Bảo đảm đủ nước gieo cấy vụ xuân:Tập trung cao độ trong đợt điều tiết nước thứ hai

Còn nhiều diện tích chưa có nước

Chương Mỹ là một trong những huyện có diện tích gieo cấy lúa xuân lớn thứ hai của Hà Nội. Tuy nhiên, quan sát tại các xã: Văn Võ, Hoàng Văn Thụ, Trần Phú...; phóng viên Báo Hànộimới nhận thấy, nhiều xứ đồng khô trắng. Không riêng Chương Mỹ, nhiều xứ đồng thuộc các huyện: Phúc Thọ, Quốc Oai, Thạch Thất, Ba Vì... trong tình trạng chưa có nước đổ ải, làm đất. Bởi thế, nông dân các địa phương mong muốn tổ chức thủy lợi trên địa bàn sớm đưa nước lên đồng ruộng để làm đất, chuẩn bị gieo cấy vụ lúa xuân.

Liên quan việc này, Tổng Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Thủy lợi sông Tích Nguyễn Chí Hải cho biết, trong thời gian lấy nước đợt 1, công ty thường xuyên theo dõi mực nước sông Đà, sông Hồng, chủ động vận hành tối đa công suất các trạm bơm dã chiến: Sơn Đà, Trung Hà, Phù Sa, Xuân Phú... để cấp nước phục vụ làm đất, gieo mạ, gieo cấy trà xuân sớm và trữ nước vào các trục kênh tiêu, ao, đầm, vùng trũng. “Căn cứ tiến độ gieo cấy của các địa phương, công ty phối hợp với các hợp tác xã để vận hành công trình đầu mối đưa nước lên đồng ruộng...”, ông Nguyễn Chí Hải thông tin.

Theo thống kê của Chi cục Thủy lợi và Phòng, chống thiên tai Hà Nội (Sở NN&PTNT Hà Nội), kết thúc đợt 1 điều tiết nước hồ thủy điện (ngày 19-1), các tổ chức thủy lợi thành phố đã cấp đủ nước cho 23.757ha, tương ứng 29,8% diện tích gieo cấy vụ xuân 2025. Không riêng Hà Nội, một số tỉnh, thành phố thuộc khu vực trung du và đồng bằng Bắc Bộ có tỷ lệ diện tích cấp đủ nước không cao, như: Bắc Ninh mới cấp đủ nước cho 11,7% diện tích, Hưng Yên 14,7%, Hải Dương 29,2%, Thái Bình 31%, Hải Phòng 31,1%...

Cục Thủy lợi (Bộ NN&PTNT) cho biết, sau 5 ngày điều tiết nước hồ thủy điện, Hà Nội và 10 tỉnh, thành phố thuộc khu vực trung du và đồng bằng Bắc Bộ mới lấy đủ nước cấp cho 181.446/488.615ha, đạt 37,1% diện tích gieo cấy theo kế hoạch. So với những năm gần đây, tỷ lệ diện tích được cấp đủ nước sau đợt 1 thấp hơn 10-20%...

Theo Phó Cục trưởng Cục Thủy lợi (Bộ NN&PTNT) Nguyễn Hồng Khanh, nguyên nhân là do trước và trong đợt 1, cả khu vực Bắc Bộ không có mưa, đồng ruộng khô nên làm tăng lượng nước phục vụ làm đất. Nói cách khác, trước đợt 1 điều tiết nước hồ thủy điện, cả khu vực chỉ có khoảng 8% diện tích có nước, thấp hơn các năm trước khoảng 10-20%. Dù trong đợt 1, các nhà máy thủy điện đã điều tiết 1,363 tỷ mét khối nước hồ thủy điện bổ sung các sông: Hồng, Đà, Đuống. Tuy nhiên, do lòng dẫn các sông tiếp tục hạ thấp nên mực nước sông Hồng tại Trạm thủy văn Hà Nội (đoạn quận Long Biên) trong các ngày lấy nước không đạt mức yêu cầu. Bên cạnh đó, diễn biến xâm nhập mặn ở vùng hạ du sông Thái Bình (thành phố Hải Phòng và tỉnh Hải Dương) ở mức cao đã ảnh hưởng đến khả năng lấy nước của một số công trình...

Sử dụng hiệu quả nguồn nước điều tiết từ các hồ thủy điện

Theo kế hoạch lấy nước của Bộ NN&PTNT, đợt 2 điều tiết nước hồ thủy điện sẽ bắt đầu từ 0h ngày 8-2 đến 24h ngày 14-2 (tổng cộng 7 ngày), tăng 2 ngày so với đợt 1. Trong đợt điều tiết này, các nhà máy thủy điện sẽ vận hành tối đa công suất phát điện trước khoảng 2-3 ngày. Dự kiến mực nước sông Hồng tại Trạm thủy văn Hà Nội đạt mức trung bình khoảng 1,7-1,9m (cao hơn đợt 1 khoảng 0,2m). Với mực nước này, nhiều công trình thủy lợi sẽ thuận lợi hơn trong việc lấy nước.

Để sử dụng hiệu quả nguồn nước điều tiết từ các hồ thủy điện, bảo đảm đủ nước gieo cấy vụ xuân 2025 trong khung thời vụ tốt nhất, Cục Thủy lợi đề nghị, Sở NN&PTNT các tỉnh, thành phố thuộc khu vực trung du và đồng bằng Bắc Bộ tiếp tục vận hành công trình thủy lợi đưa nước lên ruộng trong thời gian trước đợt 2 nếu điều kiện nguồn nước cho phép; vận động, hướng dẫn người dân thực hiện sớm việc làm đất để giữ nước trên ruộng, tăng cường gia cố bờ vùng, bờ thửa, bảo đảm chống thất thoát nước cho những diện tích đã được cấp đủ nước...

Công ty Vận hành hệ thống điện và thị trường điện quốc gia chỉ đạo các đơn vị liên quan vận hành tối đa công suất phát điện để tăng cường nguồn nước về hạ du, nâng mực nước trung bình tại Trạm thủy văn Hà Nội đạt khoảng 1,7-1,9m, tạo điều kiện nâng cao hiệu suất lấy nước của các công trình thủy lợi...

Thực hiện chỉ đạo trên, các tổ chức thủy lợi thành phố Hà Nội tiếp tục tập trung tu sửa công trình, theo dõi chặt chẽ nguồn nước để vận hành ngay khi đủ điều kiện. Ðối với những khu vực nguồn nước khó khăn, các tổ chức thủy lợi thành phố đã xây dựng phương án lắp đặt máy bơm dã chiến để lấy nước; chuẩn bị dự phòng các loại vật tư, thiết bị sẵn sàng tu sửa, thay thế khắc phục khi có sự cố xảy ra. Khi mực nước nguồn xuống thấp, vận hành các trạm bơm cột nước thấp lấy nước cấp nguồn vào các kênh trục để các trạm bơm trong nội đồng lấy nước đưa lên ruộng...