Bổ sung nhiệm vụ, quyền hạn của Điều tra viên là Trưởng Công an cấp xã

Trình bày Tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng hình sự, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao Nguyễn Huy Tiến cho biết, Dự thảo Luật nhằm sửa đổi, bổ sung các điều luật liên quan đến sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy các cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng và các cơ quan có liên quan.

Cụ thể, bổ sung quy định Điều tra viên trung cấp trở lên (của Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an cấp tỉnh) là Trưởng Công an, Phó Trưởng Công an cấp xã được Thủ trưởng Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an cấp tỉnh phân công có thẩm quyền tiến hành khởi tố, điều tra vụ án hình sự về tội ít nghiêm trọng, nghiêm trọng, có mức cao nhất của khung hình phạt đến 7 năm tù xảy ra trên địa bàn cấp xã, để đáp ứng yêu cầu thực tiễn khi không tổ chức công an cấp huyện.

Dự thảo Luật cũng sửa đổi một số vấn đề liên quan đến thẩm quyền tố tụng của hệ thống Viện Kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân từ 4 cấp còn 3 cấp; sửa đổi tên gọi, bộ máy của hải quan, kiểm lâm, kiểm ngư khi tiến hành một số hoạt động điều tra trong Bộ luật Tố tụng hình sự; sửa đổi các quy định liên quan việc không tổ chức nhà tạm giữ, cơ quan thi hành án hình sự công an cấp huyện…

Ngoài ra, dự thảo Luật bổ sung trình tự, thủ tục điều tra, truy tố trong trường hợp bị can vắng mặt; sửa đổi trình tự, thủ tục thi hành án tử hình theo hướng bổ sung thời hạn xem xét quyết định ân giảm và thời hạn tòa án quyết định hoãn thi hành án 2 năm khi có căn cứ…; sửa đổi thời hạn giám định cho phù hợp với Luật Giám định tư pháp và những vấn đề khác có liên quan…

Trình bày Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban tán thành nội dung sửa đổi, bổ sung của dự thảo Luật và nhận thấy, dự thảo Luật đã cơ bản bám sát các nghị quyết, kết luận của Đảng.

Bên cạnh đó, Ủy ban đề nghị Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao trong quá trình chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo Luật, cần tiếp tục rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung các quy định khác có liên quan nhằm bảo đảm phù hợp với mô hình tổ chức mới của cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân.

Ủy ban Pháp luật và Tư pháp nhận thấy, trong bối cảnh sau sắp xếp đơn vị hành chính, việc dự thảo Luật đề xuất bổ sung một số nhiệm vụ, quyền hạn cho Điều tra viên là Trưởng Công an cấp xã (hoặc Phó Trưởng Công an cấp xã) tương tự như nhiệm vụ, quyền hạn của thủ trưởng cơ quan điều tra là rất cần thiết nhằm chỉ đạo, giải quyết kịp thời các vụ việc, vụ án về tội ít nghiêm trọng và tội nghiêm trọng xảy ra trên địa bàn cấp xã.

Tuy nhiên, nội dung quy định cụ thể về nhiệm vụ, quyền hạn của Điều tra viên là Trưởng Công an cấp xã (hoặc Phó Trưởng Công an cấp xã) có nhiều nội dung chưa phù hợp, mâu thuẫn với các nội dung khác của Bộ luật Tố tụng hình sự và mâu thuẫn ngay trong dự thảo Luật, do đó sẽ phát sinh vướng mắc và không khả thi khi triển khai trên thực tế.

Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo rà soát kỹ lưỡng các quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự để sửa đổi, bổ sung các nội dung liên quan đến nhiệm vụ, quyền hạn của Điều tra viên thuộc Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an cấp tỉnh được bố trí là Trưởng Công an cấp xã (hoặc Phó Trưởng Công an cấp xã), bảo đảm chặt chẽ, thống nhất, khả thi, đáp ứng yêu cầu giải quyết kịp thời các vụ việc, vụ án xảy ra trên địa bàn cấp xã.