Bỏ phiếu chọn mẫu Tượng đài Hùng Vương: Cân nhắc kỹ về tính toàn diện

Ba mẫu tượng đài lấy ý kiến của người dân thập phương được Hội đồng nghệ thuật uy tín trong ngành tuyển chọn từ 21 mẫu dự thi "Sáng tác phác thảo Tượng đài Hùng Vương tại Khu di tích lịch sử Đền Hùng" do UBND tỉnh Phú Thọ phát động từ tháng 8-2015. Các phác thảo gồm tượng mẫu (cao chừng 3m), hình ảnh phối cảnh, thuyết minh phác thảo, đánh số HV-01, HV-02, HV-03, được trưng bày trang trọng cạnh nhau tại sân trung tâm Khu di tích lịch sử Đền Hùng.

Ở mẫu HV-01, tượng Vua Hùng đứng với tư thế chắc chắn, uy nghi trên bệ trong khối quần thể hình ảnh mây trời, núi, sóng biển với những hoa văn Đông Sơn gợi về truyền thuyết Sơn Tinh - Thủy Tinh. Vẻ quắc thước, hình dáng dũng mãnh của Hùng Vương thể hiện con người thời đầu dựng nước, chế ngự thiên nhiên, chống giặc ngoại xâm, bảo vệ bờ cõi. Tuy nhiên, về tổng thể thì mẫu thiết kế này hơi rườm rà, khiến cho hình tượng Vua Hùng chưa thật sự nổi bật.

Mẫu HV-02 thì hướng đến sự cô đọng về hình tượng, cũng là mẫu đang nhận được nhiều sự ủng hộ của giới chuyên môn và người dân. Hình ảnh Vua Hùng đứng vững chãi và chiếm lĩnh toàn bộ không gian, tạo ra sự vĩ đại của một vị vua Tổ khai quốc. Chân dung Vua Hùng cũng mang những đặc điểm từ kho tàng văn hóa tiền Đông Sơn và Đông Sơn, thể hiện sự nghiên cứu kỹ lưỡng của nhóm thiết kế, như: Mũ lông chim chín chiếc (biểu tượng tia sáng mặt trời), áo giáp họa tiết tia mặt trời, thắt lưng hình rùa, các giáp ống tay, chân mang hoa văn đặc sắc của trống đồng Đông Sơn…

Vua Hùng đứng trên bệ hình tượng vuông - tròn, thể hiện triết lý âm dương và gợi nhắc đến truyền thuyết "Bánh chưng, bánh giầy". Phía dưới khối trụ là bốn cánh cửa tâm linh chắt lọc từ hình tượng nhà thời Đông Sơn, mở rộng bốn phía đón linh khí đất trời về hội tụ. Ngoài ra, theo ý tưởng của nhóm thiết kế mẫu tượng đài này thì chân tượng còn tận dụng để làm thành khu trưng bày các tượng, trang phục, vật dụng… liên quan đến các thời Vua Hùng.

Còn ở mẫu HV-03, hình tượng Vua Hùng đứng thẳng, hiên ngang, nét mặt vui tươi, nhân ái hướng tới nhân dân. Trang phục cũng được nghiên cứu khá kỹ với những họa tiết phù hợp với lịch sử. Đấng quân vương đang cầm trên tay những hạt thóc, như dạy người dân cấy lúa, có liên tưởng đến lễ hội Tịch Điền xưa kia. Bên hông người còn có chiếc rìu đồng biểu hiện sức mạnh và quyền lực của vua thời đó là thủ lĩnh các bộ lạc. Dưới chân Vua Hùng là khối hình cánh đồng lúa trĩu bông, đồng thời người cũng đứng trên bệ khối vuông - tròn điểm nhiều hình phù điêu tả cảnh sinh hoạt của cư dân thời đại Hùng Vương. Nhóm tác giả muốn thể hiện Vua Hùng giản dị, gần gũi nhân dân, tạo dựng nền văn minh lúa nước lâu đời. Song về mặt cảm quan thì thân hình tượng và các chi tiết chưa toát lên được tầm vóc của người.

Các mẫu tượng đài này còn được tiếp tục trưng bày qua dịp lễ hội Đền Hùng. Theo họa sĩ Hoàng Đức Toàn, nguyên Cục trưởng Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm (Bộ VH,TT&DL), thành viên Hội đồng nghệ thuật: Cuộc thi đến nay khá thành công, bởi 3 mẫu phác thảo này nếu được góp ý, chỉnh sửa chi tiết hơn đều có thể xây dựng thành tượng đài. Tuy nhiên, phương án nào thể hiện sự toàn diện về quy mô, kích thước, tỷ lệ phù hợp với kiến trúc, quy hoạch, cảnh quan của Khu di tích lịch sử Đền Hùng thì người dân cần cân nhắc trước khi bỏ phiếu.