều người chứng kiến việc cứu hộ và xử lý bò tót tại sân bay Phú Bài, cũng như dư luận cho rằng, có khả năng vì đánh thuốc mê quá liều dẫn đến bò chết. Ông Nguyễn Viết Hoạch đã giải thích: “Cần chờ kết luận cuối cùng từ việc xét nghiệm của cơ quan thú y. Việc cứu hộ con bò tót lần đầu tiên xuất hiện tại Thừa Thiên - Huế đã thành công, cái được là sau khi phát hiện, cơ quan chức năng đã huy động lực lượng để khoanh vùng cư trú của bò tót tại khu vực sân bay, không để bò tiếp tục ra khu dân cư, gây thiệt hại về người và tài sản của dân; thứ hai là lực lượng cứu hộ và cơ quan chức năng đã lựa chọn phương án tối ưu nhất, đã làm hết sức, đúng quy trình nhằm cứu sống con vật này để thả về rừng. Tuy nhiên, vẫn không cứu hộ được con vật quý hiếm này, đây là điều rất buồn và đáng tiếc, ngoài mong muốn của các cơ quan chức năng”.
Nguyên nhân dẫn đến cái chết đáng tiếc của một con vật được liệt vào Sách Đỏ Việt Nam hiện đang tồn tại rất ít tại nước ta vẫn đang chờ kết luận cuối cùng.
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.