Bịt “kẽ hở” trong hoạt động giết mổ

Trên địa bàn thành phố Hà Nội hiện có 701 cơ sở giết mổ động vật, sản lượng cung cấp khoảng 450 tấn thịt/ngày. Trong số này chỉ có 150 cơ sở giết mổ được kiểm soát theo quy định, chiếm 21,4%. Dù công tác kiểm soát giết mổ động vật đã tăng 9% so với cùng kỳ năm trước nhưng vẫn còn tỷ lệ lớn thịt tiêu thụ chưa qua kiểm soát, tiềm ẩn nguy cơ lây lan dịch bệnh, mất an toàn thực phẩm.

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội, trong 6 tháng đầu năm 2025, ngành Thú y thành phố đã kiểm soát giết mổ tại 100% cơ sở quy mô lớn, đáp ứng khoảng 60% nhu cầu thị trường. Tuy nhiên, bài toán đặt ra là làm sao “bao phủ” được khu vực giết mổ nhỏ lẻ, nơi tồn tại nhiều vi phạm và khó khăn trong kiểm tra, xử lý. Nhiều trường hợp thịt chưa qua kiểm soát thú y vẫn dễ dàng len lỏi vào chợ dân sinh, thậm chí cả siêu thị, cửa hàng tiện ích. Từ một vài sự việc lùm xùm gần đây trên mạng xã hội liên quan đến thịt lợn bẩn, người tiêu dùng lại một lần nữa phải đối diện với nỗi lo: Hằng ngày chúng ta tiêu thụ thực phẩm có bảo đảm an toàn?

Trước thực tế trên, UBND thành phố Hà Nội kịp thời ban hành Chỉ thị số 07/CT-UBND ngày 16-4-2025 yêu cầu tăng cường công tác quản lý, kiểm soát giết mổ động vật. Triển khai chỉ thị này, Chi cục Chăn nuôi, Thủy sản và Thú y (Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội) đã lập Kế hoạch số 43/KH-CNTS&TY, tổ chức kiểm tra, giám sát chuyên đề trên toàn địa bàn thành phố. Theo đó, từ đầu tháng 6-2025 đến nay, Chi cục đã kiểm tra 35 cơ sở giết mổ tại các huyện: Thanh Trì, Phú Xuyên, Đông Anh, Chương Mỹ…

Những cuộc kiểm tra bước đầu mang lại hiệu ứng tích cực, vừa xử lý vi phạm, vừa kết hợp tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho các tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực này.

Tuy có nhiều động thái quyết liệt, song nếu chỉ dừng ở kiểm tra, xử phạt, thì các vi phạm sẽ tái diễn. Do đó, các ngành chức năng của thành phố Hà Nội cần kiểm soát đồng bộ từ chăn nuôi, vận chuyển, phân phối đến tiêu dùng. Hơn nữa, để giải quyết tận gốc, thành phố cần xây dựng chiến lược kiểm soát giết mổ theo hướng quy hoạch vùng giết mổ tập trung; khuyến khích xã hội hóa đầu tư vào các cơ sở giết mổ hiện đại; tăng cường chuyển đổi số trong kiểm dịch và truy xuất nguồn gốc.

Ngoài ra, người tiêu dùng không thể tự phân biệt đâu là thịt sạch, đâu là thịt bẩn nếu thiếu hệ thống kiểm soát hiệu quả từ phía cơ quan quản lý nhà nước. Mỗi sai sót, mỗi “kẽ hở” dù nhỏ trong hoạt động giết mổ cũng có thể dẫn đến hệ lụy lớn đối với sức khỏe cộng đồng, nhất là trong bối cảnh dịch bệnh có nguy cơ tái bùng phát trên gia súc, gia cầm như cúm A/H5N1, bệnh Dịch tả lợn châu Phi... Vì vậy, công tác kiểm tra, siết chặt giết mổ không chỉ là yêu cầu về hành chính mà là cảnh báo nghiêm túc về mối liên hệ sống còn giữa vệ sinh giết mổ và sự an toàn của xã hội.

Việc thành phố chủ động “gõ cửa” từng cơ sở giết mổ để kiểm tra, chấn chỉnh là tín hiệu đáng mừng. Nhưng để công tác này đạt hiệu quả bền vững, rất cần hệ thống pháp lý đồng bộ, nền tảng công nghệ mạnh mẽ và tinh thần kiên quyết “không nhân nhượng với thực phẩm bẩn”. Đặc biệt, không nên để tình trạng “mất bò mới lo làm chuồng” xảy ra trên địa bàn Thủ đô!