Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng: Đảm bảo các chính sách phải có tính đột phá, tầm nhìn dài hạn

Kiên định định hướng phát triển 2 thành phố trực thuộc và 5 trục phát triển

Cụ thể, về Định hướng nghiên cứu Đồ án điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065), Bí thư Thành ủy cho biết, trên cơ sở kết quả thảo luận tại hội nghị, Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố cơ bản thống nhất với Định hướng nghiên cứu Điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố giao Ban Thường vụ Thành ủy chỉ đạo Ban Cán sự đảng UBND thành phố tổng hợp, tiếp thu tối đa các ý kiến đóng góp xác đáng của các đại biểu dự họp để cập nhật, bổ sung trong quá trình lập Đồ án.

Đồng thời, để đảm bảo tính khả thi, hiệu quả của Đồ án, Bí thư Thành ủy đề nghị cần lưu ý 4 nhóm nội dung quan trọng.

Một là, thống nhất điều chỉnh thời hạn của Đồ án quy hoạch là “Điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065” như đề nghị của Bộ Xây dựng để thống nhất với Khoản 3 Điều 25 Luật Quy hoạch đô thị 2009 (thời hạn quy hoạch đối với quy hoạch chung thành phố trực thuộc Trung ương từ 20 đến 25 năm, tầm nhìn đến 50 năm).

Hai là, trong quá trình nghiên cứu định hướng điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô, các cơ quan chuyên ngành của thành phố cần bám sát các nội dung Nghị quyết số 15-NQ/TƯ ngày 5-5-2022 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Nghị quyết số 06-NQ/TƯ ngày 24-1-2022 của Bộ Chính trị về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và Nghị quyết số 30-NQ/TƯ ngày 23-11-2022 về phát triển vùng Đồng bằng sông Hồng và các nghị quyết, kết luận liên quan khác của Trung ương và Bộ Chính trị.

Ba là, việc điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô phải bảo đảm định hướng “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”; kế thừa các định hướng cơ bản của Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1259/QĐ-TTg ngày 26-7-2011, đảm bảo phù hợp với nghiên cứu định hướng Quy hoạch tổng thể quốc gia, Quy hoạch vùng Đồng bằng sông Hồng, quy hoạch các ngành quốc gia, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của Thủ đô, Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Đồng thời, phải khai thác được hiệu quả các điều kiện tự nhiên; giữ gìn bản sắc văn hóa; từng bước nâng cao chất lượng đô thị và nông thôn; đồng bộ giữa xây dựng mới và cải tạo, chỉnh trang, bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa; hài hòa giữa phát triển kinh tế với văn hóa - xã hội, bảo vệ môi trường, thích ứng biến đổi khí hậu; đảm bảo an ninh quốc phòng. Phát huy hiệu quả mọi nguồn lực xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng xã hội và hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, hiện đại; tập trung ưu tiên các dự án hạ tầng giao thông và hạ tầng số theo các chiến lược, mô hình phát triển kinh tế Thủ đô và của vùng Thủ đô.

Bốn là, kiên định với định hướng phát triển 2 thành phố trực thuộc Thủ đô là: Thành phố Bắc sông Hồng (Mê Linh - Sóc Sơn - Đông Anh), thành phố phía Tây Hà Nội (Hòa Lạc - Xuân Mai) và 5 trục phát triển là:

(1). Trục không gian sông Hồng, lấy sông Hồng là trục xanh, cảnh quan trung tâm, thay đổi quan điểm phát triển theo hướng quay mặt ra sông thay vì quay lưng ra sông như hiện nay;

(2). Trục không gian hồ Tây - Ba Vì kết nối giữa đô thị trung tâm với các đô thị vệ tinh;

(3). Trục không gian hồ Tây - Cổ Loa xác lập không gian kiểm soát đặc biệt là tổ hợp các khu chức năng công cộng gắn với các công trình biểu tượng;

(4). Trục không gian Nhật Tân - Nội Bài là trục đô thị thông minh;

(5). Trục không gian phía Nam kết nối không gian sinh thái với cụm du lịch tâm linh tại huyện Mỹ Đức và tỉnh Hà Nam.

Tiếp tục nghiên cứu, đề xuất xây dựng thêm 1 sân bay quốc tế đáp ứng yêu cầu phát triển vùng Thủ đô và khu vực phía Bắc như tinh thần Nghị quyết số 15-NQ/TƯ của Bộ Chính trị, đồng thời đề xuất một số sân bay trên địa bàn Thủ đô chuyển thành lưỡng dụng để phục vụ nhu cầu trước mắt và lâu dài cho Thủ đô.

“Đây sẽ là tiền đề tạo cực tăng trưởng mới để phát triển kinh tế - xã hội đối với các khu vực của thành phố. Ngoài ra, cũng cần nghiên cứu, tính toán định hướng phát triển Hà Nội với vai trò dẫn dắt, tạo sức mạnh lan tỏa trong vùng Thủ đô bằng việc nghiên cứu đầu tư, nâng cấp, mở rộng các tuyến giao thông kết nối liên vùng với các tỉnh như: Bắc Ninh, Hưng Yên, Vĩnh Phúc…, kể cả đường bộ và đường sắt”, Bí thư Thành ủy Hà Nội chỉ rõ.

Đề xuất các công trình văn hóa, kiến trúc cảnh quan đặc sắc

Đối với Đề cương định hướng Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, Bí thư Thành ủy Đinh Tiến Dũng cho biết, hội nghị cơ bản tán thành với nội dung Đề cương định hướng Quy hoạch Thủ đô đã bám sát và cụ thể hóa các chủ trương, đường lối của Đảng, các Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ và thành phố, đặc biệt là định hướng phát triển Thủ đô Hà Nội “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại” theo tinh thần Nghị quyết số 15-NQ-TƯ của Bộ Chính trị.

Thay mặt Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố, đồng chí Đinh Tiến Dũng đề nghị, trong thời gian tới, Ban Cán sự đảng UBND thành phố tiếp tục nghiên cứu, rà soát nội dung quy hoạch để bảo đảm phù hợp với Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; Quy hoạch vùng Đồng bằng sông Hồng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; đồng bộ, thống nhất về tổ chức không gian với Đồ án điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội.

Đề nghị nghiên cứu, tiếp thu tối đa các ý kiến tham gia tại hội nghị, Bí thư Thành ủy đồng thời lưu ý 7 nội dung cần tập trung thực hiện. Cụ thể, đồng chí yêu cầu phải nhấn mạnh quan điểm “xây dựng người Hà Nội hào hoa, thanh lịch, nghĩa tình, văn minh, tiêu biểu cho văn hóa, lương tri và phẩm giá con người Việt Nam” theo đúng Nghị quyết số 15-NQ/TƯ của Bộ Chính trị; nghiên cứu các tiêu chí của “Thành phố kết nối toàn cầu” tại mục tiêu phát triển Thủ đô đến năm 2045, làm cơ sở đề xuất phương hướng, giải pháp cụ thể để triển khai thực hiện đáp ứng các tiêu chí này.

Cũng theo lưu ý của Bí thư Thành ủy, cơ quan lập quy hoạch cần bổ sung, làm rõ hơn vai trò của kinh tế du lịch trong giai đoạn tới, trên cơ sở đánh giá đúng thực trạng, tiềm năng, lợi thế và đề xuất phương hướng phát triển đảm bảo phù hợp với tình hình thực tiễn của thành phố; nhấn mạnh về các điều kiện đặc thù, tiềm năng của hệ thống sông, hồ và rừng của Thủ đô không chỉ có vai trò là cảnh quan, sinh thái, môi trường mà còn có ý nghĩa về giá trị văn hóa - lịch sử và coi đây là nguồn lực để phát triển của Hà Nội.

Đồng chí Đinh Tiến Dũng cũng chỉ đạo bổ sung, nhấn mạnh hơn các yếu tố tiểu vùng văn hóa để thấy được tính đa sắc, hội tụ của Thủ đô ngàn năm văn hiến (văn hóa Kinh Bắc, xứ Đoài, xứ Đông, văn hóa Thăng Long, Kẻ Chợ) và nghiên cứu định hướng phát triển vừa bảo đảm hội tụ, vừa gìn giữ được văn hóa của từng vùng; đồng thời gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa nông thôn, văn hóa lúa nước của vùng Đồng bằng sông Hồng; khai thác hiệu quả cảnh quan thiên nhiên, giữ gìn bản sắc văn hóa đặc trưng của vùng nông thôn bắc bộ, kết hợp với phát triển du lịch xanh; qua đó góp phần phát huy yếu tố văn hiến, văn hóa thành nguồn lực mới để xây dựng và phát triển Thủ đô.

Đáng chú ý, Bí thư Thành ủy còn lưu ý, cần nhấn mạnh chính sách ưu tiên sử dụng quỹ đất sau di dời các cơ sở công nghiệp gây ô nhiễm môi trường, cơ sở giáo dục đại học, bệnh viện theo quy hoạch ra khỏi khu vực nội thành để xây dựng công trình công cộng, phúc lợi xã hội. Về danh mục các dự án trọng điểm, đề nghị bổ sung yêu cầu trong nghiên cứu, đề xuất các công trình văn hóa, kiến trúc cảnh quan đặc sắc của thời đại để có kế hoạch đầu tư hiệu quả.

Ngoài ra, trong quá trình nghiên cứu lập quy hoạch, Ban Cán sự đảng UBND thành phố tiếp tục chỉ đạo các cơ quan, đơn vị liên quan tranh thủ ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học dưới các hình thức, lấy ý kiến các bộ, ban, ngành Trung ương và các địa phương theo quy định, đặc biệt là công bố công khai để lấy ý kiến của nhân dân Thủ đô để vừa tiếp thu tinh hoa, trí tuệ, vừa tạo sự thống nhất, đồng thuận chung trong quá trình tổ chức thực hiện quy hoạch.

Đảm bảo các chính sách phải thực sự có tính đột phá

Về Báo cáo tình hình xây dựng Luật Thủ đô (sửa đổi), đồng chí Đinh Tiến Dũng nêu rõ, Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố ghi nhận sự nỗ lực, cố gắng của Ban Chỉ đạo xây dựng Luật Thủ đô (sửa đổi) và Ban Cán sự đảng UBND thành phố đã tích cực phối hợp chặt chẽ với Ban Cán sự đảng Bộ Tư pháp để xây dựng các hồ sơ, tài liệu, tổ chức các hội nghị, hội thảo, nghiên cứu, đề xuất, hoàn thiện các chính sách đề nghị xây dựng Luật Thủ đô (sửa đổi) một cách bài bản, khoa học; được Chính phủ đánh giá cao và cơ bản thông qua 9 nhóm chính sách trong Hồ sơ đề nghị xây dựng Luật làm cơ sở để thành phố chủ động triển khai xây dựng dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi).

Tại hội nghị lần thứ mười hai, nhiều ý kiến đã tham gia, đóng góp rất sâu sắc, có chất lượng, tập trung vào 12 vấn đề Ban Cán sự đảng UBND thành phố trình xin ý kiến; đồng thời, nhiều ý kiến cũng đã tham gia, đóng góp, bổ sung thêm các chính sách, giải pháp xây dựng Luật Thủ đô (sửa đổi).

Theo Bí thư Thành ủy Hà Nội, Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố giao Ban Cán sự đảng UBND thành phố tổng hợp tiếp thu đầy đủ những ý kiến đóng góp của các đại biểu tại hội nghị để tiếp tục hoàn thiện thêm một bước nữa dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi). Trong đó, cần lưu ý 4 nội dung, cụ thể:

Một là, về nguyên tắc, tiếp thu tối đa những nội dung có sự thống nhất cao; đề nghị Ban Cán sự đảng UBND thành phố tiếp tục củng cố, hoàn thiện về nội hàm, cơ sở lý luận, thực tiễn của chính sách để đảm bảo tính khả thi, hợp lý và có tính thuyết phục cao khi đưa ra đề xuất với Trung ương, Chính phủ và Quốc hội.

Đối với những nội dung còn có ý kiến khác nhau, đề nghị tiếp tục có sự nghiên cứu, phân tích, đánh giá rõ hơn cả về lý luận, thực tiễn và pháp lý; làm rõ được những yếu tố tác động, mặt tích cực, tiêu cực của từng phương án; qua đó so sánh, lựa chọn được phương án, giải pháp phù hợp nhất với đặc điểm, tình hình và vị thế của Thủ đô.

Hai là, tiếp tục rà soát, tiếp thu, thể chế hóa tối đa những điểm đột phá, đặc thù tại các nghị quyết, chủ trương của Đảng, Chính phủ, Quốc hội liên quan đến Thủ đô, đặc biệt là Nghị quyết số 15-NQ/TƯ của Bộ Chính trị và các nghị quyết của Trung ương, của Bộ Chính trị trong thời gian qua về phát triển đô thị Việt Nam, về đất đai, về phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn và về phát triển vùng Đồng bằng sông Hồng…

Ba là, từ kết quả nghiên cứu, đánh giá việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển cho một số tỉnh, thành phố trong thời gian qua; những văn bản tháo gỡ khó khăn về cơ chế, chính sách của Quốc hội, Chính phủ (như trong việc triển khai dự án đường Vành đai 4); nghiên cứu, chọn lọc những nội dung phát huy tốt, hiệu quả trong thực tiễn để đưa vào dự án Luật Thủ đô (sửa đổi). Đồng thời, bám sát quá trình xây dựng, trình Quốc hội ban hành Nghị quyết mới thay thế Nghị quyết số 54/2017/QH14 ngày 24-11-2017 của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hồ Chí Minh để nghiên cứu, chọn lọc những chính sách đặc thù, có sự tương đồng giữa 2 thành phố lớn, đô thị đặc biệt của cả nước.

Bốn là, tiếp tục rà soát các chính sách về đầu tư, tài chính - ngân sách, quy hoạch, đất đai, xây dựng, giao thông, môi trường, văn hóa, khoa học và công nghệ, tổ chức bộ máy, biên chế để bổ sung, hoàn thiện; trong đó lưu ý làm rõ nội hàm, cụ thể hóa các chính sách, đặc biệt là các cơ chế về: Tỷ lệ điều tiết ngân sách, cơ chế tài chính đất đai; cơ chế đầu tư công; cơ chế cải tạo, chỉnh trang tái thiết đô thị; cơ chế tách dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng ra khỏi dự án đầu tư công (thành dự án độc lập); cơ chế, chính sách để xử lý, thúc đẩy các dự án chậm triển khai, nhất là các dự án được phê duyệt từ trước thời điểm điều chỉnh mở rộng địa giới hành chính Thủ đô; cơ chế phát triển tiềm lực khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo; việc quy hoạch, thu phí, cho thuê lòng đường, vỉa hè… Đảm bảo các chính sách phải thực sự có tính đột phá, khả thi, hiệu lực, hiệu quả, thu hút được các nguồn lực tài chính công và tư, phát huy được nguồn lực đất đai, tài sản công, thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao cho sự phát triển của Thủ đô và của cả vùng Thủ đô.

Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng nhìn nhận, ba nội dung vừa nêu trên là các nội dung rất quan trọng đối với sự phát triển lâu dài, bền vững của Thủ đô, có mối quan hệ mật thiết với nhau. Trong đó, Quy hoạch Thủ đô là quy hoạch định hướng, có quy mô và tầm bao quát rộng trên tất cả lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh và đối ngoại gắn với phát triển kết cấu hạ tầng, phân bổ và sử dụng hiệu quả các nguồn lực phục vụ mục tiêu phát triển bền vững. Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô là quy hoạch đô thị, cụ thể hóa Quy hoạch Thủ đô về tổ chức không gian, hệ thống các công trình hạ tầng kỹ thuật, công trình hạ tầng xã hội và nhà ở phù hợp với sự phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và phát triển bền vững của thành phố. Luật Thủ đô (sửa đổi) là cơ sở pháp lý mang tính đột phá, điều kiện quan trọng nhất để tạo ra các cơ chế, chính sách và nguồn lực cho việc triển khai nhiệm vụ xây dựng, phát triển Thủ đô theo Nghị quyết 15-NQ/TƯ của Bộ Chính trị và định hướng của hai quy hoạch nêu trên.

Bí thư Thành ủy Đinh Tiến Dũng nêu rõ, theo kế hoạch đã đề ra, dự kiến 3 nội dung nêu trên sẽ cố gắng trình Bộ Chính trị vào những tháng cuối năm 2023. Thời gian còn lại không nhiều, trong khi khối lượng công việc còn rất lớn, do đó, để bảo đảm tiến độ, Ban Cán sự đảng UBND thành phố cần phải xây dựng kế hoạch với tiến độ chi tiết, cụ thể; phân công nhiệm vụ cụ thể tới từng cơ quan, đơn vị, từng cá nhân. Bộ phận thường trực tổ chức giao ban hằng tuần để kiểm điểm công việc theo tiến độ đề ra, kịp thời báo cáo cấp có thẩm quyền các khó khăn, vướng mắc...